Vdekja tragjike e një studenti shqiptar tronditi Shtetet e Bashkuara 5 vite më parë. I tradhëtuar nga miku i tij i ngushtë, 21 vjeçari Denis Preka, u helmua dhe u xhirua në çastet e tij të fundit të jetës në video që bënë xhiron e rrjeteve sociale.
Një vendim historik prej 75 miliion dollarësh për vdekjen e studentit shqiptar, ka krijuar një precedent të ri në drejtësinë amerikane. Me fakte dhe prova tronditëse, dëshmi ekskluzive të familjes dhe miqve të tij nga Detroid, Grida Duma sjell për publikun shqiptar në Top Story historinë e fortë të vrasjes së Denis Prekës.
Në intervistën e realizuar në SHBA me avokatin Mike Morse, ky i fundit tregon gjithë zvarritjen nëpër gjyqe derisa u arrit drejtësia, por siç thotë ai, jeta e Denisit nuk shlyhet me asgjë.
Ai thotë se ky rast që ka marrë përsipër ka qenë më treonditësi që ka ndjekur ndonjëherë.
Grida: Ne jemi të nderuar që kemi një nga avokatët më të famshëm, ndoshta avokatin më të famshëm në Detroit, z. Mike Morse. Ne i kemi parë tabelat tuaja sapo zbritëm nga avioni dhe u impresionova kur mësova se ky njeri do të jetë në emisionin tim politik “Top Story.” Shumë njerëz nga komuniteti shqiptar, le të themi bashkëatdhetarët, më kanë folur për ju. Ata thanë se Linda dhe Denisi ishin me fat, edhe pse “me fat” për dikë që nuk është më gjallë është metaforike. Por ata ishin me fat që ju kishin avokat. Linda më tha se pa ju, asgjë nuk do të ishte arritur në sistemin e drejtësisë nga ajo vetë dhe po të luftonte vetëm. Faleminderit shumë për gjithçka që keni bërë dhe për sjelljen e një historie fituese pas tragjedisë.
Si ka mundësi që nuk jeni një avokat që zakonisht ka këto lloj çështjesh në tryezën tuaj? Ky është një çështje shumë i rrallë në dimensionin e tij—një çështje penale që nuk është shpesh në tryezën tuaj. Pse pranuat ta merrni?
Mike: Pyetje e shkëlqyer. Mendoj se takimi me Lindën dhe bashkëshortin e saj Xhemi dhe dëgjimi për jetën e Denisit dhe tragjedinë që ai kishte përjetuar më preku si baba dhe si avokat. Mendoj se e dija që ata nuk do të merrnin drejtësi nëse nuk do ta merrja çështjein. Kam trajtuar mbi 40,000 çështjee në karrierën time, kështu që e di si duket një çështje. Por kishte diçka të veçantë tek kjo nënë—kjo nënë e fortë, e dashur dhe e fuqishme që ishte e shkatërruar. E takova menjëherë pas humbjes dhe nuk mendoj se kam takuar ndonjëherë dikë të tillë. Historia e saj ishte prekëse.
Grida: Cili ishte ai moment që ju bëri të thoni “po”?
Mike: Ishte thjesht pasioni i saj për Denisin, pasioni i saj si nënë, dashuria e saj për djalin e saj dhe padrejtësia e asaj që këta fëmijë—i quaj fëmijë, por këta të rinj të rritur, këta burra të tmerrshëm—i bënë djalit të saj. Ishte historiamë e keqe që kam dëgjuar kurrë. Ishte thjesht e tmerrshme. E dija që ishte çështje penale me të cilië nuk kisha lidhje sepse jam avokat civil. Shumica e avokatëve civilë nuk do ta merrnin këtë çështje—nuk kishte asnjë garanci për rezultate, asnjë garanci për para. Shumica e avokatëve nuk marrin çështje penale në gjykata civile. Por kishte diçka tek ajo që e bëri të pamundur për mua të them jo. Menjëherë thashë “po”, dua të ndihmoj.
Grida: A ishte e lehtë të punohej me Lindën? Si shkoi procesi me një nënë si Linda dhe ju si avokat i saj, avokat i tyre? E di që keni pasur shumë momente kur nuk ishit gjithmonë dakord.
