Agjencitë e shërbimeve sekrete ruse prej vitesh kanë synuar Perëndimin.
Ata kanë depërtuar në sisteme kompjuterike, kanë spiunuar politikanët, kanë kryer operacione sabotazhi dhe madje kanë vrarë ata që kanë kundërshtuar Moskën zyrtare.
Po, Gjermania pse i hapi sytë kaq vonë?
Raportimi i përbashkët i gjermanes “DER SPIEGEL” dhe platformat investigative “Bellingcat” dhe “The Insider,” së bashku me të përditshmen italiane “La Repubblica” së fundmi solli në vëmendje historinë e spiunes ruse Olga Vasilyevna.
Ajo njihej si Adela dhe veproi si agjente në agjencisë ruse të inteligjencës ushtarake GRU.
Adela u bë pjesë e takimit të NATO-s në Napoli dhe bazës së marinës amerikane atje.
“Ilegalët” quhen spiunët rusë si Adela.
Ata janë burra dhe gra që jetojnë në Perëndim për vite me radhë me histori jete të ndërtuara në mënyrë të hollësishme dhe që integrohen fort në shoqëritë ku kryejnë misionin e spiunimit.
Dhjetëra prej tyre u vendosën që në epokën sovjetike.
“Ilegalët” i përkasin rrjetit të agjentëve që punojnë për Moskën në mbarë botën, duke përgjuar, sabotuar, madje duke vrarë.
Ata janë luftëtarët klandestinë në një ofensivë të gjerë kundër Perëndimit.
Shërbimet e inteligjencës së Putin-it ndikojnë në partitë politike, manipulojnë zgjedhjet, kontrollojnë kanalet Telegram dhe nxisin protestat në Perëndim me dezinformata.
Ata depërtojnë në rrjetet kompjuterike të qeverive perëndimore dhe hakojnë objekte shumë të ndjeshme.
Qëllimi i tyre: të demoralizojnë, përçajnë dhe shqetësojnë kundërshtarët e Rusisë.
Pak liderë të tjerë botërorë kanë fuqizuar agjentët e tyre të shërbimeve sekrete në atë shkallë që e ba bërë presidenti rus, Vladimir Putin, vetë një ish-oficer i KGB-së.
Dhjetëra mijëra njerëz që punojnë për FSB-në, shërbimin e inteligjencës së jashtme dhe GRU-në e ushtrisë po zhvillojnë një luftë në hije kundër Perëndimit.
Është një luftë për pushtet dhe ndikim, për lëndë të para dhe vlera monetare.
Gjermania, demokracia më e fuqishme ekonomikisht e Evropës, është një nga objektivat kryesore të Moskës.
Për vite të tëra, përpjekjet kundër spiunazhit nuk sollën rezultate, por liderët politikë të vendit po zgjohen ngadalë nga një gjumë i gjatë.
“Nga fushatat e ndërhyrjes në zgjedhje tek operacionet e vrasjeve, Rusia e trajtoi Evropën si këndin e saj të lojërave”, thotë Marc Polymeropoulos, i cili drejtoi operacionet e CIA-s në Evropë dhe Euroazi nga 2017 deri në 2019.
Ai shton se paralajmërimet e tij për operacionet klandestine të Moskës ranë vazhdimisht në “vesh të shurdhër”.
Lufta e Padukshme
Sa afër janë lufta e dukshme dhe e padukshme me njëra-tjetrën, mund të vërehet më 24 shkurt, ditën e pushtimit të Ukrainës nga Rusia.
Papritur, një numër i madh i klientëve të ofruesit amerikan të telekomunikacionit “Viasat” humbën lidhjet e tyre satelitore në internet.
Në të njëjtën kohë, 5 mijë e 800 turbina me erë në Gjermani papritmas nuk ishin më në gjendje të komunikonin me qendrën e tyre të rrjetit.
Megjithatë, objektivi i vërtetë i sulmit ishte një klient i ndryshëm i “Viasat”-it: ushtria ukrainase dhe rrjeti i saj i komandës dhe kontrollit.
Beteja digjitale filloi para se Rusia të lëshonte raketat e saj të para.
