Forma urbane gjithashtu ka peshë. Të vogël dhe të kufizuar. Por me njëfarë korrelacioni: dhe prandaj nëse një qytet ka një strukturë lineare, ose rrjetore, ose radiale (si Milano), ky aspekt mund ta ketë bërë atë pak a shumë të prekshëm nga ardhja e epidemisë. Ndër tridhjetë qytetet evropiane të shqyrtuara nga studiuesit e Qendrës së Planifikimit të Qytetit Zhejiang (Kinë), del për shembull se incidenca e infeksioneve në krahasim me numrin e banorëve është shpesh më e lartë në qytetet me konfigurim radial urban. (si ne foto)
Në realitet, lidhja më e fortë midis përhapjes së epidemisë dhe “formës së qytetit” gjendet në një pikë që, përtej pandemisë, mbetet një element i fuqisë: kapilariteti i sistemit të transportit publik dhe sasia e lëvizjeve të brendshme që ndodhin me mjete («Shpesh qytetet me konfigurim radial kanë një lidhje më të mirë të brendshme», thonë studiuesit, dhe kjo shpjegon gjithashtu korrelacionin në dukje anomal).
Midis Manchester dhe Freiburg, Southampton dhe Munih, Sheffield dhe Genova, Milano është një qytet në të cilin mbi 40 për qind e lëvizjeve të brendshme ndodhin në autobusë, tramvaje, metro dhe trena, dhe kjo ka “një ndikim të dukshëm në përhapjen e infeksionit”. Jo sepse është më e lehtë të infektohesh në automjete (shumë studime kanë treguar se, duke respektuar hapësirën dhe duke përdorur maskat, nuk është kështu), por sepse niveli i lidhjes së brendshme gjeneron aksesueshmëri dhe flukse gjithnjë e më të qëndrueshme të lëvizjes. Dhe është lëvizja e vazhdueshme e masave që është motori i infektimit: (dhe) për këtë arsye një qytet dinamik si Milano i ka “paguar” një çmim kaq të lartë Covid-19.
Analiza
Një rol vendimtar në përcaktimin e prekshmërisë së qyteteve ndaj koronavirusit mund të ketë pasur edhe numri i banorëve, dendësia e popullsisë dhe lidhja me zonat e largëta. Aspekti kryesor që del nga studimi i titulluar “Roli i karakteristikave të planifikimit urban në formimin e qyteteve elastike pandemike”, i sapo botuar në revistën Cities, është se kombinimi i faktorëve të ndryshëm përcakton cenueshmërinë e një metropoli.
Para shqyrtimit, duhet të kujtohet se për më shumë se një vit tani është duke u zhvilluar një reflektim i madh ndërkombëtar në të cilin arkitektët dhe planifikuesit urbanë po pyesin se si do të ndryshojnë qytetet pas pandemisë.
Një përpjekje për të analizuar që fillon nga historia, në veçanti ajo e shekullit XIX: sepse ishte katastrofa e epidemive (veçanërisht kolera) ajo që dha shtysën vendimtare për transformimet epokale urbane, të tilla si infrastrukturat shëndetësore në Londër (duke filluar nga sistemi i kanalizimeve ), për rinovimin e Parisit dhe Napolit me krijimin e rrugëve të mëdha dhe prishjen e lagjeve të varfra, ku kushtet e këqija higjienike dhe të banimit ishin një vatër e vazhdueshme e sëmundjeve, shkruan Corriere della Sera, raporton “BalkanWeb”.
Trajektorja e epidemisë
Numri i banorëve të një qyteti, shpjegojnë studiuesit, nuk ka për shembull një korrelacion konstant dhe të drejtpërdrejtë me një probabilitet më të madh të përhapjes së virusit, siç ka edhe dendësia e popullsisë: të dy këta faktorë mund të kenë një peshë, por trajektorja e epidemisë në të njëjtin kontekst mund të jetë gjithashtu shumë e ndryshme. Metropolet e mëdha dhe të populluara dendur kanë pasur shkallë të madhe të përhapjes së sëmundjeve (Londër, Nju Jork), por edhe shumë të ulëta (Seul, Singapor, Hong Kong).
Më shumë se dendësia në vetvete, ka rëndësi nëse ekzistojnë zona të mëdha të mbipopulluara. Nëse Milano ishte një nga qytetet më të prekura në Evropë, varet nga shumë faktorë, dhe gjithashtu nga kapilariteti shumë i lartë i mjeteve, i kombinuar me një densitet mjaft të lartë të popullsisë (krahasuar me 30 qytetet e tjera të analizuara).
Natyrisht, këta elementë duhet të inkuadrohen në kontekstin historik të një Rajoni, Lombardia, mes atyre që janë goditur më herët dhe më dhunshëm nga pandemia. Por të gjitha aspektet e planifikimit urban, shpjegojnë studiuesit, “do të jenë thelbësore për planifikimin e qyteteve elastike në rast të kërcënimeve të ardhshme”.
