Duhet të kuptohet se presidenti turk, Recep Tayyip Erdogan, do të vazhdojë të mbajë peng anëtarësimin e Suedisë në NATO.
Vetë lideri turk, nga ana tjetër, tha se ishte në favor të hyrjes së Ukrainës, duke zemëruar Vladimir Putinin (edhe një herë).
Në vend të kësaj, Joe Biden ka bërë të ditur se, nuk mund të flitet për përshpejtimin e hyrjes së Kievit.
Ndoshta edhe për të qetësuar ata partnerë evropianë të irrituar nga vendimi i Washington-it për të furnizuar Ukrainën me “armë thërrmuese”.
Liderët e aleancës e interpretojnë ndryshe një ngjarje që ndodhi 15 vjet më parë.
Kohë, kur një tjetër samit i NATO-s, në Bukuresht, lëshoi sinjale të paqarta pikërisht për zgjerimin e paktit të mbrojtjes për të përfshirë Ukrainën.
Nuk është një debat me interes thjesht historik.
Samiti i NATO-s në Vilnius do të bëjë çmos për të shprehur unitetin, kohezionin dhe kompaktësinë.
Por ai u parapri nga një kakofoni e jashtëzakonshme.
Pikërisht për shkak se NATO lindi nga një aleancë e lirë midis demokracive – dhe po Erdogani u zgjodh me votim universal me pëlqimin popullor, ndonëse i njollosur nga shumë kufizime: ne nuk njohim ndonjë demokraci të përsosur – opinionet se si t’i jepet fund luftës së Putinit në Ukrainë janë shumë të ndryshme.
Në Amerikë nuk ka asnjë mendim të vetëm për këtë çështje.
Luhatjet e Bidenit – si dhe prirja e tij personale për gafa – janë gjithashtu sinjali i mbizotërimit të kësaj apo asaj rryme që konkurrojnë për përcaktimin e strategjisë së SHBA-ve.
Secili vend pastaj ka agjendën e tij gjeopolitike që synon të përfshijë më së miri interesat kombëtare.
Turqia është kthyer në një perandori të vogël post-otomane me ambicie hegjemoniste në një zonë të Lindjes së Mesme dhe Mesdheut.
Gjermania kurrë nuk ka hequr dorë plotësisht nga një politikë e jashtme merkantiliste.
Fronti lindor i formuar nga Polonia dhe vendet baltike kanë frikë se të tjerët tashmë janë të lodhur nga një luftë që nuk po e bëjnë fare dhe se nuk duan të mësojnë “mësimin e vërtetë ukrainas”.
Kjo është arsyeja pse samiti i NATO-s i mbajtur në Rumani në vitin 2008 është rikthyer.
Shtetet e Bashkuara arritën në takim kur George W. Bush ishte në muajt e fundit të presidencës së tij.
Tashmë i dobësuar brenda dhe jashtë vendit nga lufta në Irak (nga gënjeshtrat për justifikimin e atij konflikti, nga kostot e mëdha të asaj ndërhyrjeje, nga skandalet për torturimin e të burgosurve në burgun Abu Grahib, nga perspektivat e pasigurta të të gjithë strategjia Amerika në Lindjen e Mesme).
Në samitin e NATO-s në Bukuresht, kriza financiare amerikane nuk kishte shpërthyer ende, por kakofonia mes aleatëve po ngrihej në qiell.
Bush-i do të kishte dashur t’i ofronte Ukrainës dhe Gjeorgjisë një hartë të afrimit, një rrugë për hyrjen në NATO si rezultat përfundimtar.
Shumë evropianë, të udhëhequr nga Gjermania, ishin me vendosmëri kundër tij.
Ky i fundit mbizotëroi dhe samiti rumun përfundoi në mënyrën më të keqe të mundshme: me premtime të paqarta për zgjerimin e ardhshëm të NATO-s, por pa asnjë tregues konkret të rrugës që mund të kishte çuar në hyrjen e Ukrainës dhe Gjeorgjisë.
Disa muaj më vonë, ndërsa Lojërat Olimpike Verore po përuroheshin në Pekin, Putin-i filloi luftën e tij kundër Gjeorgjisë.
Ai pushtoi rajonet e Osetisë së Jugut dhe Abkhazisë, për të instaluar regjime të menaxhuara nga Moska.
Në vitin 2014 ishte radha e Ukrainës.
Për Ukrainën, samiti i Bukureshtit do të mbahet mend gjithashtu, sepse me atë rast Putini filloi të tregojë një gjuhë të re, duke mohuar identitetin e tij si komb.
Që atëherë, ne kurrë nuk kemi reshtur së diskutuari mbi pasojat e Bukuresht – 2008.
Ekziston gjithashtu një rrymë mendimi brenda Shteteve të Bashkuara, sipas së cilës mesazhet e ndrojtura dhe të ngatërruara të atij samiti provokuan Putinin në mënyrë të kotë.
Kjo, duke nxitur tek ai bindjen se ai duhej të vepronte për të parandaluar zgjerimin e NATO-s për të përfshirë Ukrainën dhe Gjeorgjinë para se të ishte tepër vonë.
“Corriere Della Sera”