Bashkimi Evropian dhe Shtetet e Bashkuara që atëherë kanë fajësuar Rusinë për sulmin kibernetik, duke thënë se qëllimi kishte qenë prishja e strukturave komanduese të Ukrainës gjatë pushtimit.
Në korrik, Ministrja e Jashtme, Annalena Baerbockm e Partisë së Gjelbër tha se është e shqetësuar për sulmet ndaj rrjeteve të energjisë gjermane.
Dhe së fundmi, Ministrja e Brendshëm prezantoi një agjendë të rinovuar të sigurisë kibernetike.
Por reagimi i Gjermanisë ndaj spiunëve të Moskës për një kohë të gjatë të kujtonte qasjen e saj ndaj importeve të gazit natyror rus.
Ndërsa shtetet e Evropës Lindore, SHBA-të dhe Britania e Madhe kanë paralajmëruar për vite me radhë për operacionet e kryera nga shërbimet e inteligjencës ruse, qeveritë në Berlin, Paris dhe Romë preferuan të mbyllnin sytë.
Që nga rënia e Murit të Berlinit, dëshira për miqësi me Rusinë ka qenë e rëndësishme në Gjermani.
Pas sulmeve terroriste të 11 shtatorit 2011, agjencia gjermane e inteligjencës së jashtme, BND, madje mbylli operacionet e saj kundër spiunazhit, me teorinë se Gjermania tani duhet të përqendrojë vëmendjen e saj në një lloj të ri armiku.
Në vitin 2001, Vladimir Putin mbajti një fjalim në parlamentin federal, Bundestag, për të cilin mori duartrokitje të vazhdueshme – dhe kjo pavarësisht nga fakti se ushtarët rusë e kishin shkatërruar kryeqytetin çeçen Grozni vetëm pak kohë më parë.
Qeveritë perëndimore kërkuan afërsi me Putin-in, dhe jo vetëm ekonomikisht.
Kundërspiunazhi i lënë pas dore
Pas 11 shtatorit, ekzistonte një besim i përhapur se Perëndimi dhe Rusia kishin një qëllim të përbashkët në politikën e sigurisë, luftën kundër terrorizmit islamik.
Por ndërkohë që Bashkimi Sovjetik mund të ishte zhdukur, aparati i tij i inteligjencës ishte i gjallë dhe i mirë, një fakt që u anashkalua nga shumë njerëz.
Kjo do të kishte një kosto.
Objektivi i parë ishte një vend i pushtuar dikur nga rusët.
Në vitin 2007, hakerat rusë dëmtuan infrastrukturën digjitale të Estonisë për disa javë.
Në vitin 2008, Herman Simm, një zyrtar i lartë i lartë në Ministrinë e Mbrojtjes të Estonisë, u ekspozua si spiun.
Për vite me radhë, ai i kishte ofruar shërbimit të inteligjencës ruse informacione shumë të ndjeshme.
Simm ishte “spiuni më i dëmshëm në historinë e aleancës”, sipas një raporti të klasifikuar të NATO-s në 2010.
Në vitin 2010, SHBA-të ekspozuan Anna Chapman dhe nëntë spiunë të tjerë rusë aktivë në vend.
Top-agjentja e re kishte marrë emrin dhe shtetësinë e saj duke u martuar me një britanik.
Tabloidët e quajtën atë “Agjenti 90-60-90” për figurën e saj, kur, pasi ajo pozoi me të brendshme.
Dyshja bënë grushtin e tyre më të madh kur rekrutuan një zyrtar nga Ministria e Jashtme holandeze në Hagë.
Burri ishte i ngarkuar me shqetësimet financiare dhe sëmundjen e rëndë të gruas së tij dhe ai i furnizoi çiftit me qindra dokumente nga puna e brendshme e Bashkimit Evropian dhe NATO-s gjatë një periudhe disavjeçare.
Në vitin 2013, një gjykatë e dënoi çiftin me disa vite burg, por së shpejti ata u deportuan në Moskë.
Rusia vazhdon të përdorë modelin klasik të agjentëve në përpjekje për të depërtuar te kundërshtarët e saj.
Në të vërtetë, vetëm kohët e fundit, Kremlini u përpoq të vendosë një spiun në një nga gjykatat më të larta të botës.