Mike: Linda është gruaja dhe nëna më e fortë që mendoj se njoh. Dashuria që kishte për fëmijën e saj…E të njihte këtë çështje më mirë se çdo klient që kam përfaqësuar në një çështje gjatë 32 viteve të mia në punë. Ajo njihte çdo detaj, kishte çdo mesazh në Snapchat, çdo bisedë telefonike. Ajo mblodhi dëshmitarët, kishte kuti me prova dhe e dinte saktësisht si donte që të zhvillohej kjo çështje. Ajo e dinte se kishte nevojë për drejtësi, kështu që ajo e shtyu ekipin tim ligjor në një mënyrë të mirë.
Ajo na ndihmoi—jo, nuk ishim të fokusuar—ne ishim të fokusuar, por donim të fitonim për të. Donim të fitonim për Denisin. Natyrisht, klientët dhe avokatët kanë gjithmonë përplasje mendimesh për gjëra të ndryshme dhe strategjitë, por gjithçka u bë për interesin më të mirë të çështjes. Dhe ishte e dobishme.
Grida: E kuptoj. Vendimi i jurisë ishte tërësisht në favor të Denisit. Nuk i dhanë asnjë faj. Djali ishte aq i pafajshëm dhe aq i pavetëdijshëm për atë që po ndodhte me të, saqë është tragjedi të shohësh si u sollën shokët—nëse mund t’i quajmë shokë. Le të ndalemi pak te aspekti njerëzor i këtij gjyqi. Çfarë ndiet për ata që supozohej të ishin miqtë e tij?
Mike: Qenie njerëzore të tmerrshme. Fakti është se këtu në Amerikë mësojmë që pesë vjeç që nëse shikon dikë në gjendje të keqe, dikë të sëmurë, dikë që nuk ndihet mirë, telefonon 911 dhe ambulanca vjen. Kjo është e ngulitur te fëmijët tanë. Fakti që ata e panë atë duke vuajtur dhe duke vdekur ngadalë dhe nuk bënë asgjë për ta ndihmuar—për orë të tëra—dhe pastaj shkuan të flinin. Ata ranë të flenë dhe kur u zgjuan, ai kishte vdekur.
Grida: Ata ranë të flinin?
Mike:Ranë të flinin. Një person u largua nga shtëpia, dy të tjerë qëndruan dhe ranë në gjumë. Ata u zgjuan nga një alarm në ora 9:00 të mëngjesit dhe Denisi kishte vdekur. Atëherë thirrën policinë. Mjeku ligjor tha se kishte vdekur gjashtë orë më parë.
Grida: Si ishte sjellja e tyre gjatë gjykimit?
Mike: E tmerrshme. Ata po e filmonin, e postonin në Snapchat, po vendosnin filtra në ato mesazhe të Snapchatit dhe po dërgonin mesazhe midis tyre. Nick Remington po dërgonte mesazhe me njerëz të tjerë që donin të blinin drogë prej tij dhe donte t’u shiste drogë. Dërgonin mesazhe shumë orë para ngjarjes, dhe të nesërmen. Nuk u interesonte fare për jetën e Denisit. Aspak. Ata gënjyen për policinë, e mbuluan ngjarjen, dhe në gjyq kërkuan të mbrohen me Amendamentin e Pestë në vend që t’i tregonin jurisë se çfarë kishte ndodhur në të vërtetë. Kjo ishte një çështje shumë e vështirë sepse ata nuk ndanë faktet. Falë Zotit që kishim mesazhe nga Snapchat, dhe falë policisë që bëri një hetim të mirë, përndryshe drejtësia mund të mos ishte arritur.
Grida: Po për familjet e tyre? A patën ndonjë reagim apo sjellje në ndonjë mënyrë?
Mike: Më habiti fakti që familjet e tyre nuk erdhën në gjykim. Këta të rinj ishin tërësisht vetëm në gjykatë. Nuk kishin as miq, as familje. Familja nuk na u afrua fare, nuk iu afrua as Lindës dhe familjes së saj. Vetëm mund tahamendësoj se çfarë po mendonin ose çfarë po bënin, por ata nuk erdhën në gjyq as për një minutë.
