Por Biden dhe ekipi i tij ka të ngjarë të rezistojnë për të mos e përdorur Tajvan-in si një shkop kundër Kinës ashtu si bëri Trump.
Nga Jack Detsch, Christina Lu/ Zyrtarët dhe ligjvënësit tajvanezë kanë luajtur të njëjtin skenar më të k eq në kokën e tyre për vite me radhë: Kina s ulmon ishullin përtej ngushticës së Tajvan-it dhe zyrtarët në Taipei bëjnë thirrje për mbështetje nga Shtetet e Bashkuara dhe aleatët e tjerë. Me Joe Biden tani të ulur në Zyrën Ovale, Tajvani dëshiron të dijë: Si do të përgjigjeshin Shtetet e Bashkuara?
Wang Ting-yu, i cili bashkëkryeton komitetin e punëve të jashtme dhe të mbrojtjes në parlamentin e Tajvan-it, i tha Foreign Policy se u shtria e ishullit nuk do befasohej kur Kina të përgatitej për një s ulm. Ai tha se sistemet satelitore dhe radaret tajvaneze do të ishin në gjendje të dallonin një grumbullim të f orcave të U shtrisë Ç lirimtare të Popullit në Guangdong ose provincën Fujian përtej ngushticës dhe mund të duhen deri në 60 ditë që Kina të grumbullojë t rupa të mjaftueshme për një s ulm amfib. Ai shtoi se “Këto 60 ditë do të jenë një kohë e çmuar për shoqërinë ndërkombëtare për të ndaluar një l uftë ose për të dërguar një sinjal të qartë: “Kjo është një vijë e kuqe që nuk mund ta kalosh”. Pyetja është, Tajvani do të jetë i përgatitur për të mbrojtur shtëpinë e vetë. Çfarë do të bëjë bota, veçanërisht Shtetet e Bashkuara?”. Sipas Wang, mesazhi që Biden duhet t’i dërgojë Presidentit kinez Xi Jinping është i thjeshtë: “As që e ço nëpër mend”. Lloyd Austin, i cili u konfirmua të Premten si Sekretari i Mbrojtjes i Biden, u tha ligjvënësve gjatë seancës së tij të konfirmimit këtë javë se ai do të “sigurohej” që Shtetet e Bashkuara ishin duke respektuar angazhimet e tyre për të ndihmuar Tajvan-in të mbrohej, transmeton lexo.com.al.
Biden po merr pushtetin në një periudhë zbatice të ulët në marrëdhëniet SHBA-Kinë dhe pas një tranzicioni ku administrata në largim bëri hapa të mëdhenj për të forcuar marrëdhëniet e Uashingtonit me Taipei – shpesh me një sy drejt a ntagonizimit me Pekinin – madje edhe para se Donald Trump të merrte detyrën, duke filluar me telefonatën e diskutueshme të dhjetorit 2016 me Presidentin Tsai Ing-wen, hera e parë që një President amerikan ose President i zgjedhur kishte folur ndonjëherë drejtpërdrejt me një kryetar të shtetit tajvanez. Vetëm disa ditë para se Biden të bënte betimin, ish-Sekretari i Shtetit Mike Pompeo hoqi kufizimet në komunikimet zyrtare midis dy vendeve dhe ishte i vendosur të vijonte veprimet duke dërguar në rajon Ambasadorin nën largim të SHBA-së në Kombet e Bashkuara Kelly Craft, para se udhëtimi të anulohej në minutën e fundit. Trump, në muajt e tij të fundit, miratoi gjithashtu shitjen e a rmëve në vlerë prej miliarda dollarësh te Taipei dhe Pompeo përshkroi si një g jenocid trajtimin e Ujgurëve në rajonin Xinjiang të Kinës – dy goditje të mëdha publike ndaj Kinës. Këto lëvizje t ërbuan Pekinin, me mediat shtetërore që i quajtën veprimet e administratës në ikje si rezultat i një “ç mendurie të fundit… që ka gjasa t’u sjellë atyre a sgjësimin”. Si kundë rpërgjigje, Kina vendosi s anksione për thuajse 30 zyrtarë të administratës Trump në largim, përfshirë Pompeo, Craft dhe Këshilltarin e Sigurisë Kombëtare Robert O’Brien.
Biden është nën p resion nga aleatët, përfshirë Japoninë, për të tërhequr një vijë të kuqe për të parandaluar çdo kalim kinez të ngushticës së Tajvan-it dhe ka formuar ekipin e tij të sigurisë kombëtare me skifterë kundër Kinës, kryesisht si Kurt Campbell, i cili shërbeu si zyrtari më i lartë i Azisë në Departamentin e Shtetit gjatë administratës së Obamës. Por kjo nuk do të thotë një linjë a ntagoniste: Campbell, përvoja e të cilit mbi Tajvan-in daton që nga koha e tij në Pentagon në epokën e Klinton-it, bëri thirrje që administrata e Biden të nxisë dialogun midis Taipeit dhe Pekinit në një event të një think tank-u muajin e kaluar, transmeton lexo.com.al.