Disa muaj më parë, një i ri që pretendonte se ishte nga Brazili, aplikoi në Gjykatën Penale Ndërkombëtare (ICC) në Hagë.
I fshehtë në Hagë
Victor Muller Ferreira, i lindur në Rio de Zhaneiro në vitin 1989, solli me vete një letër rekomandimi jashtëzakonisht pozitive nga profesori i tij në Universitetin prestigjioz, Johns Hopkins.
Ai u pranua për një praktikë në ICC dhe Muller Ferreira planifikoi të udhëtonte në Holandë në fillim të prillit.
Në fakt, eksperti gjoja i ri i marrëdhënieve ndërkombëtare quhet Sergey Cherkasov dhe është një spiun rus, siç zbuloi shërbimi i inteligjencës së jashtme holandeze, AIVD.
Ashtu si raportet e para të masakrave, përdhunimeve dhe torturave nga faqet ukrainase si periferia e Kievit, Bucha, filluan të bëheshin titujt kryesorë, Rusia me sa duket po përpiqej të vendoste një informator në organizatën qendrore të ngarkuar me ndjekjen penale të këtyre krimeve të luftës.
Nëse grushti i shtetit do të kishte sukses, Cherkasov mund të kishte qenë në një pozicion për të manipuluar provat në Hagë dhe për të informuar mbajtësit e tij në Moskë për hetimin.
Por kjo nuk ndodhi.
Zyrtarët po prisnin Cherkasovin teksa ai u përpoq të hynte në Holandë dhe ai u deportua menjëherë në Brazil.
Adele, nga ana tjetër, nuk është kapur deri më sot – edhe pse ajo bëri një gabim të rëndë në përcaktimin e identitetit të saj.
Në gusht 2005, ajo aplikoi me emrin Maria Adela K. për t’u regjistruar në Regjistrin Kombëtar të Identifikimit dhe Gjendjes Civile të Perusë.
Ajo paraqiti një certifikatë lindjeje të datës 1 shtator 1978, e cila tregonte se ajo kishte një prind gjerman në provincën bregdetare të Callao, pak jashtë kryeqytetit peruan të Limës.
Është e mundur që ajo më vonë donte të ishte në gjendje të aplikonte për nënshtetësinë gjermane në mënyrë që të mund të spiunonte në mënyrë të padukshme në vend.
Por autoritetet peruane patën dyshime dhe kërkuan informacion shtesë.
Pra, Adela K. paraqiti një dokument shtesë: një certifikatë që thoshte se ajo ishte pagëzuar më 14 shtator 1978, në famullinë Cristo Liberador në Callao.
Letrat e rreme
Kur autoritetet kontaktuan famullinë, megjithatë, ata morën një përgjigje befasuese: Kisha ishte themeluar për herë të parë në vitin 1987, kështu që askush nuk mund të ishte pagëzuar atje në vitin 1978.
Zyrtarët refuzuan të miratonin shtetësinë dhe ia referuan çështjen prokurorit kombëtar.
Por kujt në Evropë i intereson falsifikimi i dokumenteve në Amerikën e Jugut?
Duke filluar nga viti 2006, Maria Adela K. filloi të shfaqej në vende të ndryshme në Evropë si një “specialiste kryesore”, pa specifikime shtesë.
Ajo u shfaq në Universitetin Shtetëror në Moskë, si studente e modës në Romë.
Ambasada franceze në Moskë me sa duket i kishte lëshuar vizën e parë për zonën Shengen.
Në vitin 2012, ajo u martua me një të ri që kishte tre pasaporta: një ruse, një ekuadoriane dhe një italiane.
Në tetor të të njëjtit vit, ajo themeloi një kompani me bazë në Paris që shiste bizhuteri, artikuj lëkure dhe verë.
Burri i saj vdiq në vitin 2013 teksa ndodhej në Rusi, dyshohet se nga një sëmundje autoimune, duke i hequr në këtë mënyrë shtetësinë italiane.
Por ajo arriti të sigurojë një leje të përhershme pune në vend.
Ajo ra për herë të parë në kontakt me njerëz nga NATO dhe forcat e armatosura të SHBA-ve në vitin 2014.
