ANALIZA/ E ardhmja e diplomacisë së sanksioneve Kinë-SHBA

S anksionet janë këtu për të qëndruar në marrëdhëniet SHBA-Kinë. Çfarë do të thotë kjo për marrëdhënien mes tyre?

Nga Brian Wong/ Më 20 janar 2021 Kina shpalli s anksione kundër 28 shtetasve amerikanë, përfshirë ish sekretarin e shtetit Mike Pompeo dhe zyrtarë të tjerë të administratës Trump. Ky veprim h akmarrës nga Kina mbylli një vit të p ërshkallëzimit të s anksioneve nga të dy anët e Paqësorit. Shtetet e Bashkuara kishin s anksionuar më parë zyrtarë të lartë kinezë nën Uyghur Human Rights Policy Act në korrik 2020 dhe urdhrin ekzekutiv të nënshkruar nga Presidenti i atëhershëm Donald Trump në gusht 2020 mbi autonominë politike të Hong Kongut. Pekini q ortoi me zell pretendimet amerikane dhe vuri në s hënjestër senatorët amerikanë – përfshirë Ted Cruz dhe Marco Rubio – në s anksionet e kaluara.

Marrëdhëniet e t ensionuara bilaterale midis dy ekonomive më të mëdha në botë shërbejnë si një shembull i një lloji të ri të diplomacisë – diplomacinë e s anksioneve. Diplomacia e s anksioneve duhet të konceptohet si një mjet i veçantë diplomatik, i përdorur nga vendet shpesh në lidhje me deklarata të zëshme, deklarative dhe retorikë të theksuar, me synimin e i mponimit të kostove ekonomike dhe simbolike k undërshtarëve të tyre. Ajo ndryshon nga vendosja strukturore e s anksioneve si pjesë e përpjekjeve më të gjera s htrënguese për fillimin e ndryshimeve në një r egjim, ose përdorimin rastësor të s anksioneve për të synuar individë të veçantë ose figura të famshme me histori të d yshimtë. Në vend të kësaj, ajo favorizon n dëshkimet e synuara në vend të b llokadave më të rëndësishme ekonomike ose p ërshkallëzimit ushtarak, transmeton lexo.com.al.

Simbolika mbi substancën

Valët e fundit të s anksioneve nga të dy palët nuk funksionojnë – të paktën, jo sipas interpretimit ortodoks të s anksioneve si i mponim i stimulimeve ekonomike dhe parandalim i sjelljeve të veçanta që duken se s hkelin normat ndërkombëtare. Senatorët dhe zyrtarët e vendosur anti-Kinë të SHBA nuk kanë gjasa të përdorin bankat kineze ose të vizitojnë Kinën në të ardhmen e afërt. Në mënyrë të ngjashme, anëtarët e klasës politike kineze mund, megjithëse me kosto dhe s hqetësime krahasimisht më të mëdha, të shmangin përdorimin e shërbimeve financiare të SHBA-së ose angazhimin me aktivitete tregtare me homologët e tyre amerikanë. Nuk ka ndonjë ndikim thelbësor, individual – përveç shkëputjes së lidhjeve tashmë të dobëta midis pjesëve të elitës qeverisëse në Pekin dhe Uashington.

Përtej kostove afatshkurtra të f ërkimit, implikimet e mundshme të s anksioneve dypalëshe janë dyanëshe. Së pari, elita qeverisëse e të dy vendeve do të kthehet në burime alternative, të brendshme për pasurinë individuale. Së dyti, ata që janë në mënyrë të pashmangshme më të ekspozuar për shkak të përgjegjësive të tyre zyrtare ka të ngjarë të jenë individë me pak ose aspak ndërveprime me palën tjetër. Ata që preferojnë politikën i zoluese, anti-globaliste, unilateraliste do të përfitojnë, ndërsa kanalet joformale dhe diplomacia që kërkon konsensusin, përmes individëve që mund të depërtojnë përmes vijave, do të vuajnë ndjeshëm.

Megjithatë, qëllimi i v ërtetë i sanksioneve të fundit nuk ka qenë kurrë në lidhje me zyrtarët e synuar. Përkundrazi është simbolika që ka rëndësi. Për administratën në largim të Trump, s anksionet kundër Kinës i ofruan atyre një devijim shumë të nevojshëm nga t razirat e brendshme dhe një mënyrë për të vërtetuar trashëgiminë e tyre politike. Ata ushqyen gjithashtu strategjinë më të gjerë të p ërmbajtjes – administrata Trump i pa politikat e brendshme ndaj Kinës si një mundësi të përshtatshme për rimarrjen e terrenit të saj të lartë moral. Kjo shpjegon gjithashtu r etorikën e ngarkuar me vlera të SHBA-ve që shoqërojnë s anksionet, të cilat kërkonin, përmes s tigmës së s anksioneve, të karakterizonin Kinën si një shtet pari të krahasueshëm me Rusinë, Iranin dhe k undërshtarët e tjerë të mëdhenj të rendit botëror të SHBA, transmeton lexo.com.al.

