Kur emergjenca e koronavirusit të ketë mbaruar, ne do të duhet të mësohemi me shumë gjëra që në këtë periudhë të izolimit në shtëpitë tona i kemi harruar ose lënë pas dore. Ushtrime, palestër, shoqërimi në vende të frekuentuara, pazari në dyqane, kthimi në bare ose restorante, mbase dhe kinema.
Por, sa do të zgjasë periudha në të cilën ne do të mundemi sërish t’i rikthehemi jetës së mëparshme, nëse mund ta përcaktojmë kështu?
Sipas Mauro Ferraresi, profesor i sociologjisë së komunikimit në Universitetin Iulm të Milanos, koha e koronavirusit do të prodhojë një kohë të ripranimit, pasi të tejkalohet kulmi, të paktën pesë herë më shumë.
Për të dhënë një shembull praktik: Nëse kemi tre muaj bllokim, mbyllja e aktiviteteve dhe izolimi në shtëpi është përcaktuar, pra do të jetë e nevojshme që të shumëfishohet kjo kohë pesë herë, në mënyrë që të merret një vlerësim se kur do të kthehet situata si më parë. Por profesori shton se do të ketë gjëra që do të ndryshojnë përgjithmonë.
“Pas sulmeve terroriste, ne kemi marrë zakon të bëjmë disa kontrolle në aeroportet; pas koronavirusit do të ketë “kufizime” të reja, nëse mund t’i quajmë kështu, siç është kontrolli i temperaturës së trupit ose parametrave të tjerë jetikë, të cilat për mendimin tim sigurisht që do të fillojnë“, shpjegon Ferraresi. Dhe e njëjti rregull do të zbatohet në të gjitha ato vende ku do të ekzistojë rreziku i tubimeve dhe ku njerëzit takohen gjatë një udhëtimi, siç janë stacionet hekurudhore. Praktikat që do të kërkojnë një disiplinë dhe një seri rregullash parandaluese që duhet të zhvillohen para se të përfundojë bllokimi.
Jeta e re shoqërore pas izolimit nga koronavirus
Po për jetën shoqërore? Sipas një studimi të MIT, koronavirusi nuk do të çojë në një ndryshim të përkohshëm në stilin e jetës të secilit prej nesh, por do të krijojë një mënyrë të re jetese dhe lidhjeje.
Në bazë të numrave të një analize nga Imperial College të Londrës, në të vërtetë, studiuesit hodhën hipotezën se nëse do të ktheheshim në jetën para pandemisë, shanset për një përsëritje të re të krizës koronavirus janë të mëdha, duke marrë parasysh kohën: midis bllokimit dhe rikuperimi është gjithashtu frika për rikthimin e virusit vitin e ardhshëm.
Ne ndoshta do të duhet të zhvillojmë atë që ekipi MIT e quan “ekonomi të mbyllur”.
Palestrat, për shembull, mund të fillojnë të shesin paketa në internet për trajnime, ose pajisje për t’u ushtruar në shtëpi dhe puna të vazhdojë në distancë.
Po për baret dhe restorantet, klubet që lulëzojnë me një numër të madh njerëzish? Numri i klientëve që do të shkojnë pas izolimit mund të jetë i kufizuar, mbase duke mbajtur një distancë më të madhe midis tavolinave ose në banak, dhe radhët për të hyrë, duhet të përcaktohen mirë, ashtu si ndodh tani për të hyrë në supermarket ose farmaci.
Në çdo rast, këto do të jenë vendet e fundit që do të rihapen, pikërisht për shkak të natyrës së tyre të lidhur me jetën shoqërore, dhe mbase ata gjithashtu do të modifikojnë shërbimet e tyre në fillim, duke favorizuar ofrimin e shërbimeve. Por, kjo mënyrë jetese nuk është e qëndrueshme për një kohë të gjatë, dhe për këtë arsye do të jetë e nevojshme një ndryshim i ritmit, i cili do të përfshijë parandalimin. “Kështu, zakonet që shtyjnë më shumë drejt izolimit shoqëror mund të rriten, por përveç ekonomisë së mbyllur – shpjegon profesori Ferraresi – do të ketë një proces të kthimit gradual në normalitet, siç na mëson Kina”. Dhe prandaj fabrikat, dyqanet, aktivitetet që do të rihapen, dhe flukset e njerëzve që ndoshta do të ndahen sipas moshës do të jenë në gjendje të fillojnë përsëri të qarkullojnë. Por do të ketë ende vëmendje për tubimet.
