Nga Rokhaya Diallo/ Këtë javë, Presidenti francez Emmanuel Macron u bë fokusi i p olemikave pasi ai vendosi një kurorë lulesh në v arrin e Napoleon Bonaparte në 200 vjetorin e v dekjes së figurës historike. Debati ngre pikëpyetje në lidhje me çfarë pjesë të historisë Franca dhe lidershipi i saj zgjedh për të nderuar – dhe çfarë zgjedhin të v arrosin. Kundër të gjitha rrethanave, ti rani gja katar është ende i nderuar në Francë si një figurë ikonike – një “ndërtues” i cili është “një pjesë e jona”, sipas fjalës së Macron para se të vendoste kurorën.
Ai po i referohej një njeriu veprimet e të cilit shkaktuan v dekjen e miliona njerëzve. Këtë vit, Franca feston 20 vjet të ligjit Taubira, i cili pranoi se tregtia e s kllevërve dhe s kllavëria përbëjnë k rime kundër njerëzimit. Por Napoleoni është i ndërthurur thellë me këtë histori: Kur ai rivendosi s kllavërinë në 1802 pas shfuqizimit të saj në 1794, Perandori e bëri Francën vendin e parë dhe të vetmin që e rivendosi atë, transmeton lexo.com.al.
Macron i referohej vendimit të t merrshëm të Napoleonit si një “g abim, një t radhti ndaj shpirtit të iluminizmit”. Por s kllavëria nuk ishte një ide teorike që Napoleoni vendosi ta s fidojë. Ishte n ënshtrimi i d hunshëm dhe shpesh v dekjeprurës i qenieve njerëzore për përfitimin e ekonomive perëndimore. Napoleoni nuk ishte një hero por një v rasës masiv i cili s htypi b rutalisht s fidimet ndaj sistemit dhe sundimit të tij. Kur r evoltat shpërthyen në kolonitë e Karaibeve në fillim të shekullit të 19-të, s htypja e Napoleonit ishte veçanërisht e p ërgjakshme.
L uftërat koloniale në Inditë Perëndimore kushtuan jetën e 100,000 njerëzve, 70 për qind e të cilëve ishin të zinj, sipas historianit Thierry Lentz. Në Saint-Domingue, e cila do të çlironte veten ërfundimisht për t’u bërë Haiti, Napoleoni organizoi një m asakër duke përdorur teknika të reja të tilla si lëshimi i gazit, m bytja dhe dërgimi i qenve për të p ërndjekur njerëzit. Ajo që vlerësohet sot nga Macron si “gjeniu u shtarak” i Napoleonit përfshin një përsëritje të hershme të s hfarosjes m asive, transmeton lexo.com.al.
Sipas historianes Marlene L. Daut, Napoleoni tha në 1799: “Unë jam për njerëzit e bardhë sepse jam i bardhë, nuk kam asnjë arsye tjetër dhe kjo është e mira. Si mund t’u japim liri afrikanëve, burra që nuk kishin asnjë civilizim?”. Për më tepër, Napoleoni krijoi një legjislacion që ishte edhe më r acist se sa ekzistonte më parë. Ai jo vetëm që ndaloi martesën midis njerëzve të zinj dhe të bardhë, por ndaloi gjithashtu hyrjen e “çdo të ziu, mulati ose personi me ngjyrë” në territorin e Francës. Napoleoni vendosi gjithashtu masa d iskriminuese që i dhanë fund emancipimit të hebrenjve.
Napoleonit i jepen kredi për modernizimin e ligjit duke krijuar Kodin Civil. Por a është hartuar kodi në të mirë të të gjithë qytetarëve? Sigurisht qe jo. Përveç përjashtimit të dukshëm të njerëzve të zinj, gratë humbën atë që kishin fituar gjatë R evolucionit. Kodi mishëroi në ligj n ënshtrimin ligjor të grave të martuara, duke i bërë ato të paafta për të studiuar, udhëtuar ose nënshkruar një kontratë. Ajo u dha burrave të drejtën të kontrollonin korrespondencat e grave të tyre dhe, më k eq, t’i a buzonin dhe p ërdhunonin ato pa pasoja ligjore, transmeton lexo.com.al.
Napoleoni organizoi një g rusht shteti kundër idealeve të R evolucionit Francez. Dhe mbretërimi i tij e vuri Evropën në z jarr. Macron nuk kishte pse të festonte Napoleonin. Por, ndërsa fillon fushata për rizgjedhjen e tij, është në interesin e tij të promovojë narrativen se ai është një “kandidat Bonapartist”, e cila u iniciua gjatë fushatës së tij të parë në 2017. Pra, kur ai thotë, “Jeta e Napoleonit na jep një shije të së mundshmes”, ai ndoshta po mendon edhe për veten e tij, kandidatin e ri, të panjohur që askush nuk e kishte parë të vinte. Por kur thotë: “Ne e duam Napoleonin”, ai e fshin me qëllim faktin që Napoleoni ishte një s htypës l uftarak, r acist dhe m izogjinist. Franca nuk mund të jetë njëkohësisht vendi i parë dhe i vetëm evropian që e njeh s kllavërinë dhe tregtinë e s kllevërve si k rime kundër njerëzimit dhe e konsideron gjithashtu Napoleonin një hero.
Ne kemi nevojë për një rrëfim kombëtar që përfshin dhe respekton të gjithë banorët e vendit tonë. Napoleoni nuk do të fshihet: Askush nuk e mohon faktin se ai kishte një ndikim të madh në historinë franceze. Por ai i përket librave të historisë, jo përkujtimeve moderne. Ekziston një ndryshim midis mësimdhënies dhe lavdërimit. Në botën post-Me Too dhe Black Lives Matter, kur ne duhet të përqendrohemi në përkujtimin e atyre që iu ngritën t iranisë dhe u v iktimizuan për të, Franca ka zgjedhur të festojë një nga autorët e saj më të u rryer. Është një f yerje për këdo që mbështet të drejtat e njeriut sot./TheWashingtonPost/Lexo.com.al/e.c.
