Efektet e krizës së karburanetev, asaj energjetike apo ushqimore që thuhet se po afron po ndihen kudo dhe është bërë shqetësuese për shumicën e njerëzve – veçanërisht për ata nga familjet me të ardhura të ulëta.
Prandaj është e kuptueshme pse shumë njerëz pyesin se çfarë mund të bëhet për të ulur kostot gjatë kësaj kohe, por a mund të ndihmojnë automjetet elektrike ose hibride?
Më poshtë keni të sqaruara disa nga pyetjet dhe mitet më të zakonshme rreth automjeteve elektrike. Pasi t’i lexoni me siguri do ta keni më të lehtë të vendosni se cila makinë është më e mira për ju.
Si krahasohet diapazoni i automjeteve elektrike (BEV) me makinat me karburant (ICEV)?
Gama e automjeteve elektrike në përgjithësi përputhet me gamën e makinave me karburant dhe është më e mirë se automjetet hibride. Makinat elektrike, të njohura gjithashtu si automjete elektrike me bateri (BEV), zakonisht bëjnë një distancë deri në 350 kilometra me një karikim të vetëm.
Dhe pasi bateria të mbarojë, ajo mund të ringarkohet deri në 80% brenda disa orësh, ose edhe për gjysmë ore te disa modele të mira. Edhe pse, kjo sigurisht varet edhe nga furnizimi me energji i disponueshëm i prizës së karikimit.
A janë bateritë e automjeteve elektrike më të mirat?
Motorët e baterive të BEV-ve janë krijuar që të zgjasin jetën e vetë automjetit, kështu që ato janë më të mira se bateritë e llojeve të tjera të automjeteve që kanë qenë në qarkullim deri më tani.
Aktualisht, rreth 80% e jetëgjatësisë së baterive është 12 deri në 15 vjet, dhe po punohet që në të ardhmen të rritet deri në 20 vjet.
A mund të blihen automjete elektrike të përdorura po aq i lehtë sa ato jo elektrike?
Po. Megjithatë, në disa tregje, automjetet elektrike janë aq të kërkuara sa që makinat e përdorura mund të rezultojnë edhe më të shtrenjta se makinat e reja.
Ashtu si në rastin e blerjes së një automjeti të përdorur me karburant, do t’ju duhet vlerësimi i një eksperti teknik për të vlerësuar jetëgjatësinë e mbetur të makinës dhe për t’ju dhënë një vlerësim të besueshëm të çmimit. Për bateritë moderne, ekziston një softuer i sofistikuar analitik që mund të prodhojë këtë vlerësim.
Pasaporta e ardhshme e baterisë e BE-së do të përmbajë të gjithë informacionin përkatës për të siguruar vlerësimin e jetëgjatësisë së baterisë me përpjekje minimale. Në afat të mesëm, do të jetë edhe më e lehtë, më e lirë dhe më e besueshme blerja e makinave elektrike të përdorura sesa makinat me djegie të zakonshme.
Sa kushton përdorimi i automjeteve elektrike?
Shpenzimet ndryshojnë shumë në varësi të kushteve të kostos lokale, por automjetet elektrike janë gjithmonë më të lira për t’u përdorur sot sesa automjetet e zakonshme me karburant. Kostot e karburantit tradicionalisht janë të luhatshme, kohët e fundit në rritje, ndërsa kostot e energjisë elektrike janë më të qëndrueshme.
Gjithashtu, në shumë vende të BE-së mund të përfitoni subvencione dhe heqje dorë nga disa taksa nëse doni të blini një automjet elektrik, duke ju ulur sadopak barrën kostos së përgjithshme.
Që nga viti 2020, çdo pronar i një automjeti elektrik në BE ka të drejtë të marrë pjesë në skemën e kredive të karbonit për të ndihmuar edhe në përmirësimin e standardeve të emetimit. Kjo mund t’ju kursejë midis 250-550 € në vit.
Dhe për shkak të më pak pjesëve lëvizëse dhe përdorimit më të vogël të ndërprerjeve, pasi automjetet elektrike kryesisht prishen duke përdorur induksion për të ngarkuar baterinë, ato kanë afërsisht 60-90% kosto më të ulëta të mirëmbajtjes.
Sigurimi për makinat elektrike mund të jetë më i lartë, megjithatë, sepse ato priren të jenë më të fuqishme dhe më të rënda për shkak të baterisë së tyre. Megjithatë, ky është vetëm një nga shumë komponentët në koston e përgjithshme të zotërimit të një makine elektrike.
Si do të ndikojnë automjetet elektrike në ekonomi dhe si do të ndryshojë kjo në të gjithë Evropën?
Automjetet elektrike padyshim që ndikojnë në ekonomi. Si fillim, ato janë shumë më të lira për t’u përdorur, kështu që janë më të mira për familjet me të ardhura më të ulëta.
Por gjithashtu, rritja e kërkesës për automjete elektrike nënkupton nevojën për një infrastrukturë të re rreth karikimit. Më pas, kjo infrastrukturë do të kërkojë investime dhe shumë punë prodhuese dhe elektricistësh. Mundësitë e punës nuk janë vetëm këto, pasi nevojiten njerëz për të punuar në metalet e performancës së baterive.
Pa dyshim, si rrjedhojë mund të ketë më pak vende pune në mirëmbajtjen e makinave, por perspektiva e përgjithshme ekonomike duket të jetë e dobishme si për ekonominë ashtu edhe për individët.
A do të bëhen më të lira makinat elektrike përpara ndalimit të vitit 2035 për makinat me karburant?
Po, jo vetëm sepse teknologjia e baterive përparon në mënyrë dramatike dhe kostot mund të ulen deri në afërsisht 50%, por edhe sepse automjetet elektrike janë më të thjeshta për t’u ndërtuar. Ata kërkojnë shumë më pak pjesë lëvizëse.
Rrjedhimisht, kostot e prodhimit mund të ulen nga 20 deri në 40% deri në vitin 2030, dhe makinat do të jenë më të lira për t’u përdorur dhe ndërtuar se sa janë sot.
Sa të sigurta janë automjetet elektrike dhe si funksionojnë ato në mjedise të ndryshme?
Duke parë Tesla-n duket se automjetet elektrike janë më të sigurta se ICEV-të. Tesla është renditur vazhdimisht si makina më e sigurt në testet e përplasjes, sepse bateria është tepër e qëndrueshme.
Në mënyrë të ngjashme, moti duket se nuk ndikon aq shumë në funksionalitetin e automjeteve elektrike sa në makinat me benzinë. Norvegjia ka më shumë automjete elektrike për frymë dhe i ftohti ekstrem i vendit nuk i ka prekur ato aq sa njerëzit të mos i preferojnë.
Në rastet e motit ekstrem, automjetet elektrike janë, për ironi, më të sigurta për të vozitur sesa ICEV. Kjo për shkak se sistemi elektrik është plotësisht i vulosur sipas standardeve më të larta. BEV-të nuk kërkojnë marrje ajri si motorët me djegie të brendshme. Ata mund të kalojnë nëpër ujëra jashtëzakonisht të thella pa e ndotur atë me vaj, sepse nuk ka të njëjtin rrezik rrjedhjeje.