Presidenti i klubit më të madh të “Lions” në Napoli e rekomandoi atë për një klub tjetër të Lions në qytet, “Lions Club Napoli Monte Nuovo”, i cili mbështetet nga anëtarët e bazës lokale detare të SHBA-ve dhe Komanda e Forcave të Përbashkëta Aleate të NATO-s.
Adela K. u bë sekretare e klubit – dhe befas e gjeti veten të rrethuar nga informatorë të mundshëm.
Zyrtarisht, ajo punonte në dyqanin e saj të sapokrijuar, por edhe pse biznesi i bizhuterive dhe aksesorëve nuk po shkonte aq mirë, K. nuk dukej se nuk i mungonin asnjëherë paratë.
Adresat që ajo regjistroi si rezidenca të saj në atë kohë ishin në një nga lagjet më të mira të qytetit dhe fotot në profilet e saj në Instagram dhe Facebook tregojnë pamje mbi Gjirin e Napolit.
Ajo festoi ditëlindjen e saj me oficerë ushtarakë nga NATO dhe Marina e SHBA-ve.
Dhe nisi një lidhje dashurie me një ushtar amerikan, i cili është ende i bindur edhe sot e kësaj dite se ajo ishte më e interesuar për profesionin dhe vendin e tij sesa për atë si burrë.
Askush nuk dyshoi për asgjë.
Nënkoloneli Thorsten S. i forcave të armatosura të Gjermanisë, i cili mbante një pozicion drejtues në klub në atë kohë, kujton një incident të çuditshëm.
Kur klubi ishte në prag të mbylljes për shkak të vështirësive financiare, Adela pagoi tarifat vjetore të të gjithëve nga xhepi i saj.
“Kjo ishte shumë e çuditshme”, thotë S.
Mikja e vjetër e Adelës, Marcelle d’Argy Smith, ish-kryeredaktore e edicionit britanik të Cosmopolitan, kujton se “ajo është shumë e zgjuar dhe tërheqëse”.
“Asnjë grua nuk do ta linte burrin pranë saj”.
D’Argy Smith thotë se Adele i kërkoi asaj vazhdimisht që ta prezantonte me njerëz me ndikim në politikë dhe shoqëri.
Por më pas, në verën e vitit 2018, Adela K. u zhduk papritur nga Napoli, me sa duket u rishfaq si Olga K. në Moskë.
A ishte bërë jeta si agjente shumë e rrezikshme për të?
Në vitin 2020, një nënkolonel francez u arrestua në bazën e NATO-s në Napoli si një spiun rus i dyshuar.
Është e paqartë nëse Adela K. ka qenë në kontakt me të dhe as nuk dihet se çfarë informacioni mund t’u ketë përcjellë mbajtësve të saj në Rusi.
Sipas një rrjedhjeje nga ofruesi i shërbimit Yandex, ajo porosiste ushqime nga dy restorante të nivelit të lartë në Moskë, disa herë sushi dhe gjithashtu ushqim indian.
“DER SPIEGEL” dhe partnerët e tij krahasuan fotot e Olga K. dhe Adela K. duke përdorur softuer të ndryshëm për njohjen e fytyrës dhe zbuluan se ka shumë të ngjarë që ata të jenë i njëjti person.
Adela K. duket të jetë një nga agjentet për të cilën shteti rus po bën përpjekje të konsiderueshme.
Moska ndërton identitete të plota për njerëzit kryesorë dhe i dërgon ato në vende të ndryshme anembanë botës.
Këta burra dhe gra paguhen shumë.
Sipas informacionit të marrë nga “DER SPIEGEL”, shërbimet sekrete GRU dhe SËR mbajnë një total deri në 70 “ilegalë”.
Por agjentë të tjerë, të cilët janë dukshëm më të shumtë se “ilegalët”, gjithashtu luajnë një rol të rëndësishëm në betejën e spiunazhit të Rusisë, duke punuar për ambasadat dhe konsullatat e Federatës Ruse jashtë vendit.
Puna e tyre mund të mos jetë aq e lavdëruar sa ajo e kolegëve, por të tillë janë të shumtë.
Në një Festival
Dhe kush mund të dyshojë kur përplaset me një bashkëkombës në festivalin e peshkimit në Schlehdorf, Bavari, pas një udhëtimi me miqtë?
