Nga Kaon Serjani
(Imagjinova sikur) E gjeta Blushin në një kefene në qendër të qytetit. Mbante celularin në duar dhe dukej i zhytur në mendime. Mbase po shkruante ndonjë nga ato dialogjet e tij interesante dhe provokuese. Po hezitoja t’i flisja që të mos ia prishja meditimin, por nuk rezistova dot.
– Z. Blushi, më fal që po ju shqetësoj!
– “Nuk më shqetëson, por isha duke u ngritur,”-tha Blushi. “Kam një promovim libri pas pak dhe po mendohesha se çfarë dua t’u them të pranishmëve.”
– Nësë me lejoni doja të bëja një ndërhyrje.
– Për bisedën tuaj imagjinare rreth Zotit që kishit postuar para disa ditësh.
– Varet sa interesant dhe sa shkurt premton të jesh.
– Për interesant nuk të premtoj por do të mundohem të flas shkurt.
– A dëshiron të dish diçka për Zotin apo për arsyet e mia se pse nuk besoj se ai ekziston?
– Do doja të më lejosh të marr pjesë si një nga personazhet në diskutimin tënd imagjinar.
– Kjo po më introgon. Ulu! Ke 10 min kohë.
– Para se të fillosh duhet të sqarojmë nëse do flasësh si Besimtar, Klerik apo Shkencëtar.
– Shkencëtar nuk jam. Keshtu më mirë një nga dy të tjerët. Dhe po përfitoj nga rasti të them se në mënyrë indirekte më duket se po komunikoni diçka jo të vërtetë për Shkecëtarin.
– Për çfarë e ke fjalën?
– Në dialogun tuaj lihet të kuptohet se nëse dikush është shkencëtar, ai është domosdoshmërisht mbështetës i evolucionit dhe ateist.
– Nga leximet e mia nuk më rezulton ashtu. Për shembull, po t’i referohemi një sondazhi për shkencëtarët që janë anëtarë të Shoqatës Amerikane për Avancimin e Shkencës, i kryer nga Pew Research Center në SHBA para disa vitesh, zbulohet se pak më shumë se gjysma e shkencëtarëve (51%) besojnë në një formë hyjnie ose fuqie më të lartë.
– Nëse është kështu, e pranoj vërejtjen. Duhet të më mirëkuptosh se e kam bërë për efekt thjeshtimi.
– Unë ju mirëkuptoj, por lexuesit tuaj mund të mos e bëjnë. Gjithsesi, cilin nga dy personazhet e tjera preferoni më shumë në dialog?
– Mes Klerikut dhe Besimtarit, padyshim që më pëlqen më shumë i dyti. Më duket më i sinqertë. Kurse Kleriku, siç e kam thënë, më duket thjesht një rrogëtar në industrinë e Zotit për të rritur apo mbajtur pushtetin e vet.
– Besoj se ka plot klerikë që janë besimtarë të sinqertë, por nuk besoj se kemi kohë t’i hymë kësaj analize. Në fakt, edhe mua më shkon më shumë Besimtari.
– Atëherë Z. Besimtar, çfarë ju shqetëson në retorikën time?
– Meqë kemi shumë pak minuta, po ndalem vetëm tek pyetja juaj e parë. Ju shprehët shqetësimin se pse Zoti do të krijonte specie që nuk duket se kanë ndonjë dobi në planetin tonë apo në jetën e njeriut.
– E kam shqetësim të vërtetë, jo thjesht për t’u dukur si skeptik.
– E besoj, – iu përgjigja.
– Mesa duket, juve nuk ju shqetëson ajo pyetje përderisa vazhdoni të besoni në Zot.
– Unë besoj në një Krijues sepse më duket konkluzioni më i arsyeshëm për të shpjeguar realitetin.
