Nga Paul Polman
Në një vit të dominuar nga COVID-19, është ndoshta e kuptueshme që kemi lënë pas dore krizën më të thellë, ekzistenciale me të cilën përballemi: ndryshimi i klimës. Por duhet ta kompensojmë shpejt kohën e humbur, para se të jetë tepër vonë.
Për fat të mirë, perspektivat për një veprim efektiv ndërkombëtar të klimës në 2021 tashmë duken shumë më mira, sesa disa muaj më parë. Sapo Presidenti i zgjedhur Joe Biden të marrë detyrën në janar, Shtetet e Bashkuara do të bashkohen përsëri me marrëveshjen e klimës së Parisit 2015 – protokolli historik që synon të kufizojë ngrohjen globale në nën 2 ° C, dhe mundësisht në 1.5 ° C, në raport me nivelet para-industriale.
Kjo do të dërgojë një sinjal të pagabueshëm se ekonomia më e madhe në botë është serioze në përshpejtimin e tranzicionit të saj në emetimet zero të karbonit dhe do të bazohet në angazhimin e fundit të Kinës për t’u bërë neutrale e karbonit, para vitit 2060. Këto dy superfuqi do të përcaktojnë shekullin 21 , kështu që perspektiva e bashkëpunimit të tyre të zgjeruar të klimës jep shkak të vërtetë për optimizëm.
Po kështu, Bashkimi Europian po ecën përpara me ambiciozen Marrëveshja e Gjelbër Europiane dhe synon të jetë neutral ndaj klimës, deri në vitin 2050. Dhe plani dhjetë pikësh i kryeministrit të Mbretërisë së Bashkuar Boris Johnson për një Revolucion të Gjelbër Industrial gjithashtu tregon rrugën përpara.
Efikasiteti dhe diversifikimi i energjisë, infrastruktura dhe strehimi i qëndrueshëm, prodhimi i energjisë së rinovueshme, teknologjitë e gjelbra, kapja dhe depozitimi i karbonit dhe zgjidhjet e bazuara në natyrë të gjitha ofrojnë një rrugë të qartë drejt një të ardhmeje drejt emetimeve zero. Ky është “Plani Marshall për Planetin” për të cilin kemi nevojë urgjente dhe tani duhet të dyfishojmë arritjen e një ripërtëritje vërtet të gjelbër.
Është inkurajuese të shohësh bashkësinë ndërkombëtare të mobilizuar. Vitin e ardhshëm, Kina do të luajë një rol kryesor në ndihmën për të mbrojtur dhe rivendosur natyrën, si mikpritëse e Konferencës së Biodiversitetit të Kombeve të Bashkuara (COP15). Takimi vjen në një kohë kritike: një milion specie kërcënohen të zhduken dhe shkatërrimi i oqeaneve, pyjeve, tokave të kënetore dhe rizoforeve tona – të cilat të gjitha veprojnë si lavamanë thelbësore të karbonit – për fat të keq është bërë një gjë rutinë.
Me vlerë 125 trilion dollarë në vit, kapitali ynë natyror dhe biodiversiteti janë burimi i vërtetë i pasurisë sonë. Ose, siç argumenton ekonomisti Herman Daly, “ekonomia është një degë në pronësi të plotë të mjedisit, jo e kundërta”. Kjo është arsyeja pse Biznesi për Natyrën – një grup i larmishëm prej më shumë se 600 firmave dhe 50 organizatave partnere – po mbron veprimet më ambicioze të qeverisë dhe korporatave për t’i siguruar natyrës rrjetin e sigurisë që i duhet për të lulëzuar.
Samitet e OKB-së, për Sistemet Ushqimore dhe Ushqim për Rritjen, gjatë vitit të ardhshëm do të jenë gjithashtu mundësi të rëndësishme për të ngritur ambiciet kolektive. Ne kemi nevojë urgjente të ripërdorim subvencionet bujqësore për rezultate më të mira për njerëzit, klimën dhe natyrën.
Përveç kësaj, ne duhet të zhvendosim sigurimin e ushqimit publik drejt dietave me bazë bimore dhe larg ushqimeve shumë të përpunuara, të vendosim praktika më produktive dhe rigjeneruese bujqësore, të mbështesim jetesën rurale dhe të angazhohemi për objektiva ambiciozë për zvogëlimin e humbjeve dhe mbetjeve të ushqimit.
Duke qenë se 25% e emisioneve globale të CO2 janë të lidhura me përdorimin e tokës, nuk duhet të nënvlerësojmë kontributin që mund të japin sistemet ushqimore transformuese në luftën kundër ndryshimit të klimës.
Por mbase takimi më kritik ndërkombëtar në 2021 do të jetë konferenca e OKB për klimën në nëntor (COP26), në Glasgou. Qeveritë duhet të rrisin masat e tyre të shkurtimit të mbetjeve të karbonit në një garë drejt majës, që ndihmon botën të arrijë emisione zero, deri në vitin 2050 – të paktën.
Ç’është më e rëndësishmja, COP26 duhet gjithashtu të mbështesë angazhimin e vendeve të pasura për t’i siguruar ekonomive më të varfra me financat e klimës që u nevojiten për të menaxhuar rreziqet ekstreme të motit – stuhitë, thatësira dhe zjarret – të cilat janë duke u përhapur gjithnjë më shumë dhe pengojnë zhvillimin dhe rritjen e tyre.
Thënë këtë, veprimi vendimtar i klimës nuk mund të jetë përgjegjësi vetëm e qeverive. Biznesi gjithashtu duhet të luajë rolin e tij, duke vendosur objektiva të bazuara në shkencë për zvogëlimin e emetimeve, duke përmirësuar efikasitetin e energjisë, duke rritur raportimin dhe zbulimin e klimës dhe duke eliminuar shpyllëzimet nga zinxhirët e furnizimit.
Koalicioni “We Mean Business” është një shembull i shkëlqyeshëm i veprimit të përbashkët të sektorit privat. Kompanitë me një kapitalizim të kombinuar të tregut prej mbi 24 trilionë dollarë janë duke punuar së bashku, për të drejtuar politika më ambicioze të klimës dhe për të përshpejtuar tranzicionin në një ekonomi me zero karbon.
Në mënyrë të ngjashme, Task Forca për Zbulimet Financiare të Ndërlidhura me Klimën po ndihmon firmat të llogarisin më mirë rreziqet dhe mundësitë e ndryshimit të klimës, duke e bërë kështu më të lehtë për investitorët të mbështesin bizneset e qëndrueshme. Kjo po krijon një efekt domino që ndihmon në lëvizjen e tregjeve financiare në një drejtim më të gjelbër.
Pandemia ka çuar në një ulje të përkohshme të emisioneve të gazrave serë dhe një ringjallje të natyrës. Por një pushim i shkurtër për planetin nuk është zëvendësim për një strategji koherente globale të klimës.
Thënë të gjitha, 2021 premton të jetë një super-vit për veprimet klimatike, me yjet që rreshtohen për një të ardhme më të pastër dhe më të qëndrueshme. Ne duhet ta shfrytëzojmë mundësinë, ndërsa akoma mundemi.
/ Project Syndicate/ Përktheu: Gazeta “Si”
