Shfaqja e Omicron ka ngritur shqetësime se ky variant mund të jetë më rezistent ndaj vaksinave.
Por çfarë do të thotë kjo për një person të vaksinuar me dy doza?
Të gjitha vaksinat e disponueshme aktualisht funksionojnë duke trajnuar sistemin imunitar kundër proteinës “thumb” të koronavirusit – çelësi që përdor për të infektuar qelizat duke u lidhur me receptorin ACE2. Omicron posedon më shumë se 30 mutacione në këtë proteinë, duke përfshirë 10 në të ashtuquajturin “domeni i lidhjes së receptorit” (RBD) pjesa specifike që lidhet me këtë receptor. Për shembull Delta ka dy mutacione RBD. Megjithatë, edhe me të gjitha këto ndryshime, do të ketë ende zona ndaj të cilave antitrupat dhe qelizat T – të cilat rriten në përgjigje të infeksionit ose vaksinimit të mëparshëm – do të jenë në gjendje t’i përgjigjen.
“Të dhënat që po marrim nga Afrika e Jugut duket se thonë se nuk duket të jetë mutacion i rëndë në gjendje dhe njerëzit që shkojnë në spital janë më shumë të pa vaksinuar, sesa të vaksinuar,” tha Danny Altmann, profesor i imunologjisë në Kolegjin “Imperial” Londër. Pastaj janë qelizat T, qelizat imune që njohin dhe sulmojnë qelizat e infektuara me virus dhe edukojnë qelizat B që prodhojnë antitrupa për rrezikun viral me të cilin përballen.
Pyetja është, sa mbrojtje?
Ne e dimë se njerëzit që kanë marrë dy vaksina mund të infektohen me variantin Delta megjithëse shanset që kjo të ndodhë janë afërsisht tre herë më të ulëta sesa nëse nuk do të ishin vaksinuar.
“Unë mendoj se një zbehje dhe jo një humbje e plotë imuniteti është rezultati më i mundshëm. Virusi nuk mund të humbasë çdo funksion të vetëm në sipërfaqen e tij, sepse nëse do të ndodhte, ajo proteina e majës nuk mund të funksiononte më. Pra, ndërsa disa nga antitrupat dhe klone të qelizave T të bëra kundër versioneve të mëparshme të virusit ose kundër vaksinave mund të mos jenë efektive, do të ketë të tjerë që do të mbeten efektive”, tha Paul Morgan, një imunolog në Universitetin e Cardiff-it.
Rritja e mëtejshme e kësaj mbrojtjeje, duke zgjeruar aksesin në doza të treta të vaksinave Covid-19, është një ide e mirë. Morgan tha se nëse gjysma, ose dy të tretat, ose çfarëdo qoftë ajo, e përgjigjes imune nuk do të jetë efektive, atëherë është më mirë që imuniteti të forcohet sa më parë! Për individët që janë goditur dhe janë infektuar me Delta, situata paraqitet më mirë.
“Nëse jeni vaksinuar me dy doza dhe më pas jeni infektuar me Delta dhe jeni shëruar, atëherë keni një përgjigje imune shumë të gjerë, shumë efektive, që ndoshta mbulon pothuajse çdo variant që mund të mendoni”, tha David Matthews, profesor i virologji në Universitetin e Bristolit. Kjo për shkak se individë të tillë janë ekspozuar ndaj virusit (nëpërmjet infeksionit me Delta) dhe proteinës spike nga lloji origjinal Wuhan (nëpërmjet vaksinimit). “Kjo do të thotë që ju keni një përgjigje antitrupash që mbulon si shtamet klasike ashtu edhe ato moderne dhe një përgjigje shumë të gjerë të qelizave T, jo vetëm kundër proteinës së spikes, por kundër të gjitha proteinave të tjera që prodhon Sars-CoV-2 – dhe kjo është jashtëzakonisht e dobishme”, tha Matthews.
Shqetësimi më i madh është për ata që mbeten të pavaksinuar.
Sipas ekspertëve ka disa arsye për të qenë optimist. E para është se ne nuk e dimë ende se si do të sillet varianti Omicron në një popullatë shumë të vaksinuar.
“Është shumë e mundur që njerëzit që kanë pasur dy ose, më mirë akoma, tre doza të vaksinave ekzistuese, do të mbrohen mirë kundër saj. Por është gjithashtu e mundur që të kemi shumë më pak mbrojtje nga vaksinat ekzistuese kundër këtij varianti të ri. Nuk kemi ende informacion të mjaftueshëm për të ditur,” tha Peter English, një konsulent në pension në kontrollin e sëmundjeve ngjitëse. Një tjetër është ekzistenca e barnave antivirale, të tilla si molnupiravir, ndaj të cilave thuhet se virusi është i dobët. Së fundi, ekziston mundësia e modifikimit të vaksinave ekzistuese që të përputhen me variantin Omicron, nëse me të vërtetë shmang përgjigjet imune të shkaktuara nga vaksina në një shkallë të konsiderueshme diçka që nuk do ta dimë për disa javë.