– Atëherë, a mund të më thoni në mënyrë konçize se çfarë arsyeshmërie gjen ti tek krijimi i gjarpërinjve, hardhucave, breshkave, zhabave, minjve, buburrecëve shumëkëmbëshave, akrepave, deri te krokodilët e dinosaurët e mijëra reptilë që zvarriten në sipërfaqen e tokës prej miliona vitesh në forma, tipare dhe madhësi të ndryshme? Pra, pyetja është pse i janë dashur planetit këto specije? Çfarë ka menduar Zoti kur i ka kjijuar ato, çfarë ndikimi kanë këto specie në habitatin e natyrës dhe çfarë ekuilibri rregullojnë ato?
– Nëse më jep leje, do doja ta bëja më të qartë argumentin tuaj për t’u siguruar që e kuptoj. A mund ta formulojë atë si një silogjizëm?
– Po ta kthenim në silogjizëm argumentin që fshihet pas pyetjes suaj mbase do të ishte pak a shumë kështu (Më korigjo nëse po ju kuptoj gabim!)
Premisa 1: Nëse Zoti do të ekzistonte, Ai nuk do të krijonte specie që nuk janë të dobishme për planetin tonë dhe as për njeriun.
Premisa 2: Specie që nuk janë të dobishme për planetin tonë dhe as për njeriun siç janë gjarërinjtë, hardhucat, minjtë, breshkat, etj. ekzistojnë.
Konkluzioni: Rrjedhimisht, Zoti nuk ekziston.
– Nuk kam çfarë të kundështoj. Ju më kuptokeni mjaftueshëm, diçka që zakonisht nuk e pres nga besimtarët.
– Para se të vazhdoj më tej, duhet të biem dakort që argumenti silogjistik qëndron vetëm nëse të gjitha premisat janë të vërteta.
– Atëherë le të shohim nëse Premisa 1 është e vërtetë. A do të ishte vërtetë një evidencë kundër ekzistencës së Zotit fakti që në botën tonë ka specie që, sipas jush, janë të padobishme për planetin tonë dhe për njeriun? Pra, për ju, Zoti duhet të ekzistojë vetëm nëse do të krijonte një botë që të punojë e gjitha dhe vazhdimisht në favor të njeriut?
– Epo këtë nënkuptojmë me Zotin apo jo? Që ai i bënë gjërat të përsosura.
– Pra, po nënkuptoni diçka rreth karakterit të Zotit. Që ai duhet të krijonte gjithçka mirë dhe për të mirën tonë.
– Po a ka ndonjë kontradiktë logjike nëse Ai do të krijonte në këtë univers edhe specie që nuk do të ishin të dobishme as për planetin dhe as për njeriun?
– Nuk shoh ndonjë kontradiktë logjike nëse nuk do marrim parasysh karakterin e Tij, por në gjithmonë e mendojmë Zotin si një Qenie të mirë.
– Pra, le të biem dakort atëherë që ekzistenca e specieve që nuk kanë ndonjë dobi në planetin tonë nuk do të ishte një argument për mosekzistencën e Zotit, por nëse Ai ekziston kjo mund të ishte diçka që mund të vinte në dyshim dashamirësinë e tij ndaj njerëzve ose karakterin e tij.
– Mendoj se kështu si thoni ju ka kuptim.
– Pra, premisa juaj e parë nuk është e vërtetë.
– Nuk jam i bindur që nuk është e vërtetë, por le të themi që kritika juaj ka kuptim.
– Ok. Tani le të shohim vërtetësin e Premisës 2. Është e vërtetë që ëkzistojnë gjarpërinjtë, minjtë, breshkat, etj, por a është e vërtetë që ato janë të padobishme për planetin tonë dhe për njeriun?
– E çfarë të mire na sjellin sipas jush?
– A kemi kohë për të gjitha scpeicet?
– Nuk na ka mbetur edhe shumë minuta.
