Nga Francis Fukuyama*
Po e shkruaj këtë nga Shkupi, Maqedonia e Veriut, ku kam qenë javën e fundit duke dhënë një nga kurset tona të Akademisë së Lidershipit për Zhvillim. Volumi nuk ndryshon këtu sa i përket informacionit të disponueshëm lidhur me luftën në Ukrainë, përveç faktit që unë jam në një zonë kohore ngjitur dhe faktit që ka më shumë mbështetje për Putin-in në Ballkan sesa në pjesë të tjera të Evropës. Shumë nga këto të fundit janë për shkak të Serbisë.
Këto janë disa nga parashikimet e mia:
-Rusia po shkon drejt një disfate të plotë në Ukrainë. Planifikimi rus ishte i paaftë, bazuar në një supozim të gabuar se ukrainasit ishin të favorshëm për Rusinë dhe se ushtria e tyre do të shembej menjëherë pas një pushtimi. Ushtarët rusë me sa duket po mbanin uniforma për paradën e tyre të fitores në Kiev dhe jo municion dhe racione shtesë. Putin në këtë pikë ka angazhuar pjesën më të madhe të të gjithë ushtrisë së tij në këtë operacion – nuk ka rezerva të mëdha forcash që ai mund të thërrasë për t’i shtuar betejës. Trupat ruse janë bllokuar jashtë qyteteve të ndryshme të Ukrainës, ku përballen me probleme të mëdha furnizimi dhe sulme të vazhdueshme ukrainase.
-Rënia e pozitës së tyre mund të jetë e papritur dhe katastrofike, në vend që të ndodhë ngadalë përmes një lufte rrënimi. Ushtria në terren do të arrijë në një pikë ku as nuk mund të furnizohet dhe as të tërhiqet, sepse morali do të binte. Kjo është të paktën e vërtetë në veri; rusët po ecin më mirë në jug, por këto pozicione do e kenë të vështirë të ruheshin nëse veriu shembet.
-Nuk ka zgjidhje diplomatike të luftës së mundshme para se kjo të ndodhë. Nuk ka asnjë kompromis të imagjinueshëm që do të ishte i pranueshëm si për Rusinë ashtu edhe për Ukrainën, duke pasur parasysh humbjet që kanë marrë në këtë pikë.
-Këshilli i Sigurimit i Kombeve të Bashkuara është dëshmuar edhe një herë të jetë i padobishëm. E vetmja gjë e dobishme ishte votimi i Asamblesë së Përgjithshme, i cili ndihmon në identifikimin e aktorëve të këqij ose të pafavorshëm të botës.
-Vendimet e administratës Biden për të mos shpallur një zonë e cila ndalon fluturimin ose për të ndihmuar transferimin e MiG-ve polakë ishin të dyja të mira; ata e kanë mbajtur kokën lart në një kohe shumë emocionale. Është shumë më mirë që ukrainasit të mundin vetë rusët, duke e privuar Moskën nga justifikimi se NATO i sulmoi ata, si dhe duke shmangur të gjitha mundësitë e dukshme përshkallëzuese. MiG-të polakë në veçanti nuk do t’i shtonin shumë aftësive të Ukrainës. Shumë më e rëndësishme është furnizimi i vazhdueshëm me Javelins, Stingers, TB2, furnizime mjekësore, pajisje komunikimi dhe shkëmbim. Unë supozoj se forcat ukrainase tashmë janë të drejtuara nga inteligjenca e NATO-s që vepron nga jashtë Ukrainës.
-Kostoja që paguan Ukraina është sigurisht e madhe. Por dëmi më i madh po bëhet nga raketat dhe artileria, për të cilat as MiG dhe as zona e ndaluar fluturimi nuk mund të bëjnë shumë. E vetmja gjë që do të ndalojë masakrën është mposhtja e ushtrisë ruse në terren tokësor.
-Putini nuk do t’i mbijetojë humbjes së ushtrisë së tij. Ai merr mbështetje sepse ai perceptohet të jetë një njeri i fortë; çfarë do të ofrojë ai pasi demonstron paaftësi dhe i hiqet fuqia e tij shtrënguese?
-Pushtimi i ka shkaktuar tashmë një dëm të madh popullistëve në mbarë botën, të cilët para sulmit shprehnin në mënyrë uniforme simpatinë për Putin-in. Këtu përfshihen Matteo Salvini, Jair Bolsonaro, Eric Zemmour, Marine Le Pen, Viktor Orban dhe sigurisht Donald Trump. Politika e luftës ka ekspozuar prirjet e tyre autoritare.
-Lufta deri në këtë pikë ka qenë një mësim i mirë për Kinën. Ashtu si Rusia, Kina ka ndërtuar forca ushtarake në dukje të teknologjisë së lartë në dekadën e fundit, por ata nuk kanë përvojë luftarake. Performanca e mjerueshme e forcave ajrore ruse ka të ngjarë të përsëritet nga Forca Ajrore e Ushtrisë Çlirimtare Popullore, e cila në mënyrë të ngjashme nuk ka përvojë në menaxhimin e operacioneve ajrore komplekse. Mund të shpresojmë që udhëheqësit kinezë nuk do ta mashtrojnë veten për aftësitë e veta, siç bënë rusët, kur menduan për një lëvizje të ardhshme kundër Tajvanit.
-Shpresojmë se vetë Tajvani do të zgjohet për nevojën për t’u përgatitur për të luftuar siç kanë bërë ukrainasit.
-Dronët turq do të bëhen mjeti më i shitur për ushtri luftarake.
-Një disfatë ruse do të bëjë të mundur një “lindje të re të lirisë” dhe do të na nxjerrë nga frika jonë për gjendjen e rënies së demokracisë. Fryma e vitit 1989 do të jetojë, falë një grushti trimash nga Ukraina.
*Akademik, një nga autorët më me ndikim në 3 dekadat e fundit në Shkencat Politike
