Covid, veçanërisht për ata që e kanë kaluar atë në formë të rëndë, duket se ka pasoja negative në aftësitë tona njohëse, por nuk dihet ende se sa zgjasin ato. Sipas një studimi të madh të publikuar në “Lancet”, ata që janë shëruar nga Covid mund të përjetojnë një përkeqësim të aftësive të tyre njohëse, veçanërisht nëse ata e kanë kaluar sëmundjen në një formë të rëndë ose shumë të rëndë.
Disa pacientë pasi janë shëruar kanë humbur edhe 7 pikë të koeficientit të inteligjencës (IQ): “Aftësitë njohëse të pacientëve të shtruar në spital të cilët duhej të merrnin ndihmën respiratore janë përkeqësuar në mënyrë të konsiderueshme, më shumë se ajo që ndodh mesatarisht në dhjetë vjet midis moshës 20 dhe 70 vjeç”, thuhet në studim.
Studimi, i cili filloi në fillim të vitit 2020 pak para shpërthimit të pandemisë, ishte fillimisht pjesë e një projekti që synonte të pikturonte një tablo të përgjithshme të IQ mesatare të qytetarëve britanikë. Ndërsa urgjenca shëndetësore u përkeqësua, Adam Hampshire, shefi i studimit, mendoi të ndryshonte fokusin e kërkimit të tij dhe të hetonte se si sëmundja e re e koronavirusit ndikoi në aftësitë tona njohëse.
Deri në dhjetor 2020, ekspertët kishin mbledhur të dhëna për gati 82,000 njerëz, 12,000 prej të cilëve ishin infektuar me Covid.
Problemet kryesore u gjetën në fushat e vëmendjes selektive, arsyetimit dhe organizimit, dhe konfirmuan atë që u zbulua më parë nga studimet e tjera mbi Covid -in e gjatë që fliste për “mjegull mendore” dhe vështirësi në përqëndrim.
Ashpërsia e problemeve njohëse ishte drejtpërdrejt proporcionale me ashpërsinë e sëmundjes, por edhe ata që u infektuan me Covid në një formë të butë nuk do të ishin pa rreziqe. Një nga arsyet e mundshme për këtë dëmtim njohës mund të jetë hipoksia (domethënë mungesa e oksigjenit), e cila mund të shkaktojë dëme neurologjike.
Nuk mungoi kritika për studimin, të përcaktuar nga Derek Hill, një studiues në University College London (UCL) “intrigues, por jo përfundimtar. Ishte gabim krahasimi i kontrollit të një grupi njerëzish të shëndetshëm me një grup pacientësh që u infektuan me Covid.
Do të ishte më e saktë të krahasoje të njëjtë pacientë para dhe pas kontraktimit të Covid, për të parë nëse sëmundja kishte ndikuar negativisht në aftësitë e tyre njohëse”, kritikon eksperti.
Vetë Hampshire bën thirrje për kujdes në nxjerrjen e përfundimeve të nxituara dhe kujton se duhen studime të mëtejshme për të konfirmuar ose hedhur poshtë rezultatet e kërkimit të tij.
“Ne nuk e dimë akoma saktësisht se si, pse dhe për sa kohë Covid ndikon në aftësitë tona njohëse”, nënvizon ai, duke përfunduar me një apel për t’u vaksinuar sa më shpejt të jetë e mundur për të shmangur marrjen e sëmundjes.