Kështu ndodhi me studiuesin e materialeve Ilnur N., një kandidat rus për doktoraturë në Universitetin e Augsburgut.
Në verën e vitit 2019, një burrë i foli në rusisht ndërsa ai po priste në radhë në një stendë peshku.
Ishte Leonid Strukov, zyrtarisht zëvendëskonsulli i përgjithshëm rus në Mynih.
Por zyrtarët e gjyqësorit gjerman janë të bindur se ai është spiun rus.
Strukov i tha Ilnur N. se ai ishte shpesh në Augsburg dhe e pyeti nëse do të ishte e mundur që ata të takoheshin për një birrë.
Ilnur N. ra dakord dhe takimi i parë u zhvillua jo shumë më vonë.
Sipas Ilnur, Strukov i tha atij në takim se po ndihmonte një ish-koleg në një bankë ruse që po kërkonte mundësi investimi në kompanitë e hapësirës ajrore.
Ai e pyeti Ilnur-in nëse mund të ndihmonte duke ofruar një ekspertizë në fusha të reja të kërkimit në teknologjinë e hapësirës ajrore.
N-ja u pajtua.
Ai përpiloi skedarë nga burime publike, por përdori gjithashtu aksesin në arkivin e të dhënave të universitetit për të marrë disa informacione të bazuara në tarifa.
Ai nuk dha asnjë informacion delikat, por gjithsesi paguhej nga zëvendëskonsulli i përgjithshëm – herë 100 euro, herë 200 dhe më vonë deri në 600.
Në një moment, shkencëtari i ri filloi t’i tregonte Strukovit për kërkimet e tij në zhvillimin e një kriostati, një enë në të cilën krijohen temperatura jashtëzakonisht të ulëta për të testuar materialet për udhëtimin në hapësirë.
Strukov fillimisht nuk dukej i interesuar, por ai bëri pyetje specifike rreth çështjes komplekse në një takim të mëvonshëm.
Ai gjithashtu pyeti nëse N-ja mund t’i siguronte atij disa nga dokumentet e hulumtimit.
Policia ishte duke i pritur dy burrat në një takim në Augsburg.
Zyra Federale për Mbrojtjen e Kushtetutës, agjencia e brendshme e inteligjencës gjermane, kishte vënë re Strukovin dhe në rrjetën e tyre ra edhe Ilnur.
Strukovi tregoi kartën e identitetit të konsullatës, përdori imunitetin e tij diplomatik dhe u largua.
N-ja u vendos në paraburgim, duke përfunduar me një dënim me kusht prej një viti, një faturë për shpenzimet ligjore dhe, me gjasë, një karrierë të shkatërruar.
Ai ishte në thelb një idiot i dobishëm për rusët, siç janë shumë nga informatorët e tyre.
Të tjerët i ndihmojnë agjentët nga kotësia ose lakmia për para, shumë pak veprojnë për bindje politike.
David S., megjithatë, mund të jetë një nga të paktët që e bëri këtë.
Hetuesit më vonë gjetën libra rus dhe një flamur rus në banesën e tij.
Ai i kishte kthyer shpinën vendlindjes së tij Britanisë vite më parë dhe u transferua në Gjermani, ku jetonte në Potsdam dhe punonte si roje sigurie në Ambasadën Britanike në Berlin.
Hetuesit janë të bindur se ai ndau atë që kishte parë atje me rusët.
E arrestuan dhe e ekstraduan në Britani. Sipas raportimeve të mediave, ai i ka mohuar akuzat.
Ralph G. mund të ketë vepruar edhe nga bindjet politike.
Nënkoloneli i rezervave të forcave të armatosura gjermane është në gjyq në Gjykatën e Lartë Rajonale të Dyseldorfit që nga gushti.
Sipas aktakuzës, ai dyshohet se i ka dhënë informacion agjencisë së inteligjencës ushtarake GRU të Putinit jo më vonë se tetori 2014 deri në mars 2020.
Zyra e Prokurorisë Federale e konsideron atë si një njeri që ka vepruar nga simpatia për Rusinë.