Grida: Dhe kjo ishte një çështje dhe diskutim gjyqësor që për herë të parë u trajtua në këto terma në gjykatat e Detroit-it?
Mike: Nuk kam parë kurrë një çështje të tillë. Kërkova dhe nuk gjeta diçka të ngjashme.
Grida: Po krijonit një precedent.
Mike: Nuk është domosdoshmërisht një precedent ligjor, por është një precedent drejtësie që nuk do të lejojmë të ndodhë përsëri. Njeriu që i dha Denisit drogën ka tani një vendim gjyqësor prej 75 milionë dollarësh kundër tij, që do ta ndjekë për gjithë jetën. Ne nuk besojmë se është i shkarkueshëm në falimentim, kështu që nëse ai fiton para ndonjëherë, bëhet i suksesshëm ose gjen një punë, ne do të jemi aty për t’i marrë paratë.
Grida:Nëse ai nuk e bën këtë, nëse ai mbetet gjithmonë në falimentim, kjo shumë parash do të mbetet si pjesë e dinjitetit të gjyqit. Çfarë ndodh me anën financiare? Ka marrë shumë vëmendje ana financiare, miliona dollarë.
Mike: Është një shpërblim simbolik. Linda, të cilën e njoh prej pesë vjetësh e gjysmë, është një nënë e përkushtuar, e fortë, e fokusuar, që nuk flinte mirë, nuk buzëqeshte shpesh, dhe nuk e pashë kurrë të qeshte me të vërtetë. Brenda pak minutave pas vendimit, ajo po buzëqeshte, qeshte dhe qante. Ajo më dërgoi mesazh të nesërmen në mëngjes—më vjen mishi kokërr—ajo tha: “Kjo është hera e parë që kam fjetur në pesë vjet e gjysmë.” Kjo vlen më shumë se paratë për mua dhe vlen më shumë se paratë për të. Asnjë shumë parash nuk do ta kthejë Denisin, dhe këtë e argumentova para jurisë.
Grida: A ka pasur një moment kur ata i kanë ofruar Lindës një shumë të caktuar parash për të ndaluar gjykimin?
Mike: Ka pasur diskutime për zgjidhje. Ne morëm disa para nga njëri prej të pandehurve që kishte një polisë sigurimi. Dy të pandehurit që mbetën në gjykim ofruan para, por nuk ishte mjaftueshëm. Ata donin një vendim. Ata kishin nevojë që dikush të merrte fajin. Këta njerëz nuk do të thoshin kurrë: “Unë e bëra, është faji im, më vjen keq.” Ata nuk e thanë këtë dhe nuk do ta thoshin kurrë. Kështu që ne kishim nevojë që juria, të tetë juristët, të pajtoheshin se Nick Remington e bëri këtë, se Denisi nuk kishte bërë asgjë gabim, dhe kjo është ajo që bënë. Pastaj kërkuam që të vendosnin një shumë të mjaftueshme parash që familja ta kuptonte se jeta e Denisit kishte rëndësi. Dhe e bënë. Dhanë një vendim prej 75 milionë dollarësh, që është shumë e madhe. Kjo i tregoi familjes se jeta e Denisit kishte rëndësi, se jeta e tij vlente shumë dhe se ai nuk kishte bërë asgjë gabim. Kjo ishte pjesa e shërimit. Nëse ata do të merrnin një çek prej 75 milionë dollarësh, ata mund të mos e kishin pranuar atë shumë. Ata donin drejtësi.
Grida:Kështu mendoni?
Mike: Nuk e di. Do të duhet ta pyesim Lindën,
Grida: por kam përshtypjen se kjo ishte më shumë për drejtësinë sesa për paratë. Familja ka filluar një fondacion në emër të Denisit dhe po mendoja se, edhe pse nuk e kam pyetur Lindën, ato fonde mund të shkojnë për fondacionin. Cila ishte përshtypja juaj për Denisin pa e takuar? Për karakterin e tij të hareshëm, siç pashë në disa video. Çfarë ju bëri të lidheshit aq shumë me djalin që humbi jetën?
