Nëse lani duart rregullisht, mbani maskë dhe distancën e duhur, atëherë këto tre veprime të thjeshta mund të ndalojnë pandeminë e Covid-19, madje edhe pa vaksinë ose trajtime shtesë, sipas një studimi të ri, shkruan sot rrjeti informativ amerikan, CNN. Studimi, i botuar në revistën ”PLoS Medicine”, krijoi një model të ri për të parë përhapjen e sëmundjes dhe përpjekjet parandaluese që mund të ndihmojnë në ndalimin e saj.
”Shkalla e kontaktit në studim u bazua në bashkëveprimin e njerëzve në Holandë, por modeli është i përshtatshëm për vendet e tjera perëndimore”, thanë studiuesit në Qendrën Mjekësore Universitare të Utrehtit, në Holandë.
“Një epidemi e madhe mund të parandalohet nëse efikasiteti i këtyre masave tejkalon 50%”, theksojnë ata. Megjithatë, nëse publiku mund të mos reagojë shpejt, por gjithsesi në fund ndryshon sjellje, kjo mund të çojë në uljen e rasteve të reja, por nuk do të vononte kulmin e tyre.
Nëse qeveritë mbyllen herët, por askush nuk ndërmerr hapa shtesë mbrojtës personal, kjo do të vononte por nuk do të zvogëlonte një kulm në raste. Një ndërhyrje tre mujore do të vonojë kulmin, për së shumti, shtatë muaj, studimi zbuloi.
Nëse qeveritë vendosin karantinën shpejt në kohë, por asnjëra prej tyre nuk merr masa shtesë për mbrojtjen personale, kjo do ta shtynte, por nuk do ta ulte kulmin e rasteve të reja. Sipas studimit, një ndërhyrje tremujore do ta shtynte kulmin e infektimeve maksimalisht me shtatë muaj.
“Për më tepër, efekti i kombinimeve të masave të vetimponuara është shtesë”, shkruajnë studiuesit.
“Në terma praktike, kjo do të thotë që SARS-CoV-2 nuk do të shkaktojë një shpërthim të madh në një vend ku 90% e popullsisë i lan duart dhe ruan distancën fizike, që kanë 25% efektivitet”, theksojnë ata.
Edhe me distancimin fizik të vetimponuar, kontaktet me të tjerët mund të mos eliminohen plotësisht. Për shembull, njerëzit që jetojnë së bashku do të bashkëveprojnë duke rritur kështu gjasat që dikush të sëmuret. Kështu që shpërthimet e vogla janë ende të mundshme.
Autorët argumentojnë se qeveritë duhet të edukojë opinonin publik në lidhje me mënyrën se si përhapet virusi dhe të rrisë vetëdijen për rolet thelbësore të vetëdistancimit, larjes së duarve dhe gjithashtu përdorimin e maskave në kontrollin e një epidemie të vazhdueshme.
Nuk bën dallim midis detyrimit të disa prej këtyre sjelljeve apo inkurajimit të tyre.
Ka kufij për modelin. Ai nuk merr në konsideratë demografinë dhe as nuk merr parasysh izolimin joperfekt të njerëzve që janë të sëmurë me Covid-19, do të thotë se mund të infektojnë të tjerët që kujdesen për ta, në një mjedis të kujdesit shëndetësor ose në shtëpi.
Drejtuesit amerikanë të shëndetit publik i kanë bërë jehonë këtij studimi. Drejtori i Qendrave amerikane për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve i tha Institutit Buck për Kërkime mbi Plakjen të martën e kaluar se ”vendi nuk është i mbrojtur”.
“Nëse të gjithë ne do të vinim maska për katër javët e ardhshme, apo për gjashtë, tetë, 12 javë, në të gjithë vendin, atëherë ky transmetim i virusit do të ndalet”, tha mjeku Robert Redfield. Admirali Brett Giroir, një anëtar i grupit të ngritur për koronavirusin në Shtëpinë e Bardhë, tha në një konferencë se ”maska dhe distanca fizike mund të ndalonin shpejt përhapjen e pandemisë”.
“Nëse kemi atë nivel miratimi me këto masa të thjeshta, atëherë modelet tona thonë se kjo është me të vërtetë më e mirë se mbyllja”, tha Giroir. “Këto fakte të thjeshta mund t’i japin vërtet fund shpërthimit, pa mbyllur plotësisht zonën ku jetoni”, theksoi ai.
