Ajo u cilësua si gruaja më e fuqishme në botë dhe ishte liderja e padiskutueshme e BE-së. Angela Merkel është rikthyer në vëmendjen e publikut me librin e saj, “Liria”. Në fund të fundit, dëshmia e saj është me interes të veçantë, pasi gjatë mandatit të saj 16-vjeçar ajo u përball me krizën ekonomike në eurozonë, krizën e emigracionit të vitit 2015 dhe pushtimin e Rusisë në Ukrainë në 2014. Por çfarë thotë ajo për Vladimirin Putin, Donald Trump?
“Konflikti ushtarak në Ukrainë mund të kishte filluar më herët”
Angela Merkel, në një nga intervistat e saj të rralla për BBC, mbron fuqishëm mandatin e saj. Siç thotë ajo, lufta në Ukrainë do të kishte filluar më herët, dhe ndoshta do të ishte më e keqe, nëse Kievi do të kishte nisur procesin e anëtarësimit në NATO në vitin 2008.
“Ne do të kishim parë një konflikt ushtarak edhe më herët. Ishte absolutisht e qartë për mua se presidenti Putin nuk do të rrinte duarkryq dhe nuk do të monitoronte anëtarësimin e Ukrainës në NATO. Atëherë Ukraina si vend nuk do të ishte aq e përgatitur sa ishte në shkurt 2022, kur filloi Pushtimi rus.”
Mbi kërcënimet e Vladimir Putin për armë bërthamore
Ish-kancelarja shpreh shqetësimin për kërcënimet e reja të Vladimir Putin për përdorimin e armëve bërthamore.
“Ne duhet të bëjmë gjithçka që është e mundur për të parandaluar përdorimin e armëve bërthamore. Ne gjithashtu duhet të pranojmë se Rusia është më e madhja, ose së bashku me SHBA-në, një nga dy fuqitë më të mëdha bërthamore në botë,”- thotë ajo.
Angela Merkel thotë se ka bërë gjithçka në fuqinë e saj për të siguruar mjete paqësore bashkëpunimi me Rusinë. Në fakt, Putin filloi pushtimin ushtarak të Ukrainës vetëm disa muaj pasi ajo u largua nga kancelaria. Pushtimi bëri që Evropa të rishqyrtojë politikat energjetike, diplomacinë me Rusinë dhe politikat e imigracionit të zbatuara nga Merkel.
Dy tubacionet e gazit natyror midis Gjermanisë dhe Rusisë
Nën drejtimin e Merkel, Gjermania dhe industritë e saj të mëdha me energji u bënë të varura nga Moska. Berlini ndërtoi dy tubacione gazi natyror të lidhur drejtpërdrejt me Rusinë. Merkel mbron vendimin e gazsjellësit. Siç tha ajo, motivet e saj ishin të dyfishta, interesat e biznesit gjerman, por edhe ruajtja e lidhjeve paqësore me Rusinë. Anëtarët e BE-së dhe NATO-s të vendosur në Evropën Lindore shprehën mosmarrëveshje të forta. Merkel këmbëngul se është përpjekur të frenojë sulmet ruse në Ukrainë përmes diplomacisë dhe negociatave.
Megjithatë, pranon se metodat dështuan. Në të njëjtën kohë, industria gjermane është goditur nga sanksionet ndaj energjisë ruse dhe po blen LNG të shtrenjtë, duke rritur në mënyrë dramatike kostot për bizneset. Sipas ish-kancelares, një epokë e re në marrëdhëniet e Evropës me Rusinë ka nisur “për fat të keq” pas pushtimit të plotë të Ukrainës.
Çfarë thotë për emigracionin?
Angela Merkel mbron trashëgiminë e saj politike pas një sërë vendimesh. Në vitin 2015, në kulmin e krizës së emigracionit, Gjermania hapi dyert për mbi një milion azilkërkues. Vendimet e saj u konsideruan vendimtare. Disa e urrenin dhe disa e lavdëronin. Ish-presidenti amerikan Barack Obama e quajti atë një udhëheqëse të guximshme dhe etike, ndërsa kritikët e saj e akuzuan atë se i dha jetë Alternativës për Gjermaninë (AfD) të ekstremit të djathtë, tani në vendin e dytë në sondazhe.
Angela Merkel pranon se AfD ka bërë fitime të mëdha nga vendimi i saj, por nuk kërkon falje për vendimet e saj politike. Duke komentuar gjithashtu kritikat se politikat e saj në vitin 2015 ndihmuan në nxitjen e partive anti-emigrante dhe të ekstremit të djathtë edhe në vende të tjera, për shkak të kuotave në vendet evropiane, Merkel thekson se ajo nuk mund të mbahet përgjegjëse për të gjithë Evropën.
E vetmja mënyrë për të luftuar të djathtën ekstreme është ndalimi i emigracionit të paligjshëm, ndaj edhe u bëri thirrje udhëheqësve evropianë të investojnë më shumë në vendet afrikane, në mënyrë që të përmirësojnë standardet e jetesës dhe të zvogëlojnë numrin e njerëzve që do të tundohen të largohen nga shtëpitë e tyre.
Për rikthimin e Donald Trump
Nën udhëheqjen e Angela Merkelit, Gjermania u bë e varur nga Rusia për energjinë dhe Kina dhe SHBA për tregtinë. Por ekonomia gjermane po lufton për shkak të kostove të energjisë dhe Donald Trump po kërcënon me tarifa ndëshkuese të importit kur të kthehet në Shtëpinë e Bardhë në janar.
“Është shumë e rëndësishme të dini cilat janë prioritetet tuaja, t’i paraqisni ato qartë dhe të mos keni frikë, sepse Donald Trump mund të jetë shumë i sinqertë, Ai shprehet shumë qartë. Dhe nëse e bëni të njëjtën gjë edhe ju, ka njëfarë respekti të ndërsjellë. Të paktën kjo ishte përvoja ime,”- thotë Angela Merkel.
Këto ditë, Angela Merkel i përgjigjet me kënaqësi liderëve botërorë që e njohin mirë dhe i kërkojnë këshilla. Por ajo nuk ka ndërmend të rikthehet në politikën aktive. Kur reporterja e BBC-së e pyet nëse i mungon pushteti dhe politika, ajo shpejt përgjigjet: Jo, aspak!
