Vizita e papritur e presidentit amerikan Joe Biden në Kievin e shkatërruar nga lufta të hënën në mëngjes filloi në fund të natës, në një hangar aeroporti ushtarak pranë Uashingtonit, DC. Në orën 4:00 të mëngjesit me kohën lokale të së dielës (10:00 CET), pa e ditur mediat botërore, struktura politike e Uashingtonit apo votuesit amerikanë, 80-vjeçari demokrat hipi në një Boeing 757 të Forcave Ajrore, të njohur si C-32.
Avioni, një version më i vogël i atij që presidentët amerikanë përdorin për udhëtime ndërkombëtare, ishte i parkuar larg vendit ku normalisht do të hipte Biden. Perdet në të gjitha dritaret ishin ulur. Shtëpia e Bardhë diskutoi mundësinë e udhëtimit të Biden në Kiev këtë vit dhe presidenti mori vendimin përfundimtar të premten për të shkuar. Ishte udhëtimi i parë i një presidenti amerikan në një zonë aktive lufte ku forcat amerikane nuk janë të angazhuara në luftime dhe ku SHBA nuk kontrollojnë hapësirën ajrore.
Ndoshta personi më i ndjekur në planet
Pesëmbëdhjetë minuta pasi mbërriti në bazën e përbashkët Andreës të dielën herët në mëngjes, Biden, një pjesë e vogël e personelit të sigurisë, një ekip i vogël mjekësor, këshilltarë të afërt dhe dy gazetarë të betuar për fshehtësi u nisën për në zonën e luftës. Presidenti i SHBA-së është ndoshta personi më i ndjekur në planet.
Anëtarët e medias e ndjekin Bidenin kudo që ai shkon, qoftë në kishë apo takime ndërkombëtare. Çdo fjalë e tij në publik regjistrohet, transkriptohet dhe publikohet. Megjithatë, në këtë rast, numri i zakonshëm i reporterëve, i cili për udhëtime jashtë vendit do të përbëhej nga 13 gazetarë të radios, televizionit, fotografëve dhe mediave të shkruara, u shkurtua në një fotograf dhe një reportere.
Gazetarja Sabrina Siddiqui e The Wall Street Journal zbuloi, pasi Shtëpia e Bardhë e lejoi të publikonte detajet, se ajo dhe fotografi u thirrën në bazën e përbashkët Andrews jashtë Uashingtonit në orën 2:15 të mëngjesit. Telefonat e tyre u konfiskuan dhe nuk u kthyen derisa Biden më në fund mbërriti në kryeqytetin ukrainas, rreth 24 orë më vonë. Ata fluturuan për rreth shtatë orë nga Uashingtoni në bazën ushtarake amerikane Ramstein në Gjermani, për t’u furnizuar me karburant.
Edhe këtu perdet mbetën të ulura. Pa rreshta makinash, sirena… Fluturimi tjetër ishte në Poloni, duke u ulur në aeroportin Rzeszow-Jasionka. Ky mund është një aeroport polak, por që nga lufta në Ukrainë ai është bërë gjithashtu një qendër ndërkombëtare për përpjekjet e udhëhequra nga SHBA për të armatosur ukrainasit, duke shpërndarë miliarda dollarë në armë dhe municione për mbrojtjen e Ukrainës.Deri në këtë pikë, Sabrina Siddiqui dhe fotografi i Associated Press Evan Vucci nuk e kishin parë vetë Biden.
Kjo nuk ndryshoi as në aeroport dhe as kur hynë në kolonën e fuoristradave. Gazetarët që udhëtonin me Biden shpesh udhëtojnë me autokolona, por diçka ishte shumë e ndryshme në këtë udhëtim: nuk kishte sirena apo ndonjë gjë tjetër për të njoftuar se presidenti amerikan ishte nisur për në Przemysl Glowny, një stacion treni polak pranë kufirit me Ukrainën.
Gazetarëve iu tha të hipnin, ende pa e parë Biden. Duke udhëtuar përgjatë një rruge që ka dërguar një sasi të madhe ndihme në Ukrainë dhe ku kanë kaluar një numër të pallogaritshëm civilësh ukrainas që iknin në anën tjetër, treni kishte tetë vagonë.
Një nga pseudonimet është “Amtrak Joe”
Shumica e njerëzve në tren, tha Sabrina Siddiqui, ishin të “sigurisë së rëndë”.
Biden është një adhurues i njohur i trenit.
Atij i pëlqen të rrëfejë vitet e tij të udhëtimit në Amtrak midis Uashingtonit dhe shtëpisë së tij në Delaware ndërsa ishte senator, duke rritur dy djem të vegjël pasi nëna e tyre vdiq në një aksident me makinë. Një nga pseudonimet e tij është “Amtrak Joe”. Ky udhëtim dhjetë-orësh në Ukrainë, megjithatë, ishte ndryshe nga ai i çdo presidenti modern amerikan, një udhëtim në një zonë lufte aktive ku, ndryshe nga vizitat presidenciale në Afganistan apo Irak, trupat amerikane nuk janë ato që ofrojnë siguri.
Treni mbërriti në Kiev ndërsa dielli po lindte. Biden, i cili vizitoi për herë të fundit kryeqytetin ukrainas kur ishte nënpresident nën Barack Obama, zbarkoi në orën 8:07 të mëngjesit të së hënës. Zona përreth platformës u pastrua dhe ambasadorja e SHBA në Ukrainë, Bridget Brink po priste Biden dhe stafin e tij.
“Është mirë të kthehem në Kiev,” tha ai.
Këshilltari amerikan për sigurinë kombëtare, Jake Sullivan, i cili shoqëroi presidentin, tha se zyrtarët amerikanë i kishin informuar zyrtarët rusë se Biden do të udhëtonte në Kiev. “Ne e bëmë këtë disa orë para largimit të tij, me qëllim të dekonfliktit”, u tha ai gazetarëve në një konferencë për shtyp, duke refuzuar të japë më shumë detaje.
Kreu i Shërbimit Special të Sigurisë së Rusisë (FSB) konfirmoi deklaratën e Sullivan.
“Shtetet e Bashkuara të Amerikës e informuan Rusinë përmes kanaleve diplomatike për vizitën e Biden në Kiev. Ne nuk kemi dhënë garanci për sigurinë e tij”, tha të martën drejtori i FSB, Alexander Bortnikov, raporton agjencia TASS. Sullivan tha se udhëtimi “kërkoi përpjekjet e sigurisë, operacionale dhe logjistike të profesionistëve nga e gjithë qeveria amerikane për të ndërmarrë një përpjekje të natyