Nga Skënder Minxhozi/
Normalisht t’i japësh tjetrit bërrylin, do të thotë të mos i japësh asgjë. “Këtë i dhashë”, është shprehja e zakonshme që shoqërohet me demostrimin e bërrylit, për të treguar se e nxorre dikë duarbosh. Megjithatë në kohë pandemie bërryli konsiderohet zyrtarisht si shtrëngim duarsh, si përshëndetja korrekte për të shmangur virusin. Prandaj, kur Rama dhe Meta dolën në foto të martën, duke takuar bërrylat e tyre, alegoria e gjestit i dha hov interpretimeve nga më të ndryshmet. Gjithsecili mund ta interpretojë takimin e bërrylave më të “shquar” të vendit si salutim, ose edhe si shpoti e cinizëm mes dy ish-miqsh, sot zyrtarisht armiq politikë të betuar. Të paktën gjatë vitit të fundit, kur mes tyre është derdhur një lumë i tërë shar jesh, ak u zash e rr ufesh verbale nga më të skajshmet.
Nuk është e rastit që Metën dhe Ramën i ka vënë “bërryl më bërryl” integrimi europian i vendit. Ndër të vetmet motive fisnike që mund të ulë sot në tryezë pozitën me opozitën, apo me gjasë, që të na çojë pas zgjedhjeve të vitit 2021 në një koalicon të madh qeveritar, siç përflitet qysh tani në korridoret e politikës. Dhe këtu, tek llogaritë politike të paszgjedhjeve, duket se Edi Rama më së pari, ka nisur të luajë prej kohësh, duke përdorur taktikën e lavjerrësit që i afrohet herë njërit e herë tjetrit lider të opozitës.
I paqëtuar me Metën gjatë pandemisë, aq sa ky i fundit u akuzua se po mban në fron ar mikun e gjithë opozitës, kryeministri provoi të përdorë reformën zgjedhore për të hedhur një hap në kahjen e kundërt, drejt Bashës. Ndërsa opozita debatonte brenda vetes se pse u la në mëshirë të fatit Teatri (një hipokrizi unike kjo, pas deklaratave për kalim të fadromave mbi trupat e Bashës e Kryemadhit), Rama dhe ndërkombëtarët përgatisnin karremin e rradhës për të ulur gja krat e ndezura nga rrëzimi i godinës së vjetër në qendër të Tiranës.
Paketa elektorale e dakordësuar mes Bylykbashit dhe Gjiknurit (atij të përgjimeve të Dibrës!), shënoi kthimin e PD në sistem dhe uli gjakrat mes dy partive më të mëdha, pas një viti të ndezur plot shashka, bojë të zezë, mandate të djegura dhe zgjedhje të bojkotuara.
Tani kur Edi Rama dhe Lulzim Basha po fillojnë t’i japin formë bocës së parë të fushatës së tyre elektorale, është kthyer në një sport kombëtar që të kuptohet se çfarë forme do të ketë skena politike pas zgjedhjeve. Kryeministri ngulmon tek teza e tij e habitshme e partisë së Teatrit, një diversion i qartë brenda opozitës, për të krijuar destabilizim dhe pë rçarje. Lulzim Basha nga ana e tij vijon të vërtitet në dilemat tashmë të vjetra të krijimit të një profili tërheqës dhe të një fryme fituese. Herë shan e mallkon Ramën me epitete që s’kanë asnjë lidhje me standartin normal të shqipes, herë del duke reklamuar pogaçet e Elbasanit, e herë duke i premtuar qumësht dallandysheje biznesit të lodhur nga pandemia e tërmeti. Po bën gjithçka, por jo atë që bëri dikur Berisha në 2005, për të ardhur në pushtet: bashkimin e partisë.
Të dy bien, edhe Rama edhe Basha, dakord se zgjedhjet do të jenë një pikë kthese, të dy do të donin t’i ngulnin thikën pas shpine njëri-tjetrit, por asnjëri prej të dyve nuk e mohon zhurmnajën për një qeveri të mundshme koalicioni të madh, pas verës së vitit të ardhshëm. Në emër të Evropës (formalisht), ose në emër të pamundësisë për të qeverisur vetëm (realisht). Rama dhe Basha ndodhen sot në pozitën kur njëri nuk ka luksin ta dorëzojë pushtetin, kurse tjetri ndodhet në pamundësi për ta marrë atë prej vitesh.
Ilir Meta nga ana e tij, ka krizat e veta politike e egzistenciale. Ata që parashihnin se presidenca do t’i rrinte e vogël opozitarit më të madh të vendit, qëlluan në shenjë. Shihni veshjet e sloganet prej tizofi ultra të Celltikut, apo fotot me mace e qen, nëpër vreshta e maja malesh, për të kuptuar se kryetari i shtetit ka edhe ai një problem me gjetjen e një profili. Jo të një profili presidencial, pasi atë e ka hedhur me kohë në Lanë, por të një formati që do t’i jepte stabilitet e mbështetjeje popullore, e mundësisht edhe imunitet nga (mos o Zot) ato që po përfliten në institucionet e reja të drejtësisë. Presidenti është sot një opozitar i deklaruar dhe kjo anomali ka fituar tashmë status zyrtar. Nuk është e vetmja gjë që nuk shkon me demokracinë shqiptare, por është njëra ndër defektet e saj më të mëdha dhe më të shëmtuara. Kujtoni fotot e 2 marsit!
Përshëndetja “bërrylore” mes Metës dhe Ramës me gjasë nuk i ka pëlqyer askujt në të djathtë. Sepse dy burrat që përleshen publikisht me lloj-lloj fjalori, e kanë ushqyer me dinakëri dhe me një kënaqësi të fshehtë, fabulën e një marrëveshjeje të nënujshme, të një ujdie të pathënë që vetëm sa maskohet nga sherret, procesi parlamentar i shkarkimit dhe lista e gjatë e ligjeve të kthyera në Kuvend. Kjo marrëdhënie me shumë faqe, është në fakt sot metafora e lojë së pasqyrave që luhet në politikën shqiptare. Aty ku, fjala vjen, deputetët e opozitës parlamentare firmosin e zeza mbi të bardhë për të mos votuar “dakordësinë” PD-PS-LSI për zgjedhjet, e më pas porsi ata fiqtë e pjekur, fillojnë të bien nga pema e rebelëve, duke deklaruar votën pro.
Një vit nga zgjedhjet parlamentare politika shqiptare është më shumë se kurrë një tokë kënetore e paqëndrueshme. Ajo vazhdon të përkundet në shtratin historik të paradokseve, ku bashkëjetojnë marrëveshjet e minutës së fundit me përplasjet e përgjakshme, shanset për paqe e dashuri, me kanosjet për luftë shfarosëse, rrahjet e krahëve e shtrëngimet e duarve, me shkëmbimet e grushteve, armëve e molotovit.
Qarin dhe qederin një fije floku i ndan, thonë këtej nga Shqipëria e Mesme. Është ndoshta fjala e urtë që më shumë se gjithçka i shkon asaj që na pret në 10-11 muajt e ardhshëm, sipas datës që Ilir Meta do të vendosë të caktojë për zgjedhjet e përgjithshme. Me kokë të vet, pa pyetur askënd, siç ka deklaruar vetë. Me ndryshimin se kësaj rradhe dekretit të tij do t’i përgjigjen të gjithë, jo si në 13 tetorin 2019, që kurrë nuk u regjistrua në arkiv si datë zgjedhjesh.
