Një përmbledhje e disa prej studimeve më të fundit shkencore mbi koronavirusin e ri dhe përpjekjet për të gjetur trajtime dhe vaksina për të.
Koronavirusi mund të dëmtojë trurin pa e infektuar atë. Koronavirusi i ri nuk ka nevojë të pushtojë direkt indet e trurit për ta dëmtuar atë. Studiuesit ekzaminuan trurin e 19 pacientëve që vdiqën nga COVID-19, duke u përqëndruar në indet nga rajone që mendohet se janë shumë të ndjeshme ndaj virusit: atë të nuhatjes, e cila kontrollon shqisën e nuhatjes dhe trungu i trurit, i cili kontrollon frymëmarrjen dhe rrahjet e zemrës. Në 14 pacientë, njëra ose të dyja këto rajone përmbanin enë të dëmtuara të gjakut, disa të mpiksura dhe disa të tjera që rrjedhin. Zonat me rrjedhje ishin të rrethuara nga inflamacioni nga reagimi imunitar i trupit. Por studiuesit nuk panë shenja të vetë virusit, shpjegohet në virusin që u raportua në revistën “New England Journal of Medicine”.
“Ne ishim plotësisht të befasuar,” tha bashkëautori Avindra Nath nga Institutit Kombëtar i Çrregullimeve Neurologjike dhe Stroke në një deklaratë. Dëmtimi që ekipi i tij pa zakonisht shoqërohet me goditje dhe sëmundje neuro-inflamatore. “Deri më tani, rezultatet tona tregojnë që dëmtimi mund të mos jetë shkaktuar nga virusi SARS-CoV-2 që infekton drejtpërdrejt trurin.Në të ardhmen, ne planifikojmë të studiojmë se si COVID-19 dëmton enët e gjakut të trurit dhe nëse kjo prodhon disa nga simptomat afatshkurtra dhe afatgjata që shohim tek pacientët,” tha Nath.
Pandemia ka nxitur edhe rënien e flokëve. Stresi i pandemisë mund të bëjë që njerëzit të humbin flokët e tyre. Nga mesi i verës, normat e një gjendjeje të rënies së flokëve të quajtur telogen effluvium (TE) ishin rritur shumë në një lagje në Qytetin e Nju Jorkut, sipas raportimit të studiuesve në Gazetën e Akademisë Amerikane të Dermatologjisë. Nga nëntori 2019 deri në shkurt 2020, incidenca e rasteve TE ishte 0.4%. Deri në gusht, kjo normë ishte rritur në 2.3%. “Është e paqartë nëse rritja e rasteve të TE lidhet më ngushtë me dëmtimin fiziologjik të infeksionit ose stresin ekstrem emocional,” tha bashkëautori Shoshana Marmon nga Spitali Coney Island. Sipas autorëve rritja ishte kryesisht për shkak të TE në persona me ngjyrë, veçanërisht në komunitetin hispanik, “në përputhje me shkallën e proporcionale të lartë të vde kshmërisë të kësaj nëngrupi të popullsisë për shkak të COVID-19 në NYC”. Normat e TE u rritën edhe në pakicat më të vogla jo të bardha, por jo midis zezakëve, të cilët gjithashtu u ndikuan rëndë nga COVID-19.
Studiuesit argumentojnë se është e nevojshme vetëm një dozë vaksine. Një dozë e vetme e njërës prej vaksinave aktualisht të disponueshme për të ulur ndjeshën ndikimin e pandemisë COVID-19, edhe nëse është më pak efektive se dy doza, mund të ketë përfitim më të madh të popullsisë. Në prova të mëdha, regjimet me dy doza të vaksinës nga Pfizer Inc dhe partneri BioNTech SE dhe Moderna Inc që të dy demonstruan efikasitet prej gati 95% në parandalimin e sëmundjes nga koronavirusi. Studiuesit e Shëndetit Publik të Shkollës Yale thonë se një dozë e vetme më pak efektive mund të japë përfitime më të mëdha të popullsisë sesa një vaksinë efektive prej 95% që kërkon dy doza. Studiuesit e Universitetit të Uashingtonit thonë se dyfishimi i mbulimit të vaksinave duke dhënë një dozë të vetme për më shumë njerëz do të shpejtojë kontrollin e pandemisë duke ulur normat e transmetimit. Studiuesit e Universitetit Stanford shpjegojnë se vonesa e dozave të dyta në disa njerëz mund të lejojë që miliona të tjerë të marrin një vaksinë.
“Në një urgjencë të shëndetit publik, ekziston një argument i fuqishëm për të bërë diçka me rezultate më pak të përsosura nëse mund të ndihmojë më shumë persona shpejt,” tha Thomas Bollyky i Këshillit për Marrëdhëniet me Jashtë në një editorial të tijin. Administrata e Ushqimit dhe Barnave e ShBA tha të hënën ideja e ndryshimit të dozave ose orarit të autorizuar të vaksinave COVID-19 ishte e parakohshme dhe nuk mbështet nga të dhëna të qarta.