Nga ana tjetër, Pekini pa s anksionet e tij të gjera dhe të shpërndara ndaj politikanëve amerikanë si një mjet i përshtatshëm për të siguruar popullsinë e tij të brendshme për f orcën politike të r egjimit, si dhe për të artikuluar angazhimin e tij për të mbrojtur vendin nga “n dërhyrja e huaj” – një politikë triumfatore që ka shërbyer si një sinkdokë e të k ëqijave simbolike, duke filluar nga neo-kolonializmi perëndimor deri në imperializmin amerikan. Ideologji të tilla janë identifikuar dhe mbështetur nga r etorika shtetërore si antitetike ndaj “komunitetit të së ardhmes së përbashkët për njerëzimin” – një ligjërim i sajuar në nëntor 2012 në Komitetin Qendror të 18-të dhe i promovuar shumë nga zyrtarët kinezë brenda dhe jashtë vendit.

Njëkohësisht, Uashingtoni dhe Pekini mbështeten në s anksione si mjete për të riafirmuar qëndrimet e tyre mbi çështjet thelbësore, të k ontestuara normalisht – duke filluar nga Hong Kongu dhe politikat e brendshme kineze në Xinjiang dhe Tibet, deri në l uftërat tregtare dhe teknologjike. S anksionet krijojnë objektivat e tyre si “Tjetri” dhe ushtrojnë p resione morale ndaj aleatëve për t’u lidhur, përmes mbështetjes së heshtur ose miratimit të qartë, me njërën anë të k onfliktit. Duke përforcuar pikëpamjen se vendi është nën s ulm nga një a rmik i huaj ose k ërcënim, imazhi mbrojtës i s anksioneve u lejon udhëheqësve të shmangin k ritikat ndërsa theksojnë ndërmarrjen e tyre proaktive në mbrojtjen e interesave kombëtare.

Siç T. Whang vuri në dukje në një artikull të vitit 2011, udhëheqësit amerikanë shpesh u drejtohen s anksioneve si një mjet për të galvanizuar mbështetjen e brendshme dhe për të ngritur imazhin e një lidershipi të fortë politik përballë k rizave ndërkombëtare. Një arsyetim i tillë ishte veçanërisht i dukshëm në llogaritjet e Uashingtonit në një vit kur vendi pësoi p engesa të konsiderueshme të brendshme nën një g rindje të konsiderueshme civile, një s hpërthim të përhapur të COVID-19 dhe nivele të papara të polarizimit politik. Vënia në s hënjestër e zyrtarëve kinezë paraqiti në publik një Kinë s hqetësuese dhe të paparashikueshme – tashmë një sistem r ival politik-ideologjik që mund të zëvendësojë Shtetet e Bashkuara, transmeton lexo.com.al.

Siç kam argumentuar diku tjetër, n acionalizmi kinez është drejtuar gjithnjë e më shumë drejt një audience të brendshme. Kjo zhvendosje pasqyroi mënyrën se si administrata Trump u kthye drejt Kinës për një konstrukt të përshtatshëm k ërcënimi që do të siguronte një bazë provuese për konsensusin dy-partiak tashmë të rrallë. S anksionet e Trump ndaj zyrtarëve kinezë thjesht sa lëshojnë avull të konsiderueshëm të brendshëm në lidhje me mosveprimin e tij të perceptuar ndaj a gresionit kinez dhe izolimit të gjerë, ndërsa s anksionet h akmarrëse të Kinës i kanë dhënë r egjimit komunist më shumë hapësirë ​​manovruese – përballë një t ërbimi hiper-n acionalist mes publikut kinez – për shkak të politikës së jashtme. R etorika që shoqëron s anksionet kineze ka forcuar gjithashtu legjitimitetin e r egjimit komunist në sytë e popullatës së tij gjithnjë e më aktive politikisht dhe të ndërgjegjshme.

Sanksionet si tampon strategjik

Përgjatë t ensioneve të vazhdueshme SHBA-Kinë, vullneti i mirë diplomatik mund të mos ketë qenë i dukshëm, nëse ishte sadopak i pranishëm. Megjithatë ishte e qartë se asnjëra palë nuk dëshironte që s anksionet e tyre të s hkallëzuara të p ërshkallëzoheshin në një pikë kthese, ku secila palë do të detyrohej të drejtohej në k onflikt të lokalizuar të nxehtë ose gjysmë të nxehtë si një mjet për të ruajtur perceptimin që kanë avantazhin.