Ralph takoi menaxherin e supozuar të GRU-së në Ballon e Forcave Ajrore në Bon.
Rreth 1 mijë e 800 të ftuar nga ushtria, politika dhe biznesi ndoqën ngjarjen madhështore të kërcimit.
Mes tyre ishte edhe Mikhail Starov, një njeri i akredituar si atashe i forcave ajrore në Ambasadën Ruse në Berlin, por me sa duket vetëm si mbulesë.
Disa muaj pas mbrëmjes emocionuese, Starov vizitoi rezervistin gjerman në shtëpinë e tij në Erkrath.
Hetimet nga Prokuroria Federale kanë zbuluar se nënkoloneli u takua me drejtuesin e dyshuar të GRU-së më shumë se 12 herë.
Ralph G. mendohet se i ka dhënë Rusisë fragmente nga një libër i bardhë i pabotuar i Bundeswehr-it nga viti 2016 që përshkruan udhëzimet e politikës së sigurisë të qeverisë gjermane, një dokument që ka marrë rishikime të gjera pas aneksimit të Krimesë nga Moska.
Ai gjithashtu supozohet se i dha këshilla GRU-së në lidhje me zyrtarët e lartë të Bundeswehr-it, të cilët ai mendonte se mund të ishin dashamirës ndaj Rusisë – në mënyrë që Rusia t’u afrohej atyre.
Pasi Starov u largua nga Gjermania, të tjerë morën kontaktin.
Në vitin 2018, shërbimi i kundërzbulimit të ushtrisë gjermane, i njohur si MAD, mori frenat e situatës.
Dhe G-ja u zbulua shumë lehtë.
Ai kishte komunikuar hapur me kontaktet e tij duke përdorur adresat e emailit të regjistruara në ëeb.de dhe Gmail.
Në një bisedë telefonike të përgjuar nga zyrtarë gjermanë, ai tha se kontaktet e tij në ambasadën ruse i përkisnin GRU-së.
Gjatë një marrje në pyetje të mëvonshme, ai megjithatë mohoi të dinte për prejardhjen e inteligjencës së burrave.
G-ja dyshohet se nuk mori para për shërbimet e tij, por ai udhëtoi në Moskë në disa raste për një konferencë sigurie.
Sipas aktakuzës, rusët janë kujdesur për shpenzimet e tij të fluturimit dhe hotelit.
Ambasada ruse pretendon se ky dhe rastet e tjera të dyshuar të spiunazhit janë thjesht “spekulime që kanë ardhur nga hiçi”.
Megjithatë, në të vërtetë, gatishmëria e disa gjermanëve për të ndihmuar Rusinë e Putin-it ka shkuar shumë përtej ofrimit të informacionit.
Dy burra nga Saksonia dhe Bavaria i mundësuan Moskës të anashkalonte sanksionet evropiane të eksportit.
Ata i përkisnin – gjoja pa dijeninë e tyre – një rrjeti prokurimi klandestin të drejtuar nga shërbimet e inteligjencës ruse që zyrtarët gjermanë kanë mundur ta ekspozojnë.
Që prej vendosjes së embargos së BE-së pas aneksimit të Krimesë, është bërë më e vështirë për Rusinë të blejë teknologji që mund të përdoret edhe për qëllime ushtarake.
Shembull, një burrë i quajtur Alexander S. nga qyteti i Markkleeberg, që ndodhet afër Lajpcigut.
Ai u dënua për shitjen e pajisjeve laboratorike në Yekaterinburg që janë të nevojshme për prodhimin e armëve kimike ose biologjike.
Edhe në këtë marrëveshje, marrësi i vërtetë u fsheh për të mashtruar zyrtarët gjermanë.
Pacientja e dyshuar me kancer Adela K. ishte gjithashtu e lidhur ngushtë me Kremlinin, siç tregojnë të dhënat e pasaportës.
Dokumentet e saj të identitetit janë nga një seri numrash, të cilat, sipas raportimit nga “DER SPIEGEL” dhe partnerët e tij, janë përdorur gjithashtu nga anëtarët e një njësie elitare rreptësishtë konfidenciale të agjencisë së inteligjencës ushtarake GRU.
