Për audiencën perëndimore, pushtimi rus i Ukrainës është shpalosur si një seri sulmesh brutale të shoqëruara nga gabime strategjike. Por në televizionin rus, të njëjtat ngjarje u përshkruan si zhvillime pozitive, një interpretim i ndihmuar nga një ndërthurje e opinioneve dhe gënjeshtrave.
Shumica e mediave ruse të lajmeve kontrollohen në bazë të gjerë nga Kremlini, me televizionin shtetëror që punon si zëdhënës për qeverinë.
New York Times ka paraqitur një rishikoi më shumë se 50 orë pamje televizive për të treguar se si lufta po u prezantohej rusëve përmes mediave të lajmeve të vendit.
Fundosja e “Moskva”-s nga raketat ukrainase
Rusia u përball me një humbje të konsiderueshme kur kryqëzori i saj kryesor i raketave, Moskva, u mbyt pasi u dëmtua në mes të prillit. Zyrtarët ukrainas thanë se anija u godit me dy raketa nga anija Neptun. New York Times raportoi këtë javë se Shtetet e Bashkuara siguruan të dhëna nga inteligjenca që e ndihmuan Ukrainën të lokalizonte dhe godiste anijen. Mediat e pavarura ruse të lajmeve me bazë jashtë vendit raportuan se rreth 40 burra vdiqën dhe 100 të tjerë u plagosën.
Në mediat ruse të kontrolluara nga shteti, megjithatë, programet e lajmeve minimizuan sulmin strategjik të Ukrainës me një narrativë që është zhvendosur me kalimin e kohës.
Në fillim, Ministria e Mbrojtjes e Rusisë tha se anija ishte dëmtuar pasi një zjarr në bord kishte shpërthyer municionet. Anija po tërhiqej përsëri në breg dhe ekuipazhi u evakuua në mënyrë të sigurt, vazhdoi raporti. Mediat ruse më vonë raportuan se anija ishte fundosur ndërsa tërhiqej gjatë një stuhie.
Trupat e pajetë në rrugët e Bucha
Ndërsa forcat ruse u tërhoqën nga rajoni përreth Kievit, qarkulluan imazhe grafike që tregonin trupat e civilëve të vrarë të shtrirë në rrugë. Në Bucha, në periferi të Kievit, disa civilë u gjetën me duar të lidhura ose me plagë me armë zjarri në kokë. Imazhet nxitën akuza për krime lufte kundër Rusisë.
Në televizionin rus, zbulimi u servir si një mashtrim, me prezantuesit e televizionit që analizonin imazhet dhe videot për shenja falsifikimesh.
Në një video, gazetarët rusë vunë në dukje se veshjet e disa civilëve të vdekur ishin shumë të pastra për të qenë në rrugë për ditë të tëra, duke nënkuptuar se ata nuk mund të ishin vrarë gjatë pushtimit rus. Një deklaratë nga Ministria e Mbrojtjes, e transmetuar në emisionin e lajmeve të natës “Vremya”, tha se trupave u mungonin shenjat e kalbjes dhe se gjaku në plagët e tyre nuk ishte mpiksur.
“E gjithë kjo është provë e pakundërshtueshme se fotot dhe videot nga Bucha janë një tjetër inskenim nga regjimi i Kievit për të mirën e masmedias perëndimore,” thuhet në deklaratën e ministrisë.
Megjithatë, fotografitë e paqarta të drejtuara nga mediat perëndimore, treguan se trupat kishin shenja të qarta kalbjeje.
Bombardimi i maternitetit
Rusia krijoi zemërim ndërkombëtar pasi një maternitet u bombardua në qytetin port jugor të Mariupol. Imazhet e grave shtatzëna të plagosura, të bartura nëpër mjediset e djegura të spitalit ose të zbritura nga shkallët e goditura, e bënë të qartë për audiencën perëndimore koston civile të luftës.
Në një stuhi pretendimesh gjatë disa ditëve, televizioni rus shpërndau pamjet dhe ngriti dyshime të shumta rreth llogarisë perëndimore, duke përdorur shpesh të njëjtat imazhe që shihen në Perëndim për të çuar përpara rrëfime shumë të ndryshme të asaj që ndodhi.
