Ndërsa anëtarët e r egjimit iranian m arshuan nëpër kryeqytet, Teheran, për të shënuar Ditën e R evolucionit në 10 shkurt, Mahmoud Ahmadinejad zhvilloi mbledhjen e tij. Ish Presidenti, një irr itues për klerikët dhe liberalët, bëri që tifozët e tij të mblidheshin jashtë banesës së tij në një lagje modeste të Teheranit, ku ata i kërkuan Zotit që t’i jepte një mandat të tretë në detyrë. P olicia s hpërndau përfundimisht turmën e grumbulluar pa leje. Pa asnjë aluzion për i roni, z. Ahmadinejad a kuzoi Presidentin aktual relativisht të moderuar, Hassan Rouhani, për ” shkelje të shenjtërisë së lirisë”. Z. Ahmadinexhad bëri shumë nga kjo kur ishte në detyrë. Në 2009, pasi fitoi një mandat të dytë në një zgjedhje të k ontestuar, ai s hkatërroi p rotestat më të mëdha në Iran që nga R evolucioni në 1979. A rmiqtë e tij e panë atë si një n gatërrestar p opulist. Edhe aleatët e tij të f uqishëm u l odhën prej tij. Por ndërsa Irani po përgatitet për zgjedhje në qershor, Ahmadinejad po konsideron një tjetër kandidim. Sondazhet thonë se ai është favoriti – nëse klerikët do e lënë të kandidojë. Sadiq Zibakalam, një shkencëtar politik, thotë se “Ai ka një popullaritet të jashtëzakonshëm, veçanërisht midis iranianëve më pak të arsimuar dhe më pak të pasur”.
Z. Ahmadinexhad u angazhua në politikë në universitet gjatë R evolucionit, kur ai bashkë-themeloi një grup që bashkonte f raksione studentore r evolucionare. Disa njerëz e kanë a kuzuar atë si të përfshirë drejtpërdrejt në s ulmet ndaj Ambasadës amerikane në Teheran dhe marrjen e p engjeve. Z. Ahmadinexhad e mohon këtë (me sa duket ai mendonte se Ambasada sovjetike ishte një objektiv më meritor). Ai u bashkua më vonë me Basij, një m ilici e drejtuar nga Trupat e Gardës R evolucionare Islamike (IRGC), forca më e f uqishme e sigurisë së r egjimit. Por ishte roli i tij si Kryebashkiak i Teheranit ai që e bëri të dallohet si një njeri k onservator i popullit. I emëruar në 2003, ai p ërmbysi reformat liberale të vendosura nga paraardhësit e tij dhe fitoi mbi publikun, për shembull, duke ndihmuar pastruesit e rrugëve të pastronin mbeturinat, transmeton lexo.com.al.
Irani mbajti zgjedhjet presidenciale në 2005. Atëherë, si tani, publiku ishte i z emëruar me persona të ko rruptuar që m anipulonin ekonominë. Shumë e panë z. Ahmadinexhad si dikë që do të p ërballej me elitën dhe do të p astronte gjërat. Këmishat e tij të lerosura me kuadrate dhe përdorimi i zhargonit në fjalimet e fushatës ishin një kontrast me klerikët. Megjithatë ai u mbështet gjithashtu nga votuesit konservatorë dhe, më e rëndësishmja, nga lideri suprem, Ayatollah Ali Khamenei. Z. Ahmadinexhad u bë laiku i parë dhe i vetmi që fitoi presidencën që nga viti 1981. Gjatë dy mandateve të diskutueshme (nga 2005 në 2013) ai d enoncoi Amerikën, Izraelin dhe shtetet arabe, duke h idhëruar marrëdhëniet. Në shtëpi ai rriti shpenzimet dhe mbajti subvencionet, duke fituar të varfrit por duke grumbulluar d eficite të mëdha, pavarësisht të ardhurave rekord të naftës. Ai l uftoi gjithashtu me klerikët, ndër të tjera, për çështje të personelit. Ata mbështetën rizgjedhjen e tij në 2009 dhe p rishjen e p rotestave, por a rmiqësia midis tyre u rrit.
