Bashkimi Evropian po përgatit një goditje fiskale të paprecedentë ndaj duhanit.
Akcizat do të rriten me mbi 1,000%, taksa të reja mbi cigaret elektronike dhe duhanin, si dhe një sërë masash paralele për të financuar buxhetin e ardhshëm të BE-së.
Qëllimi: të rriten burimet e veta dhe të frenohet konsumi i produkteve të dëmshme.
Projektligjet e brendshme të Komisionit sugjerojnë një rritje prej 139% të akcizës minimale për cigaret tradicionale. Një pako prej 5 eurosh mund të rritet në 6.20 euro. Akciza për purot do të rritet me një shifër marramendëse prej 1,090%, sipas Tgcom.
Por shtrëngimi do të ndikojë edhe në produktet alternative: cigaret elektronike do të tatohen me 0.12 dhe 0.36 euro për mililitër, dhe duhani me rreth 108 euro për 1,000 copë, rreth gjysma e asaj të cigareve tradicionale.
Nëse kjo nismë miratohet, çmimi mesatar i një pakete do të rritet me 20%, duke ndikuar veçanërisht te grupet më të reja dhe më vulnerabël. Ekspertët paralajmërojnë gjithashtu për rrezikun e një rritjeje të tregut të paligjshëm, veçanërisht për produktet e petëzimit ose ato të importuara nga vendet me norma më të ulëta tatimore.
Jo vetëm duhani, por edhe taksa të tjera vijnë në paketën e BE-së. Përveç akcizave mbi duhanin, propozimi i Komisionit përfshin një taksë mbi mbetjet elektronike për të nxitur riciklimin, taksa të reja mbi tregtarët me të ardhura që tejkalojnë 50 milionë euro dhe një tarifë mbi paketat jo-BE që burojnë nga tregtia elektronike.
Jo të gjitha shtetet janë dakord. Suedia e ka quajtur tashmë të papranueshme idenë e përdorimit të taksave të duhanit për të financuar buxhetin e BE-së. Italia, së bashku me vendet e tjera prodhuese si Greqia dhe Rumania, kanë frikë nga efektet negative në sektorët ekonomikë tashmë të brishtë. Anasjelltas, Franca dhe Gjermania po udhëheqin, duke bërë thirrje për një përditësim të direktivës së akcizës për të përfshirë produkte të tilla si cigaret elektronike dhe qeset e nikotinës.
Propozimi do t’i paraqitet Kolegjit të Komisionerëve më 16 korrik. Pas kësaj date, do të fillojnë diskutimet midis 27 shteteve anëtar ku do të kërkohet unanimitet për të miratuar çdo ndryshim tatimor. Procesi premton të jetë i gjatë dhe kompleks, pjesërisht për shkak të pranisë së masave përçarëse. Por objektivi themelor mbetet i qartë: të forcohet autonomia financiare e Unionit dhe të ndërtohet një buxhet më i fortë dhe transparent.