Njohja e shtetit të Palestinës po fiton gjithnjë e më shumë mbështetje në skenën ndërkombëtare.
Së fundmi, Britania e Madhe, Franca dhe Kanadaja – tre nga shtatë vendet e grupit G7 – kanë deklaruar njohjen e Palestinës si shtet të pavarur, gjatë punimeve të Asamblesë së Përgjithshme të OKB-së në Nju Jork. Këto vendime, së bashku me ato të shtatë vendeve të tjera, e çojnë numrin total të anëtarëve të OKB-së që njohin Palestinën në mbi 150.
Megjithatë, vende të tjera të fuqishme si Shtetet e Bashkuara, Gjermania dhe Italia nuk i janë bashkuar ende kësaj nisme. Italia, në veçanti, ka theksuar se një zgjidhje e qëndrueshme duhet të vijë përmes negociatave të drejtpërdrejta midis izraelitëve dhe palestinezëve, në kuadër të një zgjidhjeje me dy shtete.
Në Evropë, Suedia ishte vendi i parë i Bashkimit Evropian që njohu Palestinën, në vitin 2014, në një moment tensionesh të larta në Lindjen e Mesme. Por shtete të tjera, si Bullgaria, Hungaria, Polonia, Rumania dhe ish-Çekosllovakia (tani Sllovakia dhe Republika Çeke), e kishin njohur që më parë, pas deklaratës së pavarësisë së shpallur nga Jaser Arafat në vitin 1988.
Së fundmi, përveç Britanisë dhe Francës, edhe Andorra, Belgjika, Luksemburgu, Portugalia, Malta dhe San Marino janë bashkuar me valën e njohjeve.
Një vit më parë, Irlanda, Spanja, Sllovenia dhe Norvegjia (e cila nuk është pjesë e BE-së) morën të njëjtin hap, duke shkaktuar debat të gjerë në arenën politike ndërkombëtare.
Pothuajse e gjithë Azia, Afrika dhe Amerika Latine e kanë njohur zyrtarisht shtetin palestinez. Algjeria ishte vendi i parë që e bëri këtë, vetëm pak minuta pas deklaratës së Arafatit në vitin 1988. Vendet e mëdha si India, Kina, Rusia, si dhe shumica e vendeve arabe dhe afrikane, e pasuan shpejt.
Në Amerikën Latine, gjatë viteve 2010–2011, njohjen e dhanë vende si Brazili, Argjentina dhe Kili. Në vitin 2012, Asambleja e Përgjithshme e OKB-së e njohu Palestinën si “shtet vëzhgues jo-anëtar”, ndërsa në vitin 2024, ajo u shpall “e kualifikuar për anëtarësim” me 143 vota pro, 25 abstenime dhe vetëm nëntë kundër – përfshirë SHBA-në dhe Izraelin.
Çfarë nënkupton njohja e Palestinës?
Njohja e Palestinës si shtet ka pasoja të rëndësishme ligjore, diplomatike, politike dhe simbolike:
Ligjërisht, ajo e lejon Palestinën të marrë pjesë në traktate ndërkombëtare, të aderojë në organizata globale dhe të ushtrojë kompetenca juridike, si në rastin e anëtarësimit në Gjykatën Ndërkombëtare Penale. Politikisht, njohja përforcon legjitimitetin e shtetit palestinez në arenën ndërkombëtare dhe përfaqëson një qëndrim të qartë ndaj konfliktit izraelito-palestinez.
Diplomatikisht, hap rrugën për marrëdhënie zyrtare me vendet njohëse, përfshirë hapjen e ambasadave dhe misioneve të përhershme.
Simbolikisht, ajo rrit presionin ndërkombëtar për zgjidhjen me dy shtete dhe forcon narrativën palestineze për vetëvendosje. Megjithëse njohja nuk përbën anëtarësim automatik në OKB apo sovranitet të plotë, numri në rritje i vendeve që e njohin Palestinën e bën atë gjithnjë e më me ndikim në sistemin ndërkombëtar.