Kinema, koncerte, universitete
Është e qartë se të gjitha aktivitetet që janë detyruar të ndalojnë do të rihapen, por si? Do të kthehemi në kinema për të shijuar filmin e fundit, por me kufizime në numrin e njerëzve. “Unë mendoj se kinematë do të pranojnë gjysmën e kapacitetit të tyre maksimal për një periudhë, por kthimi në normalitet do të sanksionohet kur jemi përsëri në koncerte”. Ngjarjet e këtij lloji do të kërkojnë situata parandaluese të përcaktuara nga sistemi kombëtar i shëndetësisë, ose nga ekspertë të cilët do të vendosin rregulla, të cilat ne do të duhet të ndjekim, dhe paralelisht strukturat duhet të jenë të gatshme për një emergjencë të re të mundshme, sipas Ferraresi. “Unë imagjinoj spitalet ose pjesë të tyre që do të pajisen për të përballuar një valë të re, me njësi të kujdesit intensiv të gatshëm për ngjarjen.”
Për t’u rikthyer në koncerte, festivale apo në stadium (në çdo rast ngjarje që mund të mbledhin mijëra njerëz), ka të ngjarë që të merren masa specifike: vendet mund të caktohen, numri i njerëzve sigurisht i kufizuar në krahasim me kohën para koravirusit, etj. por “sjellja” e vetë pjesëmarrësve mund të zvogëlohej, duke kërkuar qëndrime më pak ekselente. “Koncertet do të kenë një pengesë për hyrjen dhe mbase do t’ju kërkohet të plotësoni vetë-çertifikime në lidhje me gjendjen shëndetësore të pjesëmarrësit”.
Gjurmimi i lëvizjeve
“Ne mund të zgjasim ndjekjen përmes aplikacioneve për të cilat është folur shumë gjatë javëve të fundit, dhe ne mund t’i kërkojmë ato në këto situata masive.”Qëllimi? Kuptoni rrezikun e një personi që duhet të marrë pjesë në ngjarje, në mënyrë që të vlerësojë se çfarë të bëjë. Për shembull, në biletën e blerë, fjalët: “Organizata rezervon të drejtën të mohojë hyrjen për ata që kanë pasur sjellje të rrezikshme në lidhje me virusin ose simptomat e rrezikshme”.
Shkollë, provime, universitete
Po për mësimet dhe provimet në universitet? Sallat rrinin të mbushura plot dhe nuk kanë kapacitete për hapsira, por tashmë gjërat do ndryshojnë. Për Ferrarsi, universiteti do të duhet të riorganizohet, dhe të mendojë për numrin e kufizuar edhe për njerëzit që duan të ndjekin mësimin në klasë. Të gjithë të tjerëve do t’ju garantohet mundësia të dëgjojnë nga shtëpia, ose nga klasa të tjera në ndërtesë, dhe të bashkëveprojnë me mësuesin përmes formave për të dërguar pyetje dhe komente.
Për provime, në vend të kësaj? Ndoshta ankesat e vetme do të përhapen në disa data, dhe jepen me gojë sa të jetë e mundur, dhe jo të shkruara, për të shmangur mbledhjet e mëdha në të njëjtën klasë dhe krijimin e dritareve në kohë reale, në të cilat të gjithë mund të diskutojnë me mësuesin për provimet.
Metrotë, aeroplanët dhe trenat
Do të duhet të mësohemi të marrim përsëri metrotë ose trenat, por gjëja kryesore është se do të duhet të ndryshojmë mënyrën se si t’i afrohemi me një zakon të vjetër të konsoliduar. Stacionet e metrosë dhe hekurudhave kanë pengesa, dhe për këtë arsye supozohet se kontrollet e një lloji do të aplikohen për udhëtarët, ashtu siç mund të ndodhë për ata që shkojnë në aeroport (dhe siç ndodh tashmë). Mjetet e transportit me siguri do të sterilizohen pas secilës garë, ose të paktën në fund të ndërrimit, dhe një seri rregullash për sjellje korrekte do të inkurajohen.
Në ashensor. Apo më mirë në këmbë?
E njëjta gjë mund të vlejë edhe për ashensorët: ato pastrohen dhe sterilizohen më shpesh dhe njerëzit do të ftohen ta përdorin atë në mënyrë që të shmangin kontaktin e ngushtë; ose do të mësohen të shkojnë në këmbë, në mënyrë që të mos qëndrojnë në një mjedis të mbyllur dhe të kufizuar me njerëzit e tjerë.
Ora e vrullshme mund të ndryshojë gjithashtu, koha e pikut të transportit publik: sipas Ferraresi, duhet të ndërtohen linja të rregullta të gjata, pak a shumë si ajo që ndodh tani kur shkoni për të bërë pazar në supermarket, për të shmangur tubimet që ishin tipike për mesditën ose të fundjavës. “Do të ketë ndryshime dhe shpikje të reja. Domethënë, do të duhet të mësohemi të jetojmë me ritmin e kohës dhe me ndryshimet e reja, të cilat do të shënojnë aktivitete të përditshme, siç janë puna ose mësimet, për t’iu lejuar të gjithëve të jetojnë, punojnë dhe argëtohen në mënyrë të sigurt.”, përfundon profesori. / Corriere.it / Përgatiti: Lisana Subashi /