Mike:Denis ishte 21 vjeç kur vdiq. Unë isha 22 vjeç kur më vdiq babai, kështu që e kuptoj vlerën e familjes dhe humbjen, dhe kjo mund të jetë një arsye pse kjoçështje ishte kaq emocionale për mua. Denisi dukej një djalë i mrekullueshëm—i zgjuar, sipërmarrës, i dashur dhe mbrojtës i fortë i familjes. Ai i thoshte nënës se e donte, çdo ditë. I mbronte shumë motrat nga njerku. E donte Xhemin, njerkun, dhe lexova disa nga letrat mes tyre. Ishte djalë fantastik, po merrte dy diploma. Donte t’i ndihmonte të gjithë. Linda na siguroi që ta njihnim Denisin, çfarë po bënim dhe për kë po përpiqeshim të merrnim drejtësi. Ajo na tregoi pafundësi fotosh, videosh, letrash dhe certifikatash diplomimi. Kështu që me të vërtetë ndiej se e kam njohur, dhe më vjen keq që nuk pata mundësinë ta takoja. Ai dukej si një njeri i mrekullueshëm.
Grida:Ka pasur çështje që i keni bërë pa përiftime financuare?
Mike:Rreth tri vite më parë, morëm një çështje ku një një person ishte dënuar gabimisht—ose të paktën ne besonim që ishte—dhe ai po kalonte jetën e tij në burg pa mundësi lirimi me kusht. Ai do të vdiste në burg. Klinikja e Pafajësisë në Miçigan, një organizatë që ndihmon njerëzit të dalin nga burgu kur janë dënuar gabimisht, më dërgoi transkriptet e gjyqit dhe më tha: “Majkëll, duhet ta lexosh këtë.”
Unë u thashë: “Nuk kam bërë kurrë çështje penale. Nuk e di çfarë po lexoj ose çfarë po bëj.” Por e lexova të gjithën dhe e kuptova që ky njeri nuk kishte marrë një gjyq të drejtë. Klinika kërkoi ndihmën time për ta nxjerrë, dhe unë përsëri thashë: “Nuk e kam bërë kurrë këtë.” Por ata më thanë: “Kemi besim tek ti. Provoje. Bëje.”
Kështu, solla ekipin tim dhe pas dy vitesh pune, e nxorëm jashtë nga burgu. Ne fituam çështjen. U bë me fëmijë para dy muajsh dhe së shpejti do të martohet. Nuk kishte para në atë çështje, por ishte një çështje efuqishme dhe unë kisha nevojë t’i jepja drejtësi këtij njeriu. Ai nuk kishte marrë drejtës. Linda dhe Denisi gjithashtu kishin nevojë për drejtësi, dhe nuk do ta merrnin nga sistemi ynë gjyqësor. Zyra e prokurorit nuk po u jepte drejtësi. Nuk e dinim në atë kohë…
Grida: Pse mendoni se zyra e prokurorit nuk po jepte drejtësi për Denisin dhe Lindën? Sepse kam lexuar që ka munguar vullneti nga zyrtarët për të dhënë përgjigje.
Mike:Unë e Linda kemi pasur pak mosmarrëveshje te prokuroria. Nuk e tërheq këtë. Nuk e di pse Prokuroria nuk e ka paditur përsëri njeriun përgjegjës. Ata po e shqyrtojnë çështjen, nga sa më është thënë. Më pëlqen prokuroria, dhe mendoj se zakonisht bëjnë punë të mirë këtu në Miçigan. Jam shpresëplotë që më në fund do ta dënojnë njeriun përgjegjës për vdekjen e Denisit. Besoj se kemi zbuluar disa informacione të rëndësishme gjatë çështjes sonë civile që do t’i ndihmojë ata ta padisin dhe, shpresojmë, të sigurojnë një dënim.
Grida: Le të shpresojmë. Çasti tjetër i rëndësishëm është në nëntor, apo jo? A keni ndonjë gjë që po ndodh në gjyqet tani?
Mike: Jo që ta di. Çfarë ka në nëntor?
Grida: Linda përmendi diçka, por mund të kem keqkuptuar.
Mike: Nuk jam në dijeni për asgjë specifike në nëntor. Ndoshta është data tjetër që prokurori tha se do të japin një përditësim ose diçka e tillë, por nuk jam shumë i informuar për ato detaje.
