Nga Mujtaba Rahman/ Presidenti francez Emmanuel Macron është nën një s ulm të vazhdueshëm, brenda dhe jashtë vendit, për d yshimin se po mbledh vota të e kstremit të djathtë me politikat dhe shpalljet e qeverisë së tij mbi Islamin r adikal. Pjesa më e madhe e kësaj k ritike është e g abuar. Qasja e Macron mund të jetë e g abuar – por është shumë më e ekuilibruar sesa pretendojnë shumë k ritikë. P roblemet e fundit të Macron rrjedhin nga vërejtjet e fundit, të p amend të bëra nga ministri i tij i arsimit të lartë, Frédérique Vidal, i cili njoftoi një hulumtim mbi ndikimin e të ashtuquajturit “islamo-majtizëm” në universitetet franceze. Ndonëse fillimisht synonte të përshkruajë një aleancë midis pjesëve të francezëve me bindje të majta të f orta me forma e kstreme dhe ndonjëherë të d hunshme të ideologjisë islamike, termi islamo-majtist është p ërvetësuar kohët e fundit nga e djathta e kstreme e Francës për të t allur dhe sk ualifikuar çdo përpjekje nga e majta për të s ulmuar veprimet r aciste ose m argjinalizuese ndaj popullatës myslimane të Francës.

Diskutimi i qetë mbi Islamin është bërë i pamundur në Francë, pjesërisht falë një strategjie të q ëllimshme të p olarizimit nga aktivistët e e kstremit të majtë, e kstremit të djathtë dhe islamikëve r adikalë. Kjo e bëri gjithnjë e më të rëndësishme që ministrat e qeverisë franceze të mendojnë dhe të flasin me kujdes – diçka që ata nuk e kanë bërë. Në vend të kësaj, Vidal dhe ministrat e tjerë të Macron kanë përdorur termin në mënyrë të p amend, duke n dezur më tej d ebatin. Vetë Macron e r efuzoi atë si një përkufizim të dobishëm dhe Elysée bëri të ditur se ai ishte i p akënaqur me Vidal. Por me qeverinë e n darë për këtë çështje, Presidenti duket se ka vendosur të mos vendosë, duke lejuar që hulumtimi i Vidal të vazhdojë. Kjo d isonancë dhe a mbivalencë po i k ushton Macron k ontrollin e mesazhit të tij mbi Islamizmin dhe Islamin – dhe d ëmtimin e p amohueshëm të reputacionit të tij jashtë vendit, transmeton lexo.com.al.

Ndikimi i këtij debati gjithnjë e më të n dezur – dhe nganjëherë qëllimisht i nflamator – mbi opinionin e brendshëm në Francë është më pak i qartë. Tani për tani, publiku – përfshirë shumicën d ërrmuese të popullatës së fortë prej 5 milion myslimanë të Francës – mbetet më i s hqetësuar nga pandemia e koronavirusit dhe p asojat e saj ekonomike. Këto janë çështjet që do të kenë n dikimin më të madh në zgjedhjet presidenciale të prillin dhe majin të ardhshëm. Macron, i cili ka të ngjarë të n dërhyjë në d ebat në të ardhmen e afërt, do të ishte e mençur të ritheksojë qasjen e barabartë që ai mbajti tetorin e kaluar në fjalimin e tij mbi Islamin r adikal dhe k ërcënimin e tij ndaj shtetit sekular francez dhe vlerave demokratike. Ky fjalim – dhe projektligji për “përforcimin e vlerave Republikane” që pasuan – u ndikuan shumë nga konsultimet me udhëheqësit e moderuar myslimanë, akademikët dhe hoxhallarët. Vlen të kujtohet se dy javë më vonë, një mësuesi të historisë, Samuel Paty, iu p re koka nga një mysliman çeçen i r adikalizuar në një periferi të Parisit pas një fushate h elmuese dhe m ashtruese kundër tij në mediat sociale. Kjo ishte e fundit në një varg të gjatë s ulmesh t erroriste të frymëzuara nga islamistët në Francë në gjashtë vitet që nga v rasjet e Charlie Hebdo dhe Hypercacher.

