Ndërsa liderët në mbarë botën përpiqen të kuptojnë mënyrën më të mirë për të trajtuar administratën e re të Trump-it, një zyrtar kanadez ka dalë hapur me një qasje të ashpër.
Kryeministri i Ontarios, Doug Ford, një figurë e njohur në rrjetet kryesore amerikane ku i është drejtuar drejtpërdrejt publikut amerikan, ishte ndër të parët në Kanada që hoqi nga raftet alkoolin amerikan ndërsa përshkallëzohej lufta tregtare midis dy vendeve fqinje.
Ai gjithashtu ka anuluar një kontratë me vlerë miliona dollarë me kompaninë Starlink të Elon Musk-ut dhe nuk ka hezituar të përdorë eksportet e energjisë në SHBA si një mjet negociimi – të gjitha këto për të bindur presidentin Donald Trump të tërhiqte kërcënimet e tij për tarifa kundër Kanadasë.
Këtë javë, duket se taktikat e Ford-it kanë tërhequr vëmendjen e Trump-it. Duke folur për gazetarët në lëndinën e Shtëpisë së Bardhë të martën, presidenti amerikan e përshkroi Ford-in si një “burrë shumë të fortë” ndërsa iu referua kërcënimit të Ontarios për të vendosur një tarifë shtesë prej 25% mbi eksportin e energjisë elektrike drejt SHBA-së.
Ford e ka pezulluar atë plan në pritje të diskutimeve të mëtejshme me administratën Trump. Por kërcënimi i tij për të rritur çmimin e energjisë për amerikanët duket se i ka siguruar atij njëfarë respekti nga Trump, i cili më pas hoqi dorë nga dyfishimi i tarifave mbi aluminin dhe çelikun në 50%.
Kjo gjithashtu i dha Ford-it mundësinë për një takim në Uashington me zyrtarët amerikanë për të diskutuar të ardhmen e marrëdhënieve tregtare Kanada-SHBA.
Ford pritet të ulet në tryezën e negociatave të enjten me Sekretarin Amerikan të Tregtisë, Howard Lutnick. Në takim do të marrë pjesë edhe Ministri i Financave i Kanadasë, Dominic LeBlanc.
Nuk dihet ende nëse qasja sfiduese e Ford-it do t’i sigurojë Kanadasë më shumë favore nga Trump. Kjo qasje gjithashtu nuk ka mbështetje unanime, pasi Kryeministrja e Albertës, Danielle Smith, e cila drejton një provincë të pasur me naftë, refuzon kategorikisht të ndalojë eksportet e saj të energjisë drejt SHBA-së.
Megjithatë, gatishmëria e fundit e Trump-it për të ulur tensionet tregon se Ford mund të ketë sukses në tërheqjen e vëmendjes së administratës amerikane, tha Shakir Chambers, një strateg konservator kanadez nga grupi Oyster me bazë në Toronto.
“Kështu e trajton Trump-in, përmes një pozite force,” i tha Chambers BBC-së. “Ford e kupton gjuhën e njerëzve të Trump-it dhe rrethit të tij të brendshëm.”
Për më tepër, Ford mori një kompliment të rrallë nga presidenti amerikan, i cili për muaj me radhë ka kritikuar kryeministrin kanadez Justin Trudeau duke e quajtur “guvernator”, ndërsa ka shprehur dëshirën e tij për të përfshirë Kanadanë dhe për ta bërë atë “shtetin e 51-të”.
Gjithashtu e rrallë është edhe vëmendja e Shtëpisë së Bardhë ndaj një kryeministri provincial të Kanadasë, i cili zakonisht merret me çështje të brendshme si projektet e infrastrukturës, financimi i kujdesit shëndetësor dhe bashkëpunimi me qeverinë federale.
Por këto nuk janë kohë të zakonshme për Kanadanë. Vendi është në mes të një transferimi të pushtetit, nga kryeministri në largim Justin Trudeau te kryeministri i emëruar Mark Carney.
Po ashtu, po përballet me atë që është cilësuar si një “kërcënim ekzistencial” nga fqinji dhe aleati i saj i vjetër në jug. Duke shpallur synimin e tij për të pezulluar tarifat e energjisë në pritje të bisedimeve tregtare, Doug Ford u zotua para kanadezëve se nuk do të “dorëzohet” dhe paralajmëroi se përdorimi i furnizimit me energji të Ontarios si një mjet negociimi mbetet ende një opsion.
