Presidenti i SHBA-ve, Donald Trump, ka nënshkruar një urdhër ekzekutiv që dyfishon tarifat për importet e çelikut dhe aluminit nga 25% në 50% .
Masa e re, e cila hyri në fuqi sot (4 qershor), ka ngritur shqetësime në qarqet e biznesit dhe ato politike si brenda ashtu edhe jashtë SHBA-ve.
Administrata Trump thotë se vendimi synon mbrojtjen e industrisë amerikane të çelikut, të cilën presidenti i SHBA-ve e ka përshkruar si “kritike për sigurinë kombëtare”.
Megjithatë, linja e ashpër e Shtëpisë së Bardhë tashmë po shkakton një valë reagimesh, nga anulimet e porosive dhe rritja e kostove për bizneset amerikane, deri te rreziku i hakmarrjes tregtare nga partnerët kryesorë tregtarë.
Edhe pse Donald Trump thotë se qëllimi është të rrisë prodhimin vendas, të dhënat tregojnë se importet e çelikut ranë vetëm me 17% në muajin prill, para rritjes së re, ndërsa prodhimi i përgjithshëm mbeti i pandryshuar.
Ekonomistët paralajmërojnë për humbje më të mëdha këtë herë. Një analizë e vitit 2020 zbuloi se tarifat e vendosura gjatë mandatit të parë të Trump krijuan rreth 1,000 vende pune në industrinë e çelikut, por shkaktuan humbjen e 75,000 vendeve të punës në sektorë të tjerë, siç janë prodhimi dhe ndërtimi.
“Është shumë e pamatur të këmbëngulësh në këto lloj masash, veçanërisht kur bëhet fjalë për produkte industriale të ndërmjetme që rrisin kostot e prodhimit në të gjithë zinxhirin”, tha Erica York, nënkryetare e politikës tatimore në Fondacionin Tatimor.
Tensionet ndërkombëtare
Ndërsa shumica e partnerëve tregtarë të SHBA-ve janë goditur nga rritja, Mbretëria e Bashkuar është përjashtuar – përkohësisht – nga regjimi i ri, duke i mbajtur tarifat në 25 përqind. Trump ia atribuoi përjashtimin negociatave të vazhdueshme tregtare midis SHBA-së dhe Mbretërisë së Bashkuar.
Në Londër, njoftimi për rritjen e tarifave ka ushtruar presion të ri mbi qeverinë për të përfunduar një marrëveshje të tregtisë së lirë me SHBA-në. Sekretari i Tregtisë Jonathan Reynolds tha se ishte “i kënaqur” që produktet britanike të çelikut po mbroheshin për momentin dhe u zotua të vazhdonte bisedimet.
BE -ja dhe Kanadaja e kanë lënë të hapur mundësinë e hakmarrjes tregtare. Olof Gill, zëdhënësi i tregtisë i Komisionit Evropian, tha se të dy palët ishin në “negociata intensive” dhe shpresonte që SHBA-të do ta tërhiqnin masën e re.
Megjithatë, Trump nuk tregoi shenja tërheqjeje. Duke folur nga një fabrikë çeliku në SHBA të premten, ai tha se qëllimi i tij ishte t’i bënte importet aq të pafitueshme saqë kompanitë nuk kishin zgjidhje tjetër veçse të kalonin te furnizuesit vendas.
