Stafi i Presidentit Trump ka nisur një mori padish në Pensilvani, Michigan, Nevada dhe Xhorxhia. Ai ka ngritur një sërë pretendimesh për mashtrime zgjedhore që përfshijnë përjashtimin e vëzhguesve nga dhomat e numërimit të votave, votimin nga jorezidentët, madje edhe numërimin e votave nga njerëzit që kanë vdekur.
Por a do të vendoset presidenti i ardhshëm i Shteteve të Bashkuara nga Gjykatën e Lartë? Kushtetuta e SHBA-së nuk mbështet një sistem që përdor gjykatat për të zgjedhur presidentin. Etërit Themelues krijuan Kolegjin Zgjedhor, një institucion që mbijeton deri më sot, për të zgjedhur udhëheqësin e kombit më të fuqishëm në botë,
Në Kolegjin Zgjedhor, secili shtet merr aq vota sa ka anëtarë të Dhomës së Përfaqësuesve dhe Senatit. Kalifornia, shteti më i populluar, merr 55 vota elektorale, më shumë se çdo shtet tjetër. Shtetet më pak të populluara marrin secili nga 3 vota elektorale.
Themeluesit refuzuan zgjedhjen e drejtpërdrejtë të presidentit nga popullata në tërësi. Ata kishin frikë nga demagogët që mund të mashtronin njerëzit që do të zgjidhnin. Por ata gjithashtu nuk donin që Kongresi të zgjidhte presidentin. Themeluesit besuan se presidenti duhet të mbetet i pavarur, në mënyrë që ai të qëndrojë përpara Kongresit dhe të mos jetë i varur nga ligjvënësit për të qëndruar në detyrë.
Legjislaturave shtetërore iu dha fuqia sipas Kushtetutës për të zgjedhur anëtarët e Kolegjit Zgjedhor. Sidoqoftë, legjislaturat ia kanë deleguar atë pushtet votuesve. Kështu që kur amerikanët votojnë në zgjedhjet presidenciale nuk janë duke votuar drejtpërdrejt për një kandidat, por për të deleguarit që janë zotuar të votojnë për një kandidat.
Ky sistem përfaqëson një kompromis që ndërthur zërin e popullit me institucionin e shteteve për të zgjedhur presidentin, duke shmangur Kongresin.
Kushtetuta gjithashtu u dha legjislaturave shtetërore autorizimin ekskluziv për të vendosur për “kohën, vendin dhe mënyrën e mbajtjes së zgjedhjeve për senatorët dhe përfaqësuesit”. Edhe pse Kongresi mund të anulojë vendimet e legjislaturave të shtetit, gjykatat e shtetit nuk munden. Kjo është një pikë thelbësore për të kuptuar nëse presidenti mund të zgjidhet nga Gjykata e Lartë. Legjislaturat e shtetit përcaktojnë afatet, përcaktojnë vlefshmërinë e fletëve të votimit dhe mënyrën e numërimit të votave.
Ky sistem mund të trajtojë çdo zgjedhje normale. Por zgjedhjet këtë javë nuk ishin zgjedhje normale. Pandemia detyroi disa shtete të miratonin për herë të parë votimin në shkallë të gjerë me postë. Pensilvania, për shembull, kishte 266,000 fletëvotime me postë në 2016, por 2.5 milion këtë vit. Shumica e shteteve nuk kanë bërë kurrë më parë një përpjekje kaq masive për numërimin e votave me postë.
Amerika thjesht nuk mund ta vendosë me mendjen e saj. Përveç dy mandateve të Barack Obamës, rezultati i zgjedhjet presidenciale nga viti 2000 e tutje kanë qenë aq i ngushtë sa Kolegji Zgjedhor ka bërë gjithë ndryshimin.
Nëse Presidenti Trump rizgjidhet, ai do të ketë fituar Kolegjin Zgjedhor, por ka humbur votën e popullit për dy zgjedhje me radhë. Biden ndërkohë ka thyer rekordin e Obamës, duke marrë miliona më shumë vota sesa Trump.
Në këtë kontekst, procesi gjyqësor në Pensilvani mund të bëjë të gjithë ndryshimin pasi 20 votat elektorale të atij shteti janë të nevojshme për të përcaktuar fituesi.
Fletëvotimet postare të marra nga e marta dhe e premtja e kësaj jave në Pensilvani dhe të pranuara nën urdhrin e Gjykatës së Lartë të Pensilvanisë mund të vendosnin fituesin e garës presidenciale në këtë shtet, edhe nëse fituesi mbizotëron me një numër shumë të vogël të votave popullore. Në vitin 2000, George W. Bush fitoi Floridan dhe presidencën me rreth 500 vota.
Në këtë pikë që Trump ka një çështje të fortë në Gjykatën e Lartë të SHBA. Fushata e tij dhe Partia Republikane e Pensilvanisë mund të sfidojnë votimin në shtet me arsyetimin se Gjykata e Lartë e Pensilvanisë ndërhyri në mënyrë antikushtetuese duke anashkaluar autoritetin e legjislaturës së shtetit.
Nëse Kushtetuta e SHBA i jep ato kompetenca drejtpërdrejt legjislaturës së Pensilvanisë, gjykatat e shtetit nuk kanë asnjë autoritet të ndryshojnë ligjin zgjedhor të shtetit për zyrën federale. Si rezultat, Gjykata e Lartë e SHBA-së mund të urdhërojë shtetin të refuzojë çdo fletë votimi që mbërriti pas ditës së zgjedhjeve të martën.
Drejtuesi i Gjykatës së Lartë të SHBA Samuel Alito tashmë e ka bërë të qartë pikëpamjen e tij se Gjykata e Lartë e Pensilvanisë ka shkelur Kushtetutën e SHBA-së duke lejuar që fletëvotimet me postë të pranohen deri të premten.
Nëse Alito bashkohet me katër gjyqtarët e tjerë konservatorë, atëherë asgjë nuk mund ta ndalonte Gjykatën e Lartë të ndërhynte në Pensilvani ose të vendoste në favor të zhvleftësimit të të gjitha fletëve të votimit me postë që erdhën pas ditës së zgjedhjeve.
Presidenti Trump shpreson që Pensilvania të bëhet një përsëritje e Floridas në vitin 2000, duke e të shërbejë një mandat të dytë. Por kjo mbetet për t’u parë.
Burimet: “Fox News”, “Washington Post”-SI
