Ndërsa koronavirusi i ri po përhapet në të gjithë botën, ka parashikime nga ekspertët se virusi do të pësojë mutacion, duke u bërë një kërcënim akoma më i madh për njerëzimin.
“Mutacioni do të thotë ndryshime të papritura dhe të çuditshme”, shkruajnë studiuesit në një raport të botuar në revistën “Nature”. Por mutacionet nuk janë domosdoshmërisht një gjë e keqe. Virusi ndryshon dhe kjo gjë është pjesë e ciklit jetësor të virusit. Këto shndërrime dhe ndryshime nuk janë gjithmonë të rrezikshme dhe, në disa raste, mutacionet mund ta bëjnë një virus edhe më të dobët. Zakonisht, shndërrimet janë aq të vogla sa nuk kanë ndonjë ndryshim të dukshëm në transmetimin e sëmundjes dhe shkallën e vdekshmërisë.
Koronavirusi i ri po ndryshon, por shumë ngadalë
Koronavirusi i ri është një virus ARN, një koleksion i materialit gjenetik të paketuar brenda një proteine. Sapo një virus ARN bën kontakt me një qelizë, ai fillon të krijojë kopje të reja të vetvetes që mund të vazhdojnë të infektojnë qelizat e tjera. Viruset e ARN-së, si gripi dhe fruthi, janë më të prirur ndaj ndryshimeve dhe mutacioneve në krahasim me viruset e ADN-së, të tilla si herpesi i mëlçisë dhe virusi papilloma(HPV).
“Në botën e viruseve ARN, ndryshimi është normë. Ne presim që viruset e ARN të ndryshojnë shpesh. Kjo është vetëm natyra e tyre, “tha Mark Schleiss, një specialist pediatrik i sëmundjes infektive dhe hetues në Institutin për Virologji Molekulare në universitetin e Minesota.
COVID-19 nuk bën përjashtim dhe gjatë disa muajve të fundit ka qenë duke ndryshuar. Por virusi është ndryshuar me një ritëm shumë të ngadaltë dhe kur ndryshon, kopjet e reja nuk janë larg nga virusi origjinal.
Mutacionet nuk po e bëjnë atë më vdekjeprurëse
Mutacionet e virusit, si ajo që po ndodhi përreth në Itali dhe gjithashtu Nju Jork, nuk duket të jenë më infektive ose fatale sesa lloji origjinal që u shfaq në Wuhan, Kinë, në fund të dhjetorit. Megjithëse ekziston një shans shumë i rrallë që një virus mund të ndryshojë të jetë më agresiv.
“Pothuajse të gjitha mutacionet do të bëjnë që një pjesë e virusit të funksionojë më pak se më parë. Gjëja më e zakonshme është që mutacionet të shfaqen dhe të vdesin përsëri shpejt,”tha Benjamin Neuman, drejtuesi i departamentit të biologjisë në universitetin A&M në Teksas.
Çfarë do të thotë kjo për një vaksinë?
Mutacionet me gjasë nuk do të ndërhyjnë në efektivitetin e vaksinës COVID-19. Në fakt, natyra e ngadaltë dhe e butë e mutacioneve është një lajm i mirë për një vaksinë.
“Virusi është akoma aq i ngjashëm tani me sekuencën fillestare sa që nuk ka vërtet shumë arsye për t’u shqetësuar se ndryshimet do të kenë rëndësi për sa i përket vaksinës,” tha Neuman.
Vaksinat, në përgjithësi, kanë tendencë të sulmojnë versionin fillestar të virusit.
Merrni për shembull vaksinën e gripit.
“Vaksina vjetore H1N1 është ende duke u përdorur që nga viti 2009,” tha Neuman
Zakonisht, një lloj i vjetër i një virusi do të “ruajë mjaft tipare” se do të sigurojë imunitet kundër një grupi të ri variantesh. Por virusi i gripit ndryshon shpejt dhe në mënyrë të çrregullt nga viti në vit. Sipas ekspertit sistemi ynë imunitar ka një kujtesë të tmerrshme për viruset e gripit. Neuman tha se përgjigjja imune ndaj gripit zgjat vetëm rreth një vit para se të na duhet të vaksinohemi përsëri.
Schleiss thotë se një analogji më e mirë për COVID-19 janë shytat. Për më shumë se 45 vjet, ne kemi pasur një vaksinë shumë të efektshme për fruthin, shytat dhe rubeolën (të cilat janë gjithashtu viruse të ARN-së).
“Këto viruse nuk kanë ndryshuar aq shumë sa për t’i shpëtuar mbrojtjes së siguruar nga vaksinat,” tha Rose, kështu që e njëjta gjë mund të zbatohej shumë mirë për COVID-19.
“Kur më në fund kemi një vaksinë COVID-19, ajo ka shumë të ngjarë të mbrojë njerëzit kundër “shumicës dërrmuese të shtameve qarkulluese COVID-19 për ndryshimet e parashikueshme,” tha Schleiss.
Edhe nëse mutacionet e rastësishme ndodhin në rrugë, Schleiss beson se skenari i rastit më të keq është se ne do të shohim disa infeksione të përparuara, por ne nuk do të kemi përparime me një sëmundje që do të na kërcënojë jetën.
Sa do të zgjasë imuniteti?
Është akoma e paqartë se sa do të zgjasë imuniteti pasi sistemi imunitar i një personi të godasë infeksionin. Pasi një infeksion të largohet nga trupi, ai lë shenjë në sistemin imunitar ose antitrupa që mund të identifikojnë dhe luftojnë shpejt virusin nëse do të rishfaqet në të ardhmen. Duke parë përsëri në pandeminë SARS në 2003, njerëzit që ishin të infektuar nga SARSI ishin imunë për rreth 2 vjet, duke u siguruar atyre një imunitet kundër virusit. Pas rreth 3 vjetësh, antitrupat e SARS u zvogëluan dhe njerëzit kishin një shans më të lartë për t’u infektuar.
Afati kohor për antitrupat e COVID-19 mund të jetë i ngjashëm.
Brenda disa viteve, ne do të shpresojmë të kemi krijuar imunitetin e tufës, nga një vaksinë së bashku me imunitetin natyror nga shumë njerëz që sëmuren, për të zhdukur sëmundjen. Edhe nëse, vite me radhë, antitrupa e COVID-19 do të dobësohen dhe rikthehet virusi trupi do të luftojë infeksionin dhe do të jenë gati për të luftuar. Sigurisht, nuk ka asnjë mënyrë për të parashikuar saktësisht se çfarë do të ndodhë dhe sa do të zgjasë imuniteti i njerëzve.
“Natyra nuk funksionon në atë mënyrë. Koha do të tregojë,” tha Schleiss.
Në fund të fundit, koronavirusi i ri tashmë është ndryshuar disa herë dhe kjo gjë ka bërë që njerëzit të jenë më të shqetësuar, por sipas ekspertëve edhe ndryshimet e deri tanishme, janë jashtëzakonisht të ngjashme me virusin fillestar që u përhap në Whuan, kështu që për shkak të këtyre ndryshimeve shumë të vogla një vaksinë ka të ngjarë të mbrojë njerëzit kundër këtij infeksioni.(Healthline)
