Çdo përpjekje për të arrestuar Vladimir Putinin kur ai viziton Afrikën e Jugut do të ishte një shpallje lufte kundër Rusisë, thotë presidenti i vendit.
Cyril Ramaphosa e bëri këtë paralajmërim edhe disa javë para se të zhvillohet një takim ndërkombëtar në Johanesburg, në të cilin është i ftuar presidenti rus.
Por nëse Putin largohet nga toka ruse, ai do t’i nënshtrohet një urdhër-arresti të Gjykatës Penale Ndërkombëtare (ICC).
Afrika e Jugut është nënshkruese e ICC-së dhe për këtë arsye duhet të ndihmojë në arrestimin e tij.
Megjithatë, ajo ka refuzuar ta respektojë këtë detyrim në të kaluarën – duke lejuar kalimin e sigurt në vitin 2015 për presidentin e atëhershëm të Sudanit, Omar al-Bashir, i cili kërkohej për krime lufte kundër popullit të tij.
Putin është ftuar në Afrikën e Jugut në gusht, kur vendi pret një samit për anëtarët e vendeve të Brics – një akronim për Brazilin, Rusinë, Indinë, Kinën dhe Afrikën e Jugut. Ky bllok i ekonomive me rritje të shpejtë shihet nga disa si një alternativë ndaj grupit G7 të ekonomive të përparuara.
Partia më e madhe opozitare e Afrikës së Jugut, Aleanca Demokratike, ka shkuar në gjykatë në përpjekje për të detyruar autoritetet të kryejnë një arrestim ndaj Putinit nëse ai shkel në vend.
Dokumentet e gjykatës zbulojnë se presidenti Ramaphosa është me vendosmëri kundër çdo lëvizjeje të tillë, duke deklaruar se siguria kombëtare është në rrezik.
“Afrika e Jugut ka probleme të dukshme me ekzekutimin e një kërkese për të arrestuar dhe dorëzuar presidentin Putin,” tha ai në një deklaratë nën betim.
“Rusia e ka bërë të qartë se arrestimi i presidentit të saj në detyrë do të ishte një shpallje lufte. Do të ishte në kundërshtim me kushtetutën tonë të rrezikonim përfshirjen në luftë me Rusinë.”
Presidenti Ramaphosa shtoi se Afrika e Jugut është një nga disa vende afrikane që po zhvillon bisedime me Rusinë dhe Ukrainën “me synimin për t’i dhënë fund luftës krejtësisht” dhe se përpjekja për të arrestuar Putinin do të ishte kundërproduktive.
Muajin e kaluar pa një mision paqeje në vendet evropiane, ku presidentët afrikanë shpresonin se mund të sillnin Ukrainën dhe Rusinë në tryezë së bashku, por përfundimisht dështuan.
Është bërë shumë për hezitimin e kombeve afrikane për të mbështetur rezolutat e Asamblesë së Përgjithshme të OKB-së që dënojnë luftën e Rusisë në Ukrainë.
Korrespondentët thonë se arsyet variojnë në varësi të kombit – qofshin lidhjet anti-aparteid të Afrikës së Jugut me Bashkimin Sovjetik, ose mbështetja e sotme e Malit tek mercenarët rusë Wagner për të luftuar xhihadistët.
Ekzistojnë gjithashtu lidhje ekonomike midis Rusisë dhe vendeve afrikane, jo më pak në Afrikën e Jugut.
Një oligark rus i sanksionuar, Viktor Vekselberg, thuhet se është një nga donatorët më të mëdhenj të partisë qeverisëse të Afrikës së Jugut – Kongresit Kombëtar Afrikan (ANC).