Grida: Pas fitores në këtë çështje, çfarë lloj fokusi dhe vëmendjeje keni marrë?
Mike: Ka pasur shumë vëmendje. Unë jam kryesisht një avokat për çështjet automobilistike, çështje kamionësh. Merrem me çështje të kafshimeve nga qentë. Nuk kam marrë kurrë një si kjo, dhe nuk kam qenë në gjyq për shumë vite. Linda tregon një histori se unë premtova ta merrja këtë çështjeqë ditën kur u takuam. Nuk e them zakonisht këtë, që sapo ta shoh ta pranoj një çështje. Kam 50 avokatë në firmën time, dhe unë e drejtoj firmën, jam imazhi, kështu që për mua të marr disa javë pushim për të ndjekur një çështje është diçka e madhe. Por pas pesë vitesh e gjysmë, dëshirova ta merrja vetë këtë çështje. Ajo më tha që duhej ta merrja, dhe unë thashë që duhej marrë. Ishte një gjyq katër-ditor dhe morëm vendimin më të madh në historinë e Miçigan për një vdekje të padrejtë. Kam marrë shumë vëmendje nga avokatët e gjyqeve anembanë vendit, marr telefonata, kam dalë në podcaste dhe intervista. Është diçka e madhe dhe indihmon të gjithë, dërgon një mesazh të fortë.
Grida: Ju keni bërë shumë për të rritur ndërgjegjësimin për të mos u ngatërruar nga droga te pilulat. Jeni përpjekur të theksoni që helmimi nuk është mbidozë.
Mike: Po, kjo ishte një pikë e rëndësishme në këtë çështje. Fjalët kanë rëndësi. A është një mbidozë? Mbitoksikim? Helmim? Kjoçështje ishte qartësisht një helmim, jo një mbidozë. Një mbidozë është kur dikush merr shumë drogë dhe vdes. Me qëllim. Kjo nuk ishte me qëllim.
Grida: Me qëllim nga vetë personi.
Mike: Denisi nuk donte të vdiste. Nuk donte të merrte shumë “molli”. Ai donte të merrte Adderall për të studiuar për një provim të nesërmen. Ai dëshironte të zgjohej dhe të bënte një punë të mirë. Ata që marrin mbi dozë nuk duan t’ia dinë për të nesërmen. Duhej të bënim kujdes me fjalët. Kjo nuk ishte një mbidozë; ishte helmim. Ishte çështje helmimi, i qëllimshëm. Si avokat, duhet të zgjedhësh me kujdes fjalët që thua. Ne po përpiqemi të përhapim ndërgjegjësimin, jo vetëm tek juria, por edhe tek publiku. Ndërgjegjësoni fëmijët e prindërit. Të gjithë që njohim sot marrin ilaçe pa reectë. Nëse e beson atë person, nëse e ke familjar dhe e sheh nga vjen shishka, në shumë raste s’ka problem. Por t’i besosh një shoku shkolle, dikujt që s’e njeh? Nuk është e mirë. Dua të shtojmë ndërgjegjësimin. U fola fëmijëve të mi për çështjein e Denisit. I tremba, doja t’i trembja. S’besoj se do ta bëjnë. S’do të marrin ilaçe pa recetë. U thashë, po deshët Adderall, shkojmë te mjeku dhe marrim recetën. Dhe ata e kuptuan. Është mesazh shumë i rëndësishëm. Nëse mund të shpëtojmë një jetë duke treguar këtë histori, atëherë e bën fitoren akoma më të ëmbël.
Grida: A keni pasur ndonjë klient tjetër shqiptar?
Mike: Shumë. Po, ka një komunitet të madh këtu.Kam shumë miq të mirë që janë shqiptarë. Sapo isha me një grua shqiptare këtë mëngjes. I tregova foton tuaj dhe ajo ishte shumë e emocionuar. Pra, po, shumë klientë shqiptarë
Grida: Tani keni 220 punonjës, apo jo?
Mike: Po.
Grida: A mendojnë ata se ky çështje i ka dhënë firmës tuaj ligjore një reputacion të madh?