Kur z. Ahmadinexhad i kërkoi z. Khamenei leje për të kandiduar përsëri në 2017, Ajatollahu i tha atij se nuk ishte në interesin më të mirë të Iranit. Kandidatura e tij u r efuzua përfundimisht nga Këshilli i Gardës, i cili mbikëqyr çështjet elektorale dhe kontrollohet nga z. Khamenei. P rotestat mbi ekonominë s hpërthyen më vonë atë vit. Përgjigja e z. Ahmadinexhad ishte fillimisht e kujdesshme (duke z emëruar disa), por ai do të k ritikonte më vonë të gjithë liderët e Iranit. Kohët e fundit ai i shkroi Vladimir Putin-it, Presidentit të Rusisë, duke i thënë që të mos qëndronte në detyrë përgjithmonë. Kjo u pa si një mesazh i mbuluar për z. Khamenei, i cili e mban tani z. Ahmadinexhad në një distancë. Autoritetet kanë mbyllur faqen e internetit të z. Ahmadinexhad dhe kanë arr estuar disa nga këshilltarët e tij, transmeton lexo.com.al.
Ndërsa marrëdhënia e z. Ahmadinexhad me klerikët është përke qësuar, a rmiqësia e tij ndaj Amerikës duket se po z behet. Gjatë kohës së tij në detyrë, Amerika mblodhi mbështetjen ndërkombëtare për s anksionet ekonomike që synonin ndaljen e programit b ërthamor të Iranit. R etorika k ërcënuese e z. Ahmadinexhad e bëri atë më të lehtë (ai tha dikur se Izraeli duhet të “f shihej nga harta”). Por në vitin 2019, ai i bëri thirrje qeverisë iraniane të bisedonte me Donald Trump, atëherë presidenti i Amerikës, i cili kishte hedhur poshtë marrëveshjen sipas së cilës Irani f renoi programin e tij b ërthamor në këmbim të lehtësimit të s anksioneve. Ndoshta z. Ahmadinexhad pa diçka nga vetja te z. Trump, një tjetër d emagog p opulist që përdor gjuhën si një mjet.
Z. Ahmadinejad poston në twitter (ndryshe nga z. Trump, i cili u ndalua). Ai i shkruan shënime Angelina Jolie, një yll amerikan të filmave dhe citon Tupac Shakur, një reper të v dekur amerikan. Në janar ai foli me Fox News, një rrjet kabllor në Amerikë që shpesh ka mysafirë të cilët janë a gresivë ndaj Iranit. Z. Ahmadinejad tha se “Unë i kam dërguar një letër [Presidentit Joe] Biden pasi ai u zgjodh”. Teksti i letrës është i paqartë, por lëvizja sugjeron që ai do të ishte i hapur për dialog me Presidentin e ri të Amerikës gjithashtu. Z. Zibakalam deklaroi se “Ai e di që shumë iranianë janë mbushur me a nti-amerikanizmin dhe duan një marrëveshje me Amerikën. Ai është mjaft i guximshëm për ta bërë atë dhe, ndryshe nga Rouhani, ai nuk ka f rikë nga z emërimi i udhëheqësit suprem”, transmeton lexo.com.al.
Sidoqoftë, a do ta lejojë udhëheqësi suprem atë të kandidojë? Klerikët mund ta shohin kandidaturën e tij si një mënyrë për të dalë në votim në një kohë z hgënjimi të përhapur me status quo-në. Por është e qartë se ata nuk i besojnë atij. Z. Ahmadinexhad, nga ana e tij, mbetet i mbyllur për të ardhmen e tij. Pavarësisht nëse ai kandidon, shumë mendojnë se ai do të vazhdojë të ndikojë në politikë. K ritikët e quajnë atë bache-porrou, një fëmijë i v razhdë që nuk mund të z butet. Saeid Golkar, një vëzhgues i Iranit në Amerikë thotë se “Ai po përpiqet të mbetet i rëndësishëm deri në kohën e k rizës. Nëse udhëheqësi suprem v des ose r egjimi s hembet, ai dëshiron të jetë atje për të mbushur vakumin”./TheEconomist/Lexo.com.al/e.c.
