Nga Francisco Serrano/ Presidenti egjiptian Abdel Fattah al-Sisi – i cili ka drejtuar vendin që nga viti 2013, kur udhëhoqi një g rusht shteti u shtarak kundër Presidentit të zgjedhur Mohamed Morsi – duket paraprakisht se është një student i afërt i një s undimtari tjetër egjiptian. Hosni Mubarak u bë President pas v rasjes së Anwar Sadat gjatë një parade u shtarake në 1981. Pas dekadave të p aralizës politike, p akënaqësisë ekonomike dhe s htypjes në rritje, s undimi 30-vjeçar i Mubarak përfundoi në një k ryengritje popullore 18-ditore në 2011. Gjykuar nga d huna që r egjimi i Sisi ka lëshuar mbi egjiptianët në vitet e fundit, duket se fr ika e tij më e madhe është se t urmat do të mbushin rrugët përsëri. Mubarak dhe Sisi ishin të dy produkte të u shtrisë. Ngjarjet e vitit 2011 – dhe përvoja e shkurtër dhe e t razuar demokratike që pasuan – mund të duket fare mirë një ndërprerje në k omandën p atriarkale afatgjatë të u shtrisë mbi Egjiptin dhe qytetarët e saj.
Dhe gjatë qeverisjes së Mubarak, u shtria u bë shumë e mirë në mbajtjen e këtij roli. Përkundër natyrës a utokratike të r egjimit të tij, Mubarak la disa rrugë për forma të k ontrolluara të mosp ajtimit. Ai nuk mirëpriti asnjë k undërshtim që mund të rre zikonte k ontrollin e tij dhe sipas ligjeve të e mergjencës f orcat e tij të sigurisë t orturonin në mënyrë rutinore të d yshuar dhe n gacmonin qytetarë. Por r egjimi i Mubarak, në të gjithë mungesën e tij të vizionit politik, e kuptoi rëndësinë e valvulave të p resionit. K ritikat në lidhje me v ështirësitë e zakonshme, të përditshme, u shfaqën në gazeta dhe në ligjërimet publike. Për sa kohë që zërat k undërshtues nuk synonin drejtpërdrejt Presidentin ose rrez ikonin r egjimin e tij, ato ishin të dobishme për t’i dhënë politikës kombëtare një shtresë të hollë të pluralitetit. Dhe kjo shtresë e hollë ndihmoi në mbajtjen e Presidentit në pushtet për dekada, transmeton lexo.com.al.
Por Sisi ka k ufizuar të gjitha format e fjalës publike dhe m ospajtimit, me sa duket duke besuar se lejime të tilla, sado të vogla, ishin g abimi më i madh i Mubarak. Në vend të kësaj, a utokrati aktual i Egjiptit ka zgjedhur një rrugë tjetër: e liminimin e çdo mbetje të hapësirës publike. Duke përdorur muskujt e plotë të aparatit të s igurisë, Sisi duket se po shkon drejt d epolitizimit të plotë të shoqërisë. Fillimisht u përqendrua te Vëllazëria Myslimane dhe mbështetësit e saj, por pastaj s htypja e r egjimit u zgjerua shpejt për këdo ose për çdo lëvizje politike që vinte në dyshim status quo-në shoqërore dhe ekonomike. K undërshtarët politikë, aktivistët laikë, punonjësit e të drejtave të njeriut, artistët, gazetarët, akademikët, madje edhe përdoruesit jopolitikë të mediave sociale tani rrez ikojnë arres timin për shprehjen e diçkaje të g abuar. R egjimi egjiptian po zhvillon madje një l uftë kundër mjekëve të vet dhe punonjësve të tjerë shëndetësorë në mes të pandemisë COVID-19.