Shumë ekspertë presin që Biden të ngrijë zhurmën publike dhe përdorimit të politikës amerikane ndaj Tajvanit si një mënyrë për t’i bërë p resion Kinës që ishte pjesë karakteristike e qasjes së Trump. Ryan Hass, një anëtar i vjetër në Institucionin Brookings që shërbeu si drejtor për Kinën, Tajvanin dhe Mongolinë në Këshillin e Sigurisë Kombëtare gjatë mandatit të dytë të Presidentit Barak Obama tha se objektivat e Biden ka të ngjarë të përfshijnë “shikimin e Tajvan-it si një kartë që mund të vlerësohet, jo një kartë që duhet të luhet në k onkurrencë me Kinën”. Ai shtoi se “Unë mendoj se do të ketë një fokus për të ndihmuar Tajvan-in të fitojë besimin dhe sigurinë e tij, kontrollin e fatit të tij ekonomik dhe dinjitetin dhe respektin në skenën botërore”.
Wang, ligjvënësi tajvanez, tha se ndërsa zyrtarët kishin folur me ekipin e Biden gjatë tranzicionit, ata do të linin interpretimin e azhurnimit të komunikimeve zyrtare të Trump tek ekipi i Biden. (Ish Presidenti i SHBA Jimmy Carter ndërpreu të gjitha marrëdhëniet zyrtare diplomatike me Taipei në 1979.) Disa ish-zyrtarë të SHBA mendojnë gjithashtu se të dy palët do të marrin kohë për të diskutuar marrëdhënien e sapo azhurnuar. Hass nënvizoi se “Unë mendoj se do të jetë e rëndësishme t’u bëjmë miqve tanë në Tajvan pyetjen: Me çfarë ndihen komodë? Ku duan ta shohin marrëdhënien [duke shkuar]?”, transmeton lexo.com.al.
Biden tashmë i ka shtrirë një dorë miqësore Tajvan-it. Ai ftoi zyrtarisht Bi-khim Hsiao, përfaqësuesin më të lartë të Tajvan-it dhe Ambasador de facto në Shtetet e Bashkuara, për të marrë pjesë në inaugurimin e tij. Ajo pranoi, duke postuar në twitter se po priste “për të punuar me administratën e ardhshme të SHBA-së në avancimin e vlerave dhe interesave tona të përbashkëta”. Pjesëmarrja e Hsiao ishte hera e parë që një përfaqësues tajvaneze ishte ftuar në një përurim të presidencës amerikane që kur Carter ndërpreu lidhjet. Më pas, Ministria e Jashtme e Tajvanit u mburr me mënyrën se si pjesëmarrja e saj theksoi “lidhjet e ngushta dhe të përzemërta midis Tajvan-it dhe Shteteve të Bashkuara”. Emily Horne, një zëdhënëse e Këshillit të Sigurisë Kombëtare të Shtëpisë së Bardhë, tha se angazhimi i SHBA ndaj Tajvan-it ishte “i fortë”.
Në vitet e fundit, administrata Trump ka dyfishuar mbështetjen u shtarake amerikane për ishullin, duke shtuar me mbi 5 miliardë dollarë shitjet e a rmeve vitin e kaluar, duke përfshirë drone, sisteme të m brojtjes bregdetare, r aketa dhe a rtileri. Wang, i cili tha se Kina ka gumëzhitur zonën e identifikimit të m brojtjes ajrore të Tajvanit pothuajse çdo ditë gjatë vitit të kaluar, shpresonte gjithashtu që Shtetet e Bashkuara t’i shisnin Tajvan-it m ina detare për të parandaluar një p ushtim të mundshëm kinez dhe donte të shihte Taipei-n të përmirësonte prodhimin e saj të brendshëm të nëndetëseve. Wang tha gjithashtu se do të donte të shihte Biden të ftonte Tajvan-in në stërvitjen e madhe të stërvitjes u shtarake të Paqësorit që mbahet çdo dy vjet, në të cilën nuk është ftuar kurrë. Kina mori një ftesë për stërvitje në 2018 para se vendimi të shfuqizohej për shkak të m ilitarizimit të ishujve artificialë në Detin e Kinës Jugore, transmeton lexo.com.al.
Ndërsa Wang dhe të tjerë shpresojnë që të shohin azhurnimin e përfaqësimit të Tajvan-it në Uashington, marrëdhënia ka të ngjarë të mbetet më e ulët. Bonnie Glaser, një këshilltar i lartë për Azinë dhe drejtor i China Power Project në Center for Strategic and International Studies, një think tank i Uashingtonit, theksoi se “Supozimi im është që administrata e Biden do të vendosë të kthehet në praktikën e të qenit më pak publik. Dhe kjo është për shkak se nuk ka nevojë të perceptohet përdorimi i Tajvan-it si një a rmë kundër Kinës – kjo është e d ëmshme për interesat e Tajvan-it. Unë mendoj se praktika e përdorimit të Tajvan-it si një kartë ose a rmë për të n gacmuar haptazi Pekinin do të zhduket”./ForeignPolicy/Lexo.com.al/e.c.
