“Idioti” i Fjodor Dostojevskit kryevepra e pavdekshme, që i ka mbijetuar epokave
Protagonisti kryesor, Princi Myshkin, kthehet në Rusi pasi qëndroi i shtruar për disa kohë në spital, për të trajtuar sëmundjen e tij: epilepsinë.
I vetëdijshëm për jetën kalimtare dhe dhimbjen që shpesh e shoqëron atë, Myshkin, një njeri me zemër të pastër e të madhe, tregohej i sjellshëm dhe i dhembshur me këdo që do të takohej. Ndërsa, nga mirësia ndodh shpesh që bota të përfitojë prej atyre që e praktikojnë atë me bindje. Kur Princi ra marrëzisht në dashuri me Nastas’ja Filippovna, një grua e bukur por me reputacion të dyshimtë, historia e tij bëhet e ndërlikuar. Nastas’ja Filippovna, e cila e mbante veten duke jetuar në luks falë burrave që frekuentonte, do të përpiqet të pengojë Myshkin të komprometojë veten për një dashuri që nuk është e denjë për të. Fundi tragjik zbulon se si ekuilibri i brishtë midis së mirës dhe së keqes anon gjithmonë drejt kësaj të fundit.
“Idioti” eksploron pafajësinë dhe pastërtinë e shpirtit në një botë të pangopur dhe të korruptuar. Princi Myshkin, me mirësinë e tij çarmatosëse, përfaqëson një qenie të rrallë, i destinuar për humbje. Pavarësisht nga pesimizmi, romani është magjepsës. Dostojevski pikturon një Rusi të korruptuar, me njerëz ambicioz dhe mizorë, në kontrast të plotë me shpirtin e mirë të Myshkinit.
Një vepër që meriton të lexohet dhe të reflektohet. Eleganca e tij stilistike, thellësia e personazheve dhe tema qendrore e bëjnë romanin e Dostojevskit një kryevepër të përjetshme. Fjodor Mikhailovich Dostoevsky lindi në Moskë më 11 nëntor 1821. Djali i një mjeku ushtarak dhe një nëne nga një familje fisnike dhe fetare, Dostojevski u nis fillimisht në një shkollë ushtarake. Megjithatë, pasioni i tij i vërtetë ishte letërsia. Pas përfundimit të studimeve për inxhinieri ushtarake, ai hoqi dorë nga karriera dhe shkroi romanin e tij të parë “Populli i varfër”, i cili arriti sukses të madh. Gjatë gjithë jetës së tij, Dostojevski prodhoi një sërë veprash psikologjike që eksploruan kompleksitetin e gjendjes njerëzore.
Ndër kryeveprat e tij më të njohura janë “Krim dhe Ndëshkim”, “Vëllezërit Karamazov” dhe “Idioti”. Jeta e tij u shoqërua nga sfida personale, duke përfshirë krizat epileptike dhe dënimi me burg në Siberi. Pavarësisht vështirësive, Dostojevski shkroi me pasion dhe falë talentit mbetet një nga romancierët më të mëdhenj e të pëlqyer të letërsisë ruse dhe asaj botërore.
