Nga Kreshnik Spahiu/
Në Shqipëri çudia më e madhe zgjat tre ditë. Kaq do zgjasin edhe lotët për vogëlushin 8 vjeçar, i cili barbarisht u gropos nga një kriminel i çmendur recidiv. Lotët, debatet, kritikat, zhurma ashtu si në çdo vrasje tjetër do zbehen dhe shuhen pa zgjidhje duke u eklipsuar nga debatet dhe hallet politike Berisha-Basha-Meta-Rama. Në Shqipëria partia është e para dhe jeta është e dyta.
“Në të gjithë botën, vrasja e ka një motiv të dobët kur kryhet nga kriminelët. Përjashtim bëjnë shqiptarët dhe çeçenët të cilët vrasin krejt pa asnjë motiv” – deklaronte penalisti i njohur Hans Fridrich Low në një seminar studimor mbi karakteristikat e krimit të vrasjeve në nivel botëror.
Shqipëria nuk ka nivelin e kriminalitetit më të lartin në botë.
Meksika, El Salvatori, Brasili, Guatemala, Afganistani, Nigeria etj kanë një numër shumë të lartë se Shqipëria por me një ndryshim thelbësor.
Kudo në botë vrasjet kryhen për ato motive të dobëta që parashikohen nga legjislacionet penale: Motive pasurimi, hakmarrje, xhelozie, pagese etj.
Në asnjë nga këto vende të cilat çdo 24 orë ka me dhjetëra vrasje nuk ndodhin ato pa motiv apo pa ato arsye që quhen “shkak” për vrasje.
Askund si në Shqipëri nuk vritet një person:- për parkingun e makinës, për parakalimin në autostradën,për kërkuesin e celularit,për tavolinën e rezervuar në restorant, për shkakun se e panë me inat njëri-tjetrinpër zërin e lartë të muzikës,për shkak se qeshi në sy të gocave të lagjes. Dënimi i fundit me vdekje në Shqipëri më 1992.
Ngjarja ndodhi në 29 maj të vitit 1992 kur këta hynë në mesnatë në banesën e familjes Puto me qëllim të grabitjes. Si pasojë ata vranë djalin e vogël të shtëpisë, së bashku me nusen e tij, babanë dhe nënën – pasi e torturuan për një orë – dhe në fund mbesën 8-muajshe të familjes. Më pas Shqipëria aderoi si anëtare e Këshillit të Evropian dhe si pasojë e presionit ndërkombëtar e hoqi dënimin me vdekje nga Kushtetuta e Republikës Shqipërisë.
Nga ajo ditë Gjykatat shqiptare zëvendësuan dënimin me vdekje, të baras vlefshëm me burgimin e përjetshëm. Më vonë Kodi Procedurës Penale njohu të drejtën e të pandehurit për “Gjykim të shkurtuar” dhe për rrjedhojë, burgimi i përjetshëm, reduktohej në 25 vjet heqje lirie. Me truket procedurale, të burgosurit për sjellje të mirë përfitonin reduktime të tjera dhe dënimi katandiset 15-20 vjet.
Për këto arsye sot shumica e të dënuarve për vrasje kanë fituar lirinë dhe i janë rikthyer zanatit vjetër ose janë shndërruar në “biznesmen” të suksesshëm. Rrugët e Shqipërisë lahen çdo ditë me gjak, dhe askush nuk jep zgjidhje. Rritja e depresionit social ka rritur numrin e të sëmurëve psikik të cilët ju shpëtojnë vuajtjes së dënimit me burg për shkak të ligjit. Ata ndryshe nga gjithë bota e cila i mbyll në spitale psikiatrike, në Shqipëri livadhisin rrugëve si bagëti e egër sepse qeveria nuk shpenzon lekë për ndërtim spitalesh psikiatrike për subjektet e krimit. Ndërkohë në agjendën e parlamentit nuk diskutohet në asnjë rast rikthimi dënimit me vdekje.
Qeveria dhe opozita kanë frikë nga kritikat e BE, ndonëse Bashkimi Evropian na ka mbyllur dyert. Ndoshta ka ardhur koha që vendimet për mbrojtjen e jetës mos i marr më partia por Shqipëria. Është koha për referendum popullor.Populli duhet të votojë nëse duhet rikthehet dënimi me vdekje, apo duhet familjarët e tyre të vdesin çdo ditë për shkak se ne duam ti ngjajmë në legjislacion Suedisë dhe Norvegjisë për shkak se kemi 30 vite shohim ëndrra në familjen evropiane, por kur zgjohemi kuptojmë se jetojmë në xhunglën afrikane.