Megjithatë, ai tha se nuk do të shpërfillë mundësinë për të zgjidhur këtë mosmarrëveshje me amerikanët.
Shfaqja e tij si fytyra e rezistencës së Kanadasë është, në shumë mënyra, e kuptueshme. Si kryeministër i Ontarios, ai drejton një provincë me 16 milionë banorë dhe një sektor të madh të prodhimit të automobilave, i cili është ngushtë i lidhur me atë të SHBA-së dhe i ndjeshëm ndaj çdo kërcënimi tarifor.
Ai është gjithashtu kryetar i Këshillit të Federatës, një kongres multilateral që përfshin të gjithë kryeministrat e provincave dhe territoreve të Kanadasë.
Të mërkurën, Ford ishte i angazhuar përpara takimit të tij me zyrtarët amerikanë. Ai pati një mëngjes pune me kryeministrin e ardhshëm Carney, ku diskutuan nevojën për të qëndruar “të vendosur dhe të fortë” përballë Trump-it.
Amerikanët do të shohin më shumë Ford-in në javët dhe muajt e ardhshëm. Ai sapo ka siguruar një mandat tjetër katërvjeçar pasi bëri fushatë mbi qëndrimin e tij të ashpër ndaj presidentit amerikan.
Për banorët e Ontarios, Ford është një figurë e njohur. Ai e ka drejtuar provincën që nga viti 2018 dhe është vetëm kryeministri i dytë në historinë e saj që ka fituar tre zgjedhje radhazi me shumicë të plotë.
Ai vjen nga një dinasti politike e Torontos e njohur si “Ford Nation”. Për shumë vite, ai ishte në hije të vëllait të tij më të ri, të ndjerit Rob Ford, i cili ishte kryetar i bashkisë së Torontos nga 2010 deri në 2014, përpara se të largohej nga posti pas një skandali me përdorimin e drogës.
Në nivel lokal, familja Ford është e njohur për stilin e saj politik “autentik” dhe të qasshëm, tha Shakir Chambers, i cili ishte trajnuar për futboll amerikan në shkollë të mesme nga Rob Ford-i.
Kryeministri Ford është i njohur për faktin se u jep qytetarëve numrin e tij personal të telefonit, duke i inkurajuar ata ta kontaktojnë drejtpërdrejt. Gjatë një konference për shtyp mbi tarifat amerikane javën e kaluar, ai u kërkoi njerëzve të jenë të durueshëm, pasi po përpiqej t’i përgjigjej më shumë se 4,000 mesazheve që kishte marrë kohët e fundit.
Pavarësisht popullaritetit të tij, Ford është i përfshirë në disa polemika. Kryesorja është një hetim policor në vazhdim për një marrëveshje të anuluar të qeverisë së tij, e cila do të lejonte zhvillimin e tokave të mbrojtura mjedisore.
Në skenën kombëtare, ai ka pasur përplasje me kryeministren e Albertës, Danielle Smith, e cila ka kërkuar një qasje më të kujdesshme ndaj Trump-it dhe tarifave të tij.
Kjo qasje e kujdesshme është ndjekur edhe nga liderë të tjerë botërorë, si presidenti francez Emmanuel Macron dhe kryeministri britanik Sir Keir Starmer, të cilët kanë mbajtur një ton më diplomatik gjatë vizitave të tyre në Shtëpinë e Bardhë në shkurt.
Por qëndrimi sfidues i Ford-it ndaj Trump-it gëzon mbështetje të gjerë në Kanada. Sondazhet tregojnë se shumica e kanadezëve mbështesin hakmarrjen ndaj SHBA-së, dhe një ndjenjë e fortë nacionalizmi është shfaqur në të gjithë vendin. Edhe pse Ford ka qenë i ashpër, ai ka qenë gjithashtu i kujdesshëm në thirrjet e tij të drejtpërdrejta ndaj amerikanëve.
“Besojeni kur ju them se nuk dua ta bëj këtë,” tha ai këtë javë kur shpalli planin e tij për të rritur çmimet e energjisë elektrike, duke nënvizuar se prioriteti i tij është mbrojtja e vendeve të punës në Ontario.
Chambers tha se pret që ky ton pajtues, por i vendosur, të dominojë edhe në takimin e së enjtes.
