Për herë të parë pas shumë muajsh, kemi filluar të shohim dritën në fund të “tunelit pandemik”, dhe merita është mbi të gjitha e vaksinave. Në SHBA, detyrimi për të mbajtur maska për njerëzit e vaksinuar është hequr. Izraeli e konsideron të përfunduar pandeminë e koronavirusit dhe kështu që nga 1 qershori do të heqë pothuajse të gjitha masat kufizuese. Në Shqipëri ne po shkojmë drejt një kthimi gradual në normalitet, me lehtësimin e masave dhe shpalljen destinacion “Covid Free”.
Meqenëse virusi nuk është zhdukur, dhe nuk do të zhduket brenda natës, është e rëndësishme të vazhdoni të mbroni veten në javët dhe muajt në vijim, veçanërisht nëse nuk jeni vaksinuar ende. BBC ka përpiluar një listë me pesë gjëra që duhen mbajtur në mendje për të jetuar më paqësisht dhe për të shijuar lirinë e dëshiruar.
Nëse takoni një të panjohur pa maskë, mos u trembni. Të ecni pranë një personi që nuk mban maskë në rrugë nuk përbën rrezik. Është e vërtetë që distanca shoqërore është thelbësore për të zvogëluar shanset e infektimit, por llogaritet koha që kalojmë me dikë: “Nëse bëhet fjalë për një çast, nëse i huaji nuk teshtin ose kollitet në fytyrën tuaj, asgjë nuk ndodh”.
Infektimi nga kontakti me sipërfaqet e infektuara është i vështirë. Ishte një nga dyshimet e mëdha të muajve të parë, kur vishnim doreza për të shkuar kudo dhe në mënyrë të detyruar dezinfektonim duart. Fillimisht madje u hipotezua se SARS-CoV-2 rezistoi deri në 28 ditë në një sipërfaqe, por kushtet që kjo të ndodhë janë praktikisht të paarritshme. Studimet e fundit kanë treguar në fakt se rreziku i sëmundjes me Covid prek një sipërfaqe të ndotur më pak sesa një në 10 mijë.
Ajrosja është shumë e rëndësishme. Një tjetër e panjohur e madhe e infektimit përfaqësohet nga aerosolet, grimca të vogla që ne lëshojmë vetëm duke marrë frymë dhe që përhapen lehtësisht në ajër në një hapësirë të mbyllur, duke infektuar njerëz në distancë nga njëri-tjetri. Kjo është arsyeja pse është thelbësore që të ajrosni siç duhet hapësirat e mbyllura, qoftë një palestër, një restorant apo një shtëpi ku takoheni me miqtë, ku është mirë të hapni dritaret për të ndryshuar ajrin dhe me afrimin e verës, më mirë preferoni aperitivët dhe darkat në natyrë.
Vendet me grumbullime njerëzish duhet të shmangen. Nëse ka më shumë njerëz në një vend, ka më shumë mundësi që një prej tyre të infektohet dhe me shumë mundësi që ata të infektojnë. Grumbullimi gjithashtu e bën më të mundshme që njerëzit të vijnë në kontakt të ngushtë. Dhe mundësia e transmetimit përmes ajrit është më e madhe.
Vaksinohuni sa më shpejt të mundeni! Më në fund një paralajmërim, i përsëritur shumë herë, por kurrë mjaftueshëm: Vaksinohuni! Kjo është arma më e fuqishme që kemi për të mposhtur koronavirusin. Të gjitha vaksinat e aprovuara janë shumë efektive kundër formave serioze dhe vdekjeprurëse të sëmundjes. Nëse kjo nuk ju mjafton, mendoni se edhe me vetëm një dozë, zinxhiri i infeksioneve zvogëlohet me 50-65% dhe nëse të vaksinuarit janë të infektuar.