Por ajo, e njohur si “Njësia 29155” dhe e themeluar në vitin 2009, nuk është e fokusuar kryesisht në mbledhjen e informacionit, që ishte synimi kryesor i Adela K.
Përkundrazi, 20 ish-ushtarët nën udhëheqjen e një gjeneralmajor shumë të dekoruar janë ekipi i vrasjes së Putin-it.
Ata janë përgjegjës për kryerjen e sulmeve me eksploziv dhe atentate – dhe kështu për shkaktimin e trazirave dhe frikës në Perëndim.
Për të likuiduar viktimat e tyre, ata mbështeten në armët e zjarrit ose agjentin nervor Novichok.
Ndër viktimat e dyshuara të komandos është tregtari bullgar i armëve Emilian Gebrev, i cili u siguron armë armiqve të Rusisë, si Ukraina.
Pas një darke në vitin 2015, ai filloi të mos ndihej mirë, ra në koma dhe mezi i mbijetoi helmimit.
Hetimet për rastin janë ende në vazhdim.
Tre vjet më vonë, agjentët elitë helmuan ish-spiunin rus, Sergei Skripal, dhe vajzën e tij në qytetin britanik të Salisbury.
Hetimet kanë zbuluar se anëtarët e agjencisë së inteligjencës GRU ishin në zonën e të dy skenave të krimit – dhe të gjithë ishin anëtarë të “Njësisë 29155”.
Duke bërë punën e pistë
Agjentët që i përkasin kësaj njësie bëjnë punën e pistë.
Ata janë të trajnuar për operacione të ndjeshme të huaja si sabotazhe, grusht shteti dhe atentate.
Ata janë të gjithë nga fundi i viteve të 30-të dhe mesi i të 40-ave e të diplomuar në institucione të respektuara shtetërore, dhe shumica prej tyre kanë përvojë në fushën e betejës, si në luftërat në Çeçeni apo Ukrainë.
Agjentët kanë shërbyer në njësitë e forcave speciale.
Është e vështirë të rindërtohet se ku dhe sa shpesh kanë goditur anëtarët e njësisë sekrete në Evropë.
Agjentët e GRU-së udhëtojnë me emra të supozuar në shumë vende të BE-së dhe kontrollet e pakta nënkuptojnë se është mjaft e thjeshtë për ta të marrin viza turistike.
Në vitin 2014, vitin e aneksimit të Krimesë, shpërtheu një depo municionesh në Republikën Çeke, një vend ku ka të ngjarë të ruhej edhe materiale për Ukrainën.
Indikacionet tregojnë për forcën elitare të Putin-it.
“Njësia 29155” mendohet gjithashtu të jetë përfshirë në tentativën për puç në Mal të Zi në 2016.
Ndërkohë, gjyqësori spanjoll po shqyrton përfshirjen e dyshuar të GRU në konfliktin mbi pavarësinë e Katalonjës, me qëllim të dukshëm për të destabilizuar vendin.
Agjencia vendase e inteligjencës FSB gjithashtu mban njësinë e saj të vrasjes, viktima e saj më e shquar është politikani opozitar Alexei Navalny, i cili u rrëzua në gusht të 2020-ës në një fluturim nga qyteti siberian Tomsk.
Raportimi zbuloi se agjentët e helmuan atë me agjentin nervor Novichok.
Navalny është mbajtur në një kamp burgu rus për një vit e gjysmë të fundit.
Agjencia nuk i kufizon as operacionet e saj në territorin rus.
Vadim Krasikov, për shembull, i cili qëlloi dhe vrau një ish-luftëtar çeçen më 23 gusht 2019, në një park të Berlinit, pati kontakte me FSB-në në disa raste.
Në dhjetor 2021, ai u shpall fajtor nga gjykata më e lartë e Berlinit, Kammergericht-i i Berlinit, se kishte qëlluar viktimën e tij me urdhër të aktorëve shtetërorë rusë.
Siç thuhet qartë në vendim: Ishte një rast i terrorizmit të sponsorizuar nga shteti.
Ambasada ruse në Berlin ka thënë se vendimi ishte “i motivuar politikisht”.
A ishte ajo vrasje një rast i izoluar?
Konsiderohet e sigurt se agjentët e FSB-së vranë gjithashtu një ish-luftëtar çeçen në Stamboll në vitin 2015.