S anksionet kanë funksionuar tradicionalisht si një tampon strategjik – ato i japin palës imponuese hapësirë ​​për frymë kundër p resioneve nga aleatët dhe k undërshtarët e brendshëm politikë, pasi vlerëson opsionet e veta dhe përgjigjet e mundshme nga pala tjetër. Ata blejnë kohë ndërsa palët përfshihen në diskutime informale, me opsionet e heqjes dhe vendosjes së s anksioneve si përkujtesa organike të pasojave të mundshme. Sidoqoftë, s anksionet sinjalizojnë gjithashtu palën k undërshtare që përgjegjësia për të hequr dorë mbetet kryesisht tek ata. Ata parashikojnë në të vërtetë n dëshkimet më të a shpra që mund të zbatohen nëse nuk do të ketë konsensus, transmeton lexo.com.al.

Diplomacia e s anksioneve heq funksionin paralajmërues dhe vendos s anksionet në qendër të diplomacisë së vendeve. Një qasje e tillë shmang lëvizjet d rastike, r adikale në favor të p ërshkallëzimit dhe de-p ërshkallëzimit gradual të kontrolluar. S anksionet këtu nuk janë mezja – por menuja kryesore, dhe vendet janë të detyruara të vendosin, kur përballen me ta, nëse do të zbatojnë masa reciproke (përmes s anksioneve ekuivalente), të p ërshkallëzojnë (kalimi në forma alternative, më të f orta të k onflikteve), të negociojnë (duke zgjeruar bazën e përbashkët), ose të kapitullojnë (duke pranuar koncesionet në këmbim të s anksioneve të hequra). Në rastin e Shteteve të Bashkuara dhe Kinës, është e qartë se një përzierje e reciprocitetit dhe negociatave kanë mbushur s hkallëzimin dhe kapitullimin – kjo është pritur kryesisht, duke pasur parasysh nivelin e ndërvarësisë dhe barazisë së përafërt midis dy shteteve.

Diplomacia e s anksioneve mbështetet nga konsensusi se s anksionet mund të jenë relativisht me kosto të ulët, si një mjet brenda a rsenalit ndërkombëtar të vendeve. Ndryshe nga k onfliktet e zgjatura u shtarake – madje edhe ato me intensitet të ulët – ato janë të lira dhe lehtësisht të kthyeshme me h akmarrje ekuivalente (p.sh. sanksione të mëtejshme). Ato ndryshojnë gjithashtu nga tarifat dhe b llokadat ekonomike, pasi kërkojnë shumë më pak mobilizim të mbështetjes shumëpalëshe dhe devijimit të tregtisë në mënyrë që të zbuten nga pasojat më të k ëqija. Mbi të gjitha, duke individualizuar synimet e tyre, diplomacia e s anksioneve mundëson shkëputjen me takt të r egjimeve nga politikanët, strukturat nga individët – ofron një mundësi ngjitjeje relativisht me kosto të ulët për të dy palët, pa kërkuar k ompromentimin e interesave të tyre thelbësore.

Deri kohët e fundit, Kina kishte në s hënjestër kryesisht ligjvënësit e SHBA (kryesisht republikanë) dhe grupe aktiviste të të drejtave, duke lënë zyrtarët e rangut të lartë të administratës jashtë ekuacionit. Në mënyrë të barabartë, pavarësisht zhurmës, Uashingtoni ishte përmbajtur në  sanksionet e tij – veçanërisht kur bëhet fjalë për zgjedhjen e synimeve të tij. Ndërsa administrata Trump kishte sanksionuar në të vërtetë më parë një anëtar të Byrosë Politike dhe nënkryetarët e Kongresit Popullor Kombëtar, Shtëpia e Bardhë kishte nguruar të s anksionojë anëtarët më të vjetër, të shquar të udhëheqjes kineze – duke lënë hapësirë ​​për ri-angazhim diplomatik, transmeton lexo.com.al.

Sanksionimi i fundit i Pekinit për zyrtarët në ikje mund të shihet si koda e p ërkeqësimit të shpejtë të marrëdhënieve dypalëshe gjatë fushatës së rizgjedhjes së Trump, si dhe – për ironi të fatit – një degë thelbësore e ullirit për administratën e Biden. Pasi doli nga bisedimet RCEP dhe BE-Kinë me dy fitore të rëndësishme optike, Kina është e etur të kthejë një faqe të re me Shtetet e Bashkuara. Duke paraqitur në thelb Trumpizmin dhe bashkëpunëtorët e Trump si arsyet mbi të cilëve mund t’i atribuohen t ensionet e viteve të fundit SHBA-Kinë, Pekini u përpoq të pastronte rrugën gjatë tranzicionit në Shtëpinë e Bardhë.

