Nga Kevin Bardosh, Unherd
Këtë javë liderët botërorë miratuan një deklaratë të re politike për të luftuar pandemitë e ardhshme në Asamblenë e Përgjithshme të OKB-së në qytetin e Nju Jorkut.
Pas Covid-it, 49 tezat e dokumentit variojnë nga idealet e larta të solidaritetit shëndetësor global deri te një listë blerjesh e investimeve dhe veprimeve.
Të gjitha këto ishin për të forcuar autoritetin dhe financimin e Organizatës Botërore të Shëndetësisë, duke përfshirë një rishikim të Rregulloreve Ndërkombëtare të Shëndetit (IHRs) dhe një Marrëveshjeje të re Pandemike, ose Traktat, deri në Asamblenë Botërore të Shëndetit të vitit të ardhshëm në maj 2024.
Drejtori i Përgjithshëm i OBSH-së, Tedros Ghebreyesus, vlerësoi “pika historike në përpjekjen urgjente për t’i bërë të gjithë njerëzit e botës më të sigurt dhe më të mbrojtur nga ndikimet shkatërruese të pandemive”.
Të tjerët shprehën pikëpamje më skeptike. Mary Robinson, Kryetarja e The Elders dhe ish-Presidenti irlandez, deklaroi se OKB-ja në tërësi, duhet të koordinojë përgjigjen ndaj pandemisë sepse “pandemitë prekin të gjithë ekonominë.
Ka një ndikim tepër shkatërrues që i shtyn vendet në borxhe.”
Megjithatë, pjesa më e madhe e gjuhës së deklaratës dhe manovrave politike që e shoqëruan atë vazhdojnë të turbullojnë ujërat midis ndikimit të pandemisë dhe dëmeve të politikave të tepruara si përgjigje.
Dallimi mund të duket i zakonshëm, por është shumë i rëndësishëm.
Për shembull, Zëvendës Sekretarja e Përgjithshme Amina Mohamed e quajti përgjigjen globale ndaj Covid-19:
“Një histori e zgjuarsisë njerëzore dhe dështimit njerëzor. Nga njëra anë, testet e krijuara me shpejtësi rrufeje dhe zhvillimi i vaksinave në kohë rekord.
Nga ana tjetër, mungesa e përgatitjes, vendet më të varfëra u goditën më së shumti, dhe vaksinat e grumbulluara nga vendet e pasura, pasi vendet e varfëra u lanë menjëanë.”
Ajo më pas vazhdoi të pranojë ndikimin negativ të pandemisë në rritjen e urisë dhe varfërisë, rritjen e borxhit të qeverisë dhe pabarazinë gjinore.
Por a e shkaktoi vërtet këtë pandemia?
Stafi i agjencisë globale ka folur mbi dëmet e politikave pandemike. Një vlerësim i Bankës Botërore zbuloi se 409 milionë njerëz u varfëruan në vitin 2022. Një analizë e UNICEF-it dhe raporti i Bankës Botërore diskutuan erozionin e kapitalit njerëzor për 771 milionë fëmijë që humbën 1.5 vjet ose më shumë shkollë; vlerësimet e tyre sugjerojnë se mbyllja e shkollave fshiu të gjitha përfitimet globale arsimore të arritura që nga viti 2000.
Një raport i përbashkët i OKB -së i udhëhequr nga Organizata e Ushqimit dhe Bujqësisë (FAO) vlerësoi se 350 milionë njerëz të tjerë vuanin nga kequshqyerja, veçanërisht në Afrikë.
Financues të fuqishëm, si Fondacioni Bill dhe Melinda Gates, po hedhin bazat për një doktrinë të re bllokimi për pandeminë e ardhshme. Pasojat sociale dhe politike të masave drakoniane Covid janë zbardhur; ndikime të tilla shumë shpesh fajësohen për “pandeminë”.
Një analizë e fundit nga Simon Rynn në institutin më të vjetër të sigurisë në botë, Instituti Royal United Services, deklaroi se:
“Në pjesën më të madhe të botës në zhvillim, kufizimet e Covid u panë si një imponim mizor që nga fillimi. Nëse nuk zhvillohet debati i kërkimit dhe nuk vihet në dukje një shumëllojshmëri këndvështrimesh dhe provash, ekziston rreziku që menaxhimi i pandemisë në të ardhmen mund të përkeqësohet në vend që të përmirësojë jetën e shumë njerëzve në mbarë botën.”
Ata që mbrojnë planet globale në sallat e Gjenevës apo Nju Jorkut duhet të jenë më të saktë nga ana gjuhësore, pavarësisht nga shqetësimet politike.
Dallimi midis “pandemisë” dhe “politikave të pandemisë” është një hap i rëndësishëm në llogaridhënie dhe debatit të arsyetuar për pandeminë e ardhshme. Ne kemi nevojë për më shumë.