Mike: Mendoj se janë shumë krenarë për atë që bëmë. Ne gjithmonë përpiqemi të bëjmë një ndryshim dhe ne i kthejmë shumë komunitetit tonë. Por kur morëm vendimin, të nesërmen u kthyem në zyrë dhe të gjithë mbanin një bluzë të firmës ligjore Mike Morse, “Majku fitoi për mua”. Ata janë krenarë dhe të nderuar të jenë pjesë e kësaj firme, mendoj. Dhe mendoj se komuniteti është krenar. Të gjithë janë të lumtur. Gjithçka ka qenë pozitive.
Grida: A mendoni të merrni më shumë çështjee si ky pas kësaj fitoreje?
Mike: Absolutisht. Gjithmonë kërkoj çështje ku mund të bëj një ndryshim, pavarësisht nëse ka një kompensim financiar apo jo.
Grida: Ju gjithashtu jeni shumë të angazhuar në aktivitete bamirëse dhe humanitare.
Mike: Angazhohem në shumë bamirësi.
Grida: Kam parë që angazhoheni në komunitete shkollore, bëni shumë në atë fushë. Pse e bëni?
Mike:Jam shumë mirënjohës për këtë komunitet që ka zgjedhur firmën time ligjore, që e do firmën time ligjore dhe që më do mua kur jam jashtë në publik. Dua t’ua kthej gjithnjë e më shumë. Gjithmonë kërkoj mundësi për të ndihmuar. Po, ne kemi shpërndarë mbi 320,000 çanta shkolle për fëmijët në nevojë, të mbushura me materiale shkollore. Ne gjithashtu organizojmë ngjarje për birësim…
Grida: A shkoni vetë atje?
Mike: Si thatë?
Grida: A shkoni vetë atje? A i jepni çantat e shkollës fëmijëve vetë?
Mike: Epo, është shumë e vështirë t’i shpërndaj të gjitha çantat vetë. Sigurisht që shkoj.
Grida: Shkoni, po nuk i dërgoni.
Mike: Kam 80 punonjës nga firma ime ligjore që më ndihmojnë. Ata vijnë në parkingun tim dhe së bashku shpërndajmë çantat. Pastaj, një muaj më vonë, organizojmë një ngjarje për adoptimin e qenve. Ne kemi rreth 200 qen që i japim për adoptim. I mbledhim të gjithë bashkë dhe e bëjmë si një atmosferë feste, ku njerëzit mund të adoptojnë mikun e tyre më të mirë. Është e mrekullueshme. Ne gjithashtu sigurojmë që njerëzit të arrijnë në shtëpi të sigurtë në natën e Krishtlindjes duke paguar për udhëtimet e tyre në shtëpi në mënyrë që të mos drejtojnë makinën në gjendje të dehur. Ky komunitet është i mrekullueshëm, dhe Michigan është i mrekullueshëm.
Grida: Arsyeja pse po ju pyes për bamirësitë dhe aktivitetet tuaja humanitare është se Linda më ka folur shumë për mirënjohjen e saj ndaj jush. Ajo përmendi se ju ishit të vetmit nga firmat më të mëdha ligjore në Detroit që pranuat ta merrnit këtë çështje. Ajo është mirënjohëse për këtë dhe unë jam mirënjohëse gjithashtu. Mendoj se shumë shqiptarë që po na shohin dhe na dëgjojnë tani duhet të shohin një njeri që, përveç profesionalizmit të rreptë ligjor, është një shembull në këtë drejtim. Prandaj ju pyeta për këto gjëra të vogla. Sigurisht, ka më shumë se kaq, por ne kemi shumë pak minuta dhe momente për të ndarë në një emision televiziv në prime time.Faleminderit shumë.Faleminderit shumë që jeni një njeri i tillë në komunitetin tonë, veçanërisht në komunitetin shqiptar-amerikan këtu në Detroit. Çdo njeri që kam takuar e që i kam folur për ju më ka thënë, “Ai është më i madhi,” dhe jam shumë e sigurt se kjo nuk është thjesht një kompliment, por një realitet.
Mike:Më vjen mirë ta dëgjoj. E dua komunitetin tuaj. E dua komunitetin shqiptar. Kam kaq shumë miq shqiptarë. Por ju falënderoj.
Grida: Ju falënderojmë, në emër të Denisit e të gjithëve.
