Maskat e fytyrës zvogëlojnë rrezikun e përhapjes së spërklave të mëdha të lidhura me Covid kur flasim ose kollitemi deri në 99.9 përqind, sipas një eksperimenti laboratorik me manekine mekanike dhe subjekte njerëzore, thanë studiuesit. Një grua që qëndron dy metra nga një burrë që kollitet pa maskë do të ekspozohet në 10,000 herë më shumë pika të tilla sesa nëse ai do të kishte të veshur një, edhe nëse është vetëm 50 centimetra larg, raportuan studiuesit në revistën Royal Society Open Science.
“Nuk ka më dyshim se maskat e fytyrës mund të zvogëlojnë në mënyrë dramatike shpërndarjen e pikave potencialisht të ngarkuara me virus,” tha për AFP autori Ignazio Maria Viola, një ekspert në dinamikën e aplikuar të lëngjeve në Shkollën e Inxhinierisë të Universitetit të Edinburgut. Pikat e mëdha të frymëmarrjes të cilat veprojnë si predha përpara se të tërhiqen drejt tokës nga graviteti mendohet të jenë drejtuesi kryesor i transmetimit SARS-CoV-2, vuri në dukje ai. Ato më të vogla, të quajtura ndonjëherë pika aerosoli, mund të qëndrojnë pezull në ajër për periudha më të gjata.
“Disa nga pikat do të bien më shpejt se të tjerët” në varësi të temperaturës, lagështisë dhe veçanërisht shpejtësisë së ajrit, tha ai. Studimi u përqendrua në grimca me diametër më të madh se 170 mikronë, afërsisht dy deri në katër herë gjerësinë e qimeve të njeriut. Grimcat e aerosolit, të cilat tentojnë të ndjekin rrymat në ajër, përshkruhen përgjithësisht si më të vogla se 20 ose 30 mikronë. Pikat e madhësisë së ndërmjetme mund të sillen në secilën mënyrë, zbuloi studimi.
“Nëse vendos një maskë, ti po zbut transmetimin e virusit me një rend madhësie 10 herë më shumë,” tha Maria Viola. “Në studimin tonë, për pikat më të mëdha që matim, ne po flasim për 99.9 përqind më pak.” Sipas Institutit për Matjet dhe Vlerësimin e Shëndetit (IHME) në Seattle, Washington, 55,000 jetë mund të shpëtoheshin në Shtetet e Bashkuara gjatë katër muajve të ardhshëm nëse miratohej një politikë e përdorimit të maskës universale.
Modeluesit e Institutit, të cilët parashikuan me saktësi në mes të korrikut se vdekjet e Covid-19 në SHBA do të kalonin 224,000 deri në 1 Nëntor, projektojnë 561,000 vdekje në trendet aktuale deri më 1 Prill 2021. Veshja universale e maskave do të zvogëlojë numrin e vdekjeve globale me 400,000 gjatë së njëjtës periudhë, nga 2.9 milion në 2.5 milion, llogarisin ata. Deri më sot, virusi ka marrë rreth 1.7 milion jetë.
Në fillim të këtij muaji, Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) azhurnoi udhëzimet e saj Covid-19 për maskat për të rekomanduar që ato të vendosen brenda në prani të njerëzve të tjerë nëse ventilimi është joadekuat. Udhëzimet zbatohen veçanërisht në zonat e transmetimit të njohur ose të dyshuar të komunitetit. Maskat shërbejnë kryesisht për të zvogëluar emetimet e pikave të ngarkuara me virus nga njerëzit kur kolliten, teshtinin, këndojnë, flasin ose thjesht marrin frymë, por ato gjithashtu mund të ndihmojnë në parandalimin e thithjes së pikave nga personi që i mban ato.
