Nga Ruqayya Alblooshi, Gulf News
2021 supozohet të jetë viti ku do të shpërndahen vaksinat në një sasi të mjaftueshme për të mbrojtur popullsinë e botës kundër COVID-19. Në më pak se një vit pandemi COVID-19, vaksinat janë shpërndarë në bazë të teknologjisë, miratimit të një programi nga rregullatorët, dhe në vendet më të pasura të botës. Për herë të parë në histori, prodhuesit e vaksinave fituan miliona në të gjithë botën. Firmat e Bigfarm në të gjithë globin – si Pfizer-BioNTech, Moderna, Sinopharm, Sputnik dhe Oxford-AstraZeneca u bënë emrat më të njohur. Duke qenë se vendet në të gjithë botën kanë nisur fushatën e vaksinimit për ti dhënë fund pandemisë, bota po ashtu ka parë që shumë njerëz janë skeptikë ndaj vaksinave duke dyshuar në efektivitetin e tyre.
Pandemia ka mbyllur vendet në mbarë botën duke bërë që vendet të mbështeten në ekonominë e vendit të tyre, por nga ana tjetër ka krijuar bashkëpunime të forta midis vendeve nëpërmjet shkencës dhe teknologjisë. Për shembull, shkëmbimi i pajisjeve mjekësore, shpërndarja e maskave dhe tani shpërndarja e vaksinave ka rikthyer në qendër të vëmendjes “Diplomacinë e Vaksinave”, që nuk ishte parë në një shkallë të gjerë globale.
“Diplomacia e Vaksinave” është pjesë e Global Health, e cila varet nga prodhimi dhe shpërndarja e vaksinave. Është një formë e diplomacisë “së butë dhe të zgjuar” e shekullit 21, pasi vendi që merr përparësinë në prodhimin dhe shpërndarjen e vaksinave do të fitojë reputacionin e një fuqie të fortë dhe do të avancojë në mënyrë solide ndikimin e saj diplomatik.
Historia e diplomacisë së vaksinave
Dr. Peter Hotez, Presidenti i Institutit të Vaksinave Sabin, shpjegon rëndësinë e diplomacisë së vaksinave në politikën e jashtme, “Ndërsa të dhënat historike dhe moderne të diplomacisë së vaksinave dhe shkencave të vaksinave janë mbresëlënëse, ato ende nuk kanë çuar në një kornizë gjithëpërfshirëse për rolin e saj të zgjeruar në politikën e jashtme. Vendosja e një kornize të tillë mund të jetë veçanërisht e dobishme. ” Zbulimi i parë i vaksinave u bë në 1798 nga mjeku britanik Edward Jenner, një shkencëtar pionier i cili publikoi hulumtimin e tij për të vaksinuar njerëzit kundër lisë.
Brenda 10 vitesh, vaksina e lisë u përdor gjerësisht në Angli dhe Francë. Duke u kërkuar udhëheqësve të tillë si Napoleoni të krijojnë departamente vaksinash në të gjitha qytetet kryesore brenda Perandorisë Franceze, Edward Jenner u zgjodh më pas një anëtar i Institutit të Francës në 1811, gjatë kohës së luftës midis Anglisë dhe Francës. Sidoqoftë, në një letër drejtuar Institutit Kombëtar të Francës, Jenner shkroi, “Shkenca nuk është kurrë në luftë”. Vende të tilla si India, Kina dhe Shtetet e Bashkuara kanë përfshirë diplomacinë e vaksinave në politikën e tyre të jashtme duke konsoliduar përpjekjet shkencore në zhvillimin dhe shpërndarjen e vaksinave për të rritur ndikimin dhe fuqinë e tyre. India po zbaton “politikën e fqinjësisë” duke dërguar miliona vaksina në Maldive, Butan, Bangladesh dhe Nepal.
Kina, duke synuar të vendosë udhëheqjen globale të shëndetësisë, nisi iniciativën “Rruga e Mëndafshtë e Shëndetit” për të rritur ndikimin në treg duke promovuar vaksinën e saj midis rajoneve të tjera të botës. Si dhe miratimin e politikës “Afrika së pari”, ndërsa ka mbështetur edhe vendet e tjera si Brazili, Maroku, Indonezia, sipas një raporti nga CNN. Duke u bashkuar me garën në diplomacinë e vaksinave, Emiratet e Bashkuara Arabe renditen në vendin e dytë në botë në vaksinimin e popullsisë totale, menjëherë pas Izraelit dhe synon të vaksinojë gjysmën e popullsisë të përgjithshme deri në Prill 2021, sipas The Economist.
Emiratet e Bashkuara Arabe janë bërë një qendër për vaksinat në rajonin e Lindjes së Mesme. Ishte vendi i parë nga rajoni që bashkëpunoi me Kinën dhe Rusinë në prodhimin e vaksinave, morën pjesë në provat e gjera të vaksinave dhe tani punon për shpërndarjen e vaksinave përmes Emirates Airlines në të gjithë botën. Kohët e fundit, Emiratet e Bashkuara Arabe transportuan dërgesën e parë të vaksinave në Egjipt, duke treguar lidhje të forta midis dy vendeve. Në muajt e ardhshëm, vendi synon të përdorë vendndodhjen e tyre strategjike si një qendër për shpërndarjen e vaksinave midis Lindjes dhe Perëndimit dhe në të gjithë kontinentet. Ky është vetëm një shembull i rolit kritik që vaksina do të luajë në politikën e jashtme të rajonit.