Një lamtumirë për armët?

Sidoqoftë, dy rreziqe shumëvjeçare mbeten ende. Së pari, supozimi që mbështet themelin e kontrollueshmërisë së s anksioneve injoron dimensionin elitar-politik të politikëbërjes së huaj. Përgjigjet joproporcionale ndaj s anksioneve mund të lindin nga nevoja praktike brenda k onkurseve të brendshme fraksionale, si një mjet për të ngritur armikun fraksional të dikujt ose për të forcuar shanset e dikujt për të garuar për udhëheqjen politike. Këto janë momente në të cilat forca e parashikuar e menjëhershme, afatshkurtër e koalicionit qeverisës, mund të paraqesin më shumë konsiderata afatgjata në lidhje me rrezikun dhe shpërblimin e mundshëm.

Për më tepër, s anksionet mund të sjellin kundër efekte  pasi palët e s anksionuara e konsiderojnë angazhimin diplomatik si një çështje të humbur dhe tjetërsimin e aktorëve të s anksionimit si të pashmangshëm. Shembujt e Venezuelës dhe Iranit e ilustrojnë këtë: s anksionet e SHBA kanë bërë pak në m inimin e kontrollit të Maduros mbi pushtetin. Teherani, ndërkohë, është bërë gjithnjë e më a gresiv në rajon si një mjet për të rritur mbështetjen e brendshme përballë rënies ekonomike. Kina nuk mund të krahasohet me Iranin ose Venezuelën – politika e SHBA ndaj një vendi që parashikohet të kapërcejë Shtetet e Bashkuara ekonomikisht deri në fund të dekadës duhet të njohë nuancat e brendshme politike që janë lënë shpesh pas dore në favor të gjesteve të bukura, transmeton lexo.com.al.

Të dy Presidentët Biden dhe Xi ka të ngjarë të vendosin një moratorium mbi s anksionet për momentin. Pekini është i etur të vlerësojë nëse administrata e re është e gatshme të rikonsiderojë r etorikën thelbësisht a ntagoniste dhe atë që udhëheqja kineze i percepton si f yerje themelore të sovranitetit të saj kombëtar – veçanërisht për çështje të tilla si Hong Kongu dhe Xinjiang. Përtej Paqësorit, Biden ka të ngjarë të jetë i preokupuar me trajtimin në vazhdim të pandemisë. Administrata e Biden kohët e fundit kishte deklaruar se do të ndiqte një politikë të “durimit strategjik” ndaj Kinës, e cila duhet të lexohet me më shumë bindje si një shenjë e boshtit të saj drejt konsolidimit të brendshëm dhe rindezjes së lidhjeve me aleatët tradicionalë. Duket se të dy vendet mund të futen në një afrim të përkohshëm – megjithëse shkalla në të cilën kjo do të zgjaste dhe do të kontribuonte drejt një zhvendosjeje më strukturore të marrëdhënieve mbetet për t’u parë. Për këtë nuk jam i bindur

Një lamtumirë për a rmët do të ishte ideale – por nuk ka gjasa. Rritja e Kinës përbën një s fidë themelore për udhëheqjen amerikane në një rend botëror me të cilin ajo është mësuar prej kohësh. Me kthimin e Biden në multilateralizëm, Pekini mund të jetë duke u përballur me një rival më këmbëngulës, koherent dhe të mbështetur se Shtetet e Bashkuara të Trump. Në mënyrë të ngjashme, udhëheqja kineze e vitit 2021 është jashtëzakonisht e ndryshme nga homologu i saj dy dekada më parë – një strategji e drejtpërdrejtë e “angazhimit” mund të jetë e lehtë për t’u diskutuar në një vakum, por është koha që Shtetet e Bashkuara dhe Kina të angazhohen me disa kërkime introspektive të brendshme. Si do të dukeshin marrëdhëniet SHBA-Kinë në 2040? Dhe si duhen përshtatur të dy anët e Paqësorit me një rend botëror ku mund të mos ketë fitues të qartë?

Siç kryevepra e Hemingway thotë: “Nuk ka asgjë aq të k eqe sa l ufta… Ka njerëz që kanë f rikë nga oficerët e tyre. Pikërisht prej tyre bëhet l ufta”. Këtë nuk duhet ta harrojmë./The Diplomat/Lexo.com.al/e.c.