Një vështrim i afërt i propozimeve të Macron duhet t’i kushtohet a kuzës se ai dhe qeveria e tij po “flirtojnë” me të djathtën e kstreme. Ky pretendim, i cili ka kapur elitën politike dhe mediatike të Parisit për muajin e fundit dhe është paraqitur shumë në disa mbulime të mediave amerikane, është faktikisht dhe thelbësisht i g abuar – për të mos përmendur elektoralisht jo-logjik. Votuesit e e kstremit të djathtë nuk do të kalojnë kurrë te Macron në ndonjë numër të konsiderueshëm. Ata e u rrejnë atë si një produkt pro-evropian të elitës në pushtet dhe e konsiderojnë të butë ndaj k rimit dhe Islamit r adikal. Baza e Macron është zhvendosur në të djathtë që kur u zgjodh në 2017, pjesërisht sepse ai ka ndjekur reformat e hapjes së tregut të u rryer nga e majta, kështu që interesat e tij elektorale tani do të shërbeheshin më së miri nga një kthim modest drejt së majtës dhe qendrës. Ndërsa nuk ka dyshim se qasja e Macron ndaj Islamit r adikal ka për qëllim të sigurojë dhe tërheq mendimin e djathtë të moderuar deri në atë konservatore para zgjedhjeve të vitit të ardhshëm, kjo është një gjë shumë e ndryshme: Tërheqja e Macron ndaj këtij grupi bazohet më shumë në s hqetësimet e tyre për sigurinë dhe sekularizmin – jo s ulm të plotë të migrantëve apo myslimanëve, e cila është ajo që ai do të duhet të bëjë për të marrë votën e e kstremit të djathtë, transmeton lexo.com.al.

Macron është gjithashtu Presidenti i parë francez që pranon një politikë dekada të vjetër, të “s eparatizmit” de facto ekonomik dhe social nga Franca “e bardhë” ose “kryesore” ndaj pakicave të saj kryesisht myslimane me origjinë nga Afrika e Veriut dhe Afrika. Ai njoftoi përpjekjet për të përmirësuar kushtet ekonomike dhe mundësitë e punës në periferitë e brendshme të Francës ku jetojnë shumica e myslimanëve francezë, duke përfshirë një program investimi prej 3.3 miliardë euro dhe promovoi legjislacionin e ri kundër punës ose d iskriminimit tjetër mbi baza racore ose etnike. Ndërsa ai mund të kishte shkuar më tej me këto nisma, ekzistenca e tyre të paktën duhej të ishte shënuar në media që kanë s ulmuar përpjekjen e pretenduar të Macron për të arritur te e kstremi i djathtë. Ata nuk e bënë. D ebati është gjithnjë e më i ntensiv në sfondin e angazhimit të Francës për një shtet të a shpër sekular në të cilin të gjitha fetë lejohen dhe mbrohen, por asnjë nuk promovohet nga asnjë institucion shtetëror.

Pjesa më e madhe e Francës – si e djathta dhe e majta – e sheh ngritjen e ideologjisë islamike si jo vetëm një k ërcënim të m prehtë të sigurisë, por edhe një s fidë ndaj këtij koncepti të një shteti dhe shoqërisë civile që është plotësisht neutrale në çështjet fetare. Pjesë të së majtës franceze, si dhe disa komentatorë amerikanë, thonë se sekularizmi francez është bërë një mjet për të justifikuar veprimet a nti-myslimane dhe për të m askuar d iskriminimin racor. Megjithatë, sekularizmi francez mbetet i k eqkuptuar thelbësisht midis këtyre grupeve: Në thelb, ai përbën një statut për tolerancën dhe demokracinë që është një mbrojtje e rëndësishme për myslimanët e Francës dhe pakicat e tjera racore dhe fetare. Ligji i Macron për f orcimin e traditës laike mbetet centrist, i arsyeshëm dhe i ekuilibruar, pavarësisht nga g abimet e fundit. Por ai dhe qeveria e tij do të duhet të jenë më të kujdesshëm dhe më koherentë në shpjegimin dhe mbrojtjen e tij. Fushata aktuale në progres për të m inuar traditën laike të Francës është pa dyshim edhe më e rr ezikshme./Politico.eu/Lexo.com.al/e.c.