Në janar 2020, agjentët e brendshëm gjermanë të inteligjencës po shikonin në Hamburg ndërsa agjenti i lartë i FSB-së Igor Egorov u takua me një vrasës të dyshuar me pagesë.
Një arrestim i planifikuar për në mars dështoi pasi inteligjenca ukrainase mësoi për rastin dhe publikoi dyshimet e tyre në internet, ku Egorov zgjodhi të mos bënte më udhëtime në Gjermani.
Agjentët dhe spiunët e Moskës, megjithatë, nuk kërcënojnë vetëm kritikët dhe armiqtë.
Ata gjithashtu rrezikojnë infrastrukturën kritike në botën e urryer perëndimore me anë të hakerave dhe sabotimeve.
Fakti që konsiderata të tilla nuk janë vetëm distopike, demonstrohet nga një grup që ekspertët dhe agjencitë perëndimore të sigurisë e quajnë “Berserk Bear”.
Grupi është më pak i spikatur se grupet e tjera të hakerëve rusë, sepse operacionet e tyre duken më pak spektakolare.
Por ato janë jashtëzakonisht gjithëpërfshirëse dhe janë zbuluar në 135 vende të ndryshme vitet e fundit.
Hakerët janë të rrezikshëm sepse qasja që ata kanë përgatitur një ditë mund të përdoret nga Rusia në një operacion global.
Sulmet ndaj satelitëve Viasat dhe sistemeve të mbrojtjes ukrainase nuk ishin veçse një pjezës e vogël.
Luftëtarët kibernetikë të Moskës mbështeten në një sërë teknikash të ndryshme.
Ka metoda më të sofistikuara, të tilla si vjedhja e të dhënave, analizimi i tyre në heshtje dhe ndoshta mospublikimi i tyre asnjëherë.
Ekziston qasja më e egër e publikimit të të dhënave të vjedhura në internet për t’i parë të gjithë, si në rastin e emaileve të vjedhura nga demokratët e Hillary Clinton në 2016.
Dhe më pas ka shkatërrim dhe sabotim absolut, si në vitin 2015, kur Rrjeti energjetik ukrainas u shemb.
Hakerë të tjerë përqendrojnë vëmendjen e tyre në nisjen e fushatave shpifëse, përhapjen e lajmeve të rreme dhe përhapjen e dezinformatave.
Më i rëndësishmi nga këto grupe quhet “Ghostwriter” dhe zyrtarët gjermanë besojnë se GRU qëndron pas tij.
Ghostwriter ka vënë në shënjestër politikanët gjermanë.
Që nga pushtimi rus i Ukrainës, anëtarët e Ghostwriter kanë postuar gënjeshtra për luftën në Facebook duke përdorur llogari false.
Një video, për shembull, duket se tregon një grup ushtarësh ukrainas duke dalë nga një pyll dhe duke valëvitur flamuj të bardhë teksa u dorëzohen rusëve.
Ekspertët e sigurisë nga Meta, kompania mëmë e Facebook, thanë më vonë se videoja ishte e rreme.
Dështimet e Gjermanisë
Hakerë të sponsorizuar nga shteti, spiunë me pasaporta diplomatike, njësi vrasjesh: Si mund të mbrohet shteti?
Gjermania e injoroi problemin për një kohë të gjatë dhe tani boshllëqet janë të vështira për t’u kompensuar, të paktën sipas ish-agjentit të CIA-s, John Sipher.
“Pas ribashkimit, Gjermania i ndërpreu kryesisht përpjekjet e saj kundër spiunazhit, ndërsa vendet e tjera vazhduan të bënin atë që kishin bërë gjatë Luftës së Ftohtë”, thotë Konstantin von Notz, një parlamentar i Partisë së Gjelbër.
Varësia nga gazi natyror dhe nafta ruse, shpresa se lidhjet ekonomike do të prodhonin ndryshime politike dhe një pikëpamje romantike për Rusinë: E gjithë kjo e pengoi Gjermaninë për shumë vite që të reagonte ndaj armiqësisë së dukshme./ Marrë nga DERSPIEGEL, përkthyer nga Albanian Post
