Nga Fred Hiatt/ Presidenti i Coca-Cola James Quincey k ritikoi së fundmi shtetin e Georgia për ligjin e tij të ri të zgjedhjeve. Ai tha se “Ne të gjithë kemi një detyrë të mbrojmë të drejtën e secilit për të votuar dhe ne do të vazhdojmë të ngrihemi për atë që është e drejtë në Georgia dhe në të gjithë SHBA”. Në të gjithë SHBA – dhe jo më tej? Ndërsa bizneset perëndimore përgatiten të përshëndesin Kinën në Lojërat Olimpike Dimërore të Pekinit shkurtin e ardhshëm, Presidenti i Këshillit të Biznesit Kinë-Britani ofroi një shpjegim të të gjitha qëllimeve se pse është në rregull të bësh biznes me komunistët që po kryejnë g jenocid 1,600 milje në perëndim të shpateve të skive dhe pistave të patinazhit. Sherard Cowper-Coles i tha me shaka Wall Street Journal javën e kaluar se nëse kompanitë do të kryenin shkëmbime përtej Skandinavisë dhe disa vendeve të tjera – “ndoshta Zelandën e Re dhe Australinë dhe Kanadanë”, – atëherë ata do të duhet të vepronin atje ku kushtet e të drejtave të njeriut janë “më pak sesa idealja”. Me fjalë të tjera, le të mos jemi naivë, bota është një vend i k eq. Kush jemi ne që të insistojmë në përsosmëri?
Siç edhi ndodhi, Departamenti i Shtetit i SHBA publikoi javën e kaluar raportin e tij vjetor mbi të drejtat e njeriut në të gjithë botën. Në Kinë, zbuloi raporti, çështje të rëndësishme të të drejtave të njeriut përfshinin: “V rasje a rbitrare ose të p aligjshme nga qeveria; z hdukje të d etyruara nga qeveria; t ortura nga qeveria; kushte të v ështira dhe të rr ezikshme për jetën në b urgje… të b urgosurë politikë; h akmarrje e motivuar politikisht kundër individëve jashtë vendit… n dërhyrje a rbitrare në privatësi; m bikëqyrje dhe monitorim teknik gjithëpërfshirës dhe ndërhyrës; k ufizime serioze në shprehjen e lirë, shtypin dhe internetin, përfshirë s ulmet fizike dhe ndjekjen pe nale të gazetarëve, avokatëve, shkrimtarëve, blogerëve, di sidentëve, kërkuesve dhe të tjerëve, si dhe anëtarëve të familjeve të tyre, dhe c ensurim dhe bllokim i faqeve;… k ufizime të a shpra dhe s htypje e lirisë fetare; k ufizime thelbësore në lirinë e lëvizjes;… punë e d etyruar dhe tr afikim i personave; k ufizime të rr epta mbi të drejtat e punës, përfshirë ndalimin e punëtorëve që organizojnë ose bashkohen në sindikata sipas zgjedhjes së tyre; dhe puna e fëmijëve”, transmeton lexo.com.al.
Në të gjithë Kinën, me fjalë të tjera, s htypja është p ërkeqësuar në mënyrë d ramatike që nga Lojërat Olimpike të Pekinit 2008. Pastaj, ekziston g jenocidi i ujgurëve myslimanë dhe grupeve të tjera etnike në territorin perëndimor të Kinës. K rimet e vazhdueshme kundër njerëzimit përfshijnë “b urgosjen a rbitrare ose p rivimin e r ëndë të lirisë fizike të më shumë se një milion civilëve; st erilizimin e detyruar, a bortet e detyruara… p ërdhunime; t ortura ndaj një numri të madh të të ndaluarve në mënyrë a rbitrare; punë të d etyruar; dhe vendosjen e k ufizimeve drakoniane mbi lirinë e fesë ose besimit, lirinë e shprehjes dhe lirinë e lëvizjes”. Më pak se idealja, po. A munden sponsorët olimpikë si Coca-Cola, Visa, General Electric dhe një duzinë korporatash të tjera shumëkombëshe të festojnë me të vërtetë Lojërat në shkurtin e ardhshëm sikur asgjë nga ato nuk po ndodh? Në faqen e internetit që mban Olimpiada për këta sponsorë të lartë, ju mund të gjeni drejtuesit e tyre dhe zyrtarët Olimpikë që përgëzojnë njëri-tjetrin për promovimin e barazisë gjinore dhe “vlerave Olimpike” dhe, po, të drejtat e njeriut.
Për shembull, në 24 mars, faqja postoi një intervistë me Marc Pritchard, shefi i markës P&G, “i cili ka ndihmuar Partnerin Olimpik në të gjithë botën për të përdorur fuqinë e reklamës për të l uftuar p aragjykimin gjinor”. Pritchard shpjegoi: “Pra, duhet të ketë barazi në gjithçka që bëjmë. Dhe kjo duhet të shtrihet në të gjitha aspektet e ndërthurjes, që përfshin racën, etninë, orientimin gjinor, identitetin s eksual, aftësitë, fenë, madje edhe moshën. Barazia nxit gjëra pozitive; barazia përmirëson shoqërinë; barazia nxit rritjen”. Nëse P&G beson në barazinë e fesë, a munden drejtuesit e saj të gëzojnë vërtet Ceremonitë e Hapjes ndërsa xhamitë dhe v arrezat myslimane janë rra fshuar; hoxhallarët b urgosen dhe t orturohen; fëmijët largohen nga shtëpitë myslimane? Ndërsa më shumë se 1 milion myslimanë janë dërguar në k ampe riedukimi dhe burrat etnikë kinezë Han janë dërguar në shumë prej shtëpive që të i nternuarit janë marrë?, transmeton lexo.com.al.
Raporti i Departamentit të Shtetit vëren se “Kishte raporte mediatike se zyrtarët meshkuj do të flinin në të njëjtën shtrat me gratë e burrave të cilët mbahen në k ampe i nternimi, si pjesë e programit “Pair Up and Become Family”, dhe do të kishte gjithashtu alk ool dhe mish derri për konsum gjatë qëndrimit në shtëpi”. A mund të presin me të vërtetë këto kompani që ne t’i marrim seriozisht vetë-urimet e tyre për barazinë gjinore ndërsa gratë ujgure p ërdhunohen, st erilizohen dhe d etyrohen të pr ostituojnë? Kanë mbetur më shumë se 10 muaj përpara se të planifikohen Lojërat Olimpike Dimërore. Kompanitë mund t’i thonë qeverisë kineze: Çlironi k ampet. Ujgurët le të jetojnë në paqe. Lejoni vëzhguesit e jashtëm të vijnë të shohin që ju keni vepruar kështu. Atëherë le të fillojnë lojërat. Përndryshe, Coca-Cola dhe P&G, Samsung dhe Intel, Dow dhe Toyota, të gjithë 15 sponsorët që IOC thotë se janë “thelbësorë për organizimin e Lojërave”, do të duhet të pyesin veten: A është vërtet në përputhje me vlerat tona të sponsorizojmë Olimpiadën e G jenocidit?/TheWashingtonPost/Lexo.com.al/e.c.