Imazhet e dy grave në veçanti u qarkulluan gjerësisht në mediat perëndimore. Njëra, Marianna Vyshemirskaya, i mbijetoi sulmit dhe më vonë lindi një vajzë. Një grua tjetër, e cila nuk është identifikuar, u fotografua në një barelë dhe më vonë u raportua nga Associated Press se kishte vdekur. Në një segment, gazetarët rusë pretenduan se të dyja ishin e njëjta grua.
Në një pretendim tjetër të transmetuar në televizionin rus, viktimat që po largoheshin nga spitali u përshkruan si ushtarë nga Batalioni Azov i ekstremit të djathtë të Ukrainës, një njësi e Gardës Kombëtare të Ukrainës me lidhje me lëvizjen neo-naziste të vendit. Por imazhet e kapura nga gazetarët perëndimorë treguan se viktimat ishin gra, me disa të veshur me veshje ngjyrë kaki që ngjanin paksa me uniformat e trupave.
Tregimet alternative të Rusisë
Znj. Vyshemirskaya më vonë i dha një intervistë Denis Seleznev, një bloger ukrainas që mbështet lëvizjen separatiste në rajonin lindor të Donbasit të Ukrainës. Pjesët që u transmetuan në televizionin rus nuk u fokusuan në plagët e saj, por në Batalionin Azov, me pretendimet se grupi ushtarak pushtoi spitalin përpara se të ndodhte sulmi.
Nuk kishte asnjë provë të raportuar nga gazetarët perëndimorë në skenë se Azov po përdorte ndërtesën si bazë dhe një raport i prillit nga Organizata për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë e klasifikoi sulmin në spital si një krim lufte.
Në transmetimin e intervistës së zonjës Vyshemirskaya, së bashku me një video që ajo postoi në Instagram, media ruse e lajmeve u fokusua në përshkrimin e saj për ushtarët e Azov, duke i cilësuar ata si pushtues luftarak që kërkonin ushqim.
Kremlini dhe media ruse janë fokusuar shpesh në lëvizjen neo-naziste të Ukrainës si justifikim për pushtimin. Presidenti rus Vladimir V. Putin tha se një nga qëllimet e tij qendrore ishte “denazifikimi i Ukrainës”.
Sulmohet centrali bërthamor i Zaporizhzhia
Forcat ruse përparuan në termocentralin më të madh bërthamor të Evropës në fillim të marsit. Një përleshje me forcat ukrainase përfundoi me një zjarr në kompleks, për të cilin Zelensky paralajmëroi se mund të rezultojë në “fundin e Evropës”. Zjarri u shua më vonë, por zyrtarët ukrainas akuzuan Rusinë për “terrorizëm bërthamor”.
Por audiencës ruse iu tregua një histori tjetër: se ushtarët ukrainas kishin sulmuar objektin, duke i vënë flakën ndërtesës përpara se të iknin. Forcat ruse u përshkruan se mbronin objektin nga “diversantët ukrainas”, sipas një deklarate të qeverisë të përsëritur në median shtetërore. Në pamjet e publikuara javë më vonë, termocentrali u shfaq duke funksionuar normalisht, me video të filmuara me dron që tregonin punëtorët që mbërrinin në një objekt pa njolla dhe kalonin përmes pikave të kontrollit të sigurisë në mënyrë të rregullt.
“Ndërsa operacioni special ushtarak është duke u zhvilluar, termocentrali bërthamor nuk ka pushuar së punuari për asnjë sekondë. Dhe tani ajo madje është rritur në fuqi”, tha Aleksey Ivanov, reporter i “Vremya”, transmetimi i lajmeve në mbrëmjen e Channel 1.
Ivanov tha gjithashtu se rojet ruse nuk ndërhyjnë në punën e uzinës.
Një ushtar i intervistuar në objekt tha se punonjësit e kësaj fabrike tregojnë njëfarë respekti dhe se punëtorët ruajnë rendin dhe disiplinën në punën e tyre.
Ideja se Ukraina po kalon më mirë nën kontrollin rus vazhdon të jetë një pretendim i shpeshtë në televizionin shtetëror, duke forcuar argumentin e dyshimtë të paraqitur nga zoti Putin se trupat ruse u dërguan për të mbrojtur qytetarët ukrainas.
