Përvjetori i dhjetë i Pranverës Arabe ka shkaktuar kujtime të d himbshme për gj akderdhjet, kr izat humanitare dhe, në disa raste, ti raninë e rinovuar që pasoi kr yengritjet popullore në Lindjen e Mesme. Vetëm Tunizia arriti të ng uliste dhe mbështeste një demokraci; pas një zgjedhjeje presidenciale dhe një gr ushti shteti u shtarak, Egjipti jeton nën r egjimin më s htypës në historinë e tij moderne, ndërsa Jemeni dhe Siria ndodhen ende në l uftëra c ivile. Ky rekord tr agjik i bën zhvillimet e kësaj jave në Libi gjithnjë e më të mirëpritura: Pas një dekade k aosi të tij, kombi i pasur me naftë ka bërë një hap të rëndësishëm drejt një rendi të ri politik.
Të martën, në Tripoli, mori zyrtarisht p ushtetin një qeveri e re e unitetit kombëtar, duke zëvendësuar një administratë të d ështuar të mbështetur nga OKB dhe një r egjim ko nkurrues në pjesën lindore të vendit. Fr aksionet ri vale, secila e mbështetur nga fuqitë e huaja dhe mijëra m ercenarë të importuar, kishin lu ftuar pa progres përpara se të vendosnin një ar mëpushim tetorin e kaluar. Kjo lejoi ndërmjetësuesit e OKB-së të o rkestronin një konferencë politike që zgjodhi një biznesmen miliarder, Abdulhamid Dbeibah, si Kryeministër. Të hënën, kabineti i tij, duke përfshirë ministren e parë femër të Libisë, u miratua nga parlamenti i riformuar, transmeton lexo.com.al.
Qeveria e re përballet me p engesa monumentale, duke filluar me rinovimin e shërbimeve themelore, unifikimin e bankës qendrore dhe institucionet e tjera shtetërore dhe organizimin e zgjedhjeve demokratike të premtuara për dhjetorin. Më s hqetësuese, fuqitë e huaja që kanë vendosur rreth 20,000 l uftëtarë në vend, të udhëhequr nga Turqia dhe Rusia, deri më tani nuk kanë arritur të tërheqin m ercenarët dhe sasitë masive të a rmatimit që ata dërguan në vend – në k undërshtim me n dalimin e OKB. Megjithatë, për diplomatët dhe analistët që kanë ndjekur historinë d ekurajuese të Libisë që nga n dërhyrja u shtarake të NATO-s që çoi në p ërmbysjen e d iktatorit Moammar Gaddafi, tingëllon gati mendjelehtë ajo ata e përshkruajnë si një ndryshim të mundshëm të spirales r ënëse të vendit.
Përveç 7 milion njerëzve të Libisë, fituesi i madh në një zgjidhje është Turqia, e cila vitin e kaluar ndërhyri në anën e qeverisë me bazë në Tripoli dhe d ëboi kryekomandantin lindor Khalifa Hifter – përmes g oditjes të forcave m ercenare ruse që e mbështesnin atë. Z. Dbeibah, kryeministri i ri, shihet si një aleat turk dhe qeveria e re është zotuar të mbajë një marrëveshje detare që i jep Ankarasë të drejta potencialisht të vlefshme. Në të njëjtën kohë, mbijetesa e qeverisë së tij mund të varet nga fakti nëse r egjimi rus i Vladimir Putin urdhëron tërheqjen e m ercenarëve të grupit Wagner, së bashku me avionët e tyre, bateritë e r aketave dhe a rmatimet e tjera të r ënda. The Post njoftoi muajin e kaluar se rusët kishin përforcuar forcat e tyre dhe “ishin in filtruar brenda” që nga ar mëpushimi, transmeton lexo.com.al.
Si një palë e interesuar, por jo ndërl uftuese, Shtetet e Bashkuara mund të ndihmojnë në forcimin e rendit të ri të b rishtë. Ndërsa administrata e Biden nuk ka shumë ndikim mbi Moskën, ajo mund të shtyjë Turqinë, Egjiptin dhe Emiratet e Bashkuara Arabe të ndalojnë dërgimin e a rmëve në vend. Mund të ndihmojë z. Dbeibah të rivendosë shërbimet, të l uftojë pandeminë e koronavirusit dhe të bëjë përgatitjet për zgjedhjet e premtuara. Një zyrtar i lartë amerikan i tha kohët e fundit Missy Ryan të Post se administrata e Biden do të “mbështetej” mbi Libi. Ky do të ishte një përdorim i mirë i burimeve diplomatike, me shpërblimin e mundshëm të shpëtimit të paktën një vendi nga rr ënojat e Pranverës Arabe./TheWashingtonPost/Lexo.com.al/e.c.