Në vend të dhënies dhe marrjes politike, Sisi ka i njektuar n acionalizmin v irulent në ligjërimin publik. Ajo del me d hunë, si në mënyrën se si qeveria dhe mbështetësit e saj tregtojnë arritjet e r egjimit Sisi ashtu edhe në mënyrën se si ata p ërqeshin a rmiqtë e saj të perceptuar. Presidenti shpesh e ka krahasuar besnikërinë ndaj tij dhe administratorëve të tij me një angazhim ndaj Egjiptit. Por sistemi i Sisi ka krijuar një Catch-22 (novelë s atirike l ufte) për Presidentin dhe mbështetësit e tij. Nëse vetëm dikush që është kundër Egjiptit mund të a nkohet ndonjëherë se sa gjëra të k ëqija janë bërë atje, atëherë shumica e egjiptianëve – që përballen me paga të ulëta, shërbime të p apërshtatshme qeveritare dhe p rishje të shëndetit publik dhe arsimit – duhet të jenë kundër Egjiptit. Dhe, sipas logjikës së Sisi, të gjithë duhet të s htypen. Në s huarjen e vazhdueshme të z jarreve të vogla me një zorrë, d iktatura e tij duket e p aqëndrueshme dhe me m ungesë të vetëbesimit, transmeton lexo.com.al.
B urgjet egjiptiane presin dhjetëra mijëra të b urgosur politikë. Ndërkohë, Kajro duket se po bën l uftë me mjekët dhe profesionistët e shëndetit të vendit. Qindra personel mjekësor egjiptian thuhet se kanë v dekur që nga fillimi i pandemisë. Mungesat e pajisjeve mjekësore, nga pajisjet mbrojtëse personale te oksigjeni i nevojshëm për të shpëtuar pacientët me COVID-19, nënvizojnë problemet në sistemin shëndetësor të vendit. Në videot p ropagandistike të shfaqura në televizionin publik dhe fjalimet nga vetë Presidenti, mjekët dhe infermierët janë quajtur “u shtria e bardhë” e Egjiptit. Megjithatë, disa prej tyre janë k ërcënuar, a rrestuar dhe ndjekur p enalisht. K rimet e tyre kanë përfshirë kërkimin e më shumë burimeve për të l uftuar pandeminë, shprehjen e s hqetësimit për sistemin shëndetësor të vendit dhe a nkesat për kushtet e rrez ikshme të punës që ata d urojnë. R epresioni i Sisi ndaj mjekëve egjiptianë ka të bëjë më shumë sesa thjesht f shehjen e dobësive. Qeveria po n djek mjekët në veçanti sepse ata kanë nxjerrë në dritë në një nivel ndërkombëtar të m etat e qeverisë në përgjithësi. Projektet e k ota, siç është kryeqyteti i ri 66 miliard dollarë që Sisi ka urdhëruar të ndërtohet në shkretëtirë, nuk përmirësojnë jetën e përditshme të shumicës së egjiptianëve. Përkundrazi, në mungesë të k ompetencës dhe alokimit joa dekuat të burimeve financiare, r egjimi i Sisi është thjesht një përsëritje më e d hunshme e viteve të Mubarakut.
Përkundër asaj që Presidenti egjiptian duket të besojë, k ryengritja popullore që çoi përfundimisht në v dekjen e Mubarak nuk ishte rezultat i s htypjes së pamjaftueshme. Ishte pavarësisht asaj. Gjatë mbretërimit të Mubarakut kishte shumë k ufizime në lirinë e fjalës. R ënia e tij u shkaktua në vend të kësaj nga një rënie e gjatë e kushteve sociale dhe ekonomike për egjiptianët mesatarë – p resionet e ndërtimit të një shteti p olicie që nuk arriti të hartonte zgjidhje për problemet e përditshme. Duke d ështuar të përmirësojë jetesën e egjiptianëve dhe më pas duke i arre stuar dhe v rarë ata për skak se a nkoheshin për këtë, r egjimi i Sisi vetëm po përshpejton grumbullimin e pashmangshëm të energjisë kundër tij./ForeignPolicy/Lexo.com.al/e.c.