– Po ja! Vezhgimet e specialistëve që e studiojnë këtë fushë na thonë se secila prej këtyre specieve është e rëndësishme për të mbajtur në balancë ekosistemin që ai të vazhdojë të jetë i dobishëm për ne njerezit. Le të marrim breshkat e detit si ilustrim. Disa lloje prej tyre ushqehen me sfungjer uji. A e di se po të ketë në dete më tepër sfungjerë se çduhet nuk do të kemi shkëmbinjë të shëndetshëm koral? Dhe ju besoj e dini se shkëmbinjtë koralorë janë të rëndësishëm për disa lloj peshqish të pjellin dhe të rrisin të vegjëlit e tyre përpara se t’i përgatisin ata për të notuar në ujëra të thella. Ja që ekosistemi ujor paska nevojë për breshkat e ujit që të rriten dhe të shumohen disa lloj peshqish. Peshqit janë të dobishëm për ne apo jo? Qoftë për ushqim apo për t’i mbajtur në akuriume për kënaqësinë tonë.
– Nuk e kisha menduar në këtë mënyrë. Dakort për breshkat e ujit, po gjarpërinjtë? Çfarë të mirë kemi nga gjarpërinjtë?
– Kam lexuar se nëse një ditë gjarpërinjtë do të pushonin së ekzistuari do të kishte pasoja ekstreme për ekosistemin.
– Po ja, për shembull, do të ndodhte që brejtësit do të shumoheshin aq shumë sa nuk do të mund të mbaheshin nën kontroll. Dhe ju e dini që brejtësit janë zakonisht rezervuarë për sëmundje të rënda që mund të prekin edhe njerëzit. Në këtë kontekst, gjarpërinjtë që duken aq të panevojshëm në fakt reduktojnë në mënyrë drastike përhapjen e sëmundjeve zoonotike duke ngrënë brejtësit. A kemi kohë të vazhdojmë me minjtë?
– Kohë nuk kam, por jam i bindur që nga minjtë nuk kemi asnjë dobi. Prandaj i mbajmë macet që të hanë minjtë.
– Macet janë të rëndësishme që të mos mbipopullohemi me minj por edhe minjtë kanë rëndësinë e vet. Do të veçoja vetëm një fakt. Ju besoj e dini se si studimi i minjëve në laborator ka dhënë një kontribut revolucionar në mjekësinë kardiovaskulare, rigjenerimin nervor, shërimin e plagëve, diabetin, transplantimin, si dhe në studimet e sjelljes.
– “Më duhet të iki!”-tha Blushi. “Jam bërë vonë për promovimin. Nuk do të ishte dinjitoze t’i lë lexuesit e mi në pritje për muhabete rreth minjëve. Tani m’i bëre çorap edhe mendimet që kisha menduar për fjalimin.”
– A mund të kem privilegjin të bisedojmë njëherë tjetër ndonjë nga pyetjet e tjera që ngrinit tek postimi juaj?
– “Të shohim!”-tha Blushi, duke ia bërë me dorë kamarierit për pagesën.
– “Më lejoni të paguaj unë meqë jeni vonë”, -i thash, “dhe meqë jam unë shkaktari i vonesës suaj.”
– “Në rregull.”-tha Blushi, “por me kusht që do të pranosh dhuratë librin tim të fundit.” Dhe më zgjati librin me titull “41 sekrete”. “Cilën nga pyetjet e tjera dëshiron të bisedosh?”- tha ai.
– Po mendoja “Kush ka krijuar kë? Pra Zoti ka krijuar Njeriun apo Njeriu ka krijuar Zotin?”
-Ajo është pyetja më e rëndësishme. Do mundohem të gjej kohë. Plus që biseda me ju qënka e rrjedhshme. Më ndihmon dhe mua që të mendoj më mirë, por siç duket edhe juve që të besoni më shumë.
– Ashtu është,- i thash.
– Ja që Besimtari paska nevojë per Skeptikun që të behet besimtar më i mirë.
– Pra do të shihemi një ditë tjetër?
– Në dashtë Zoti,- tha Blushi me një nënqeshje në fytyrë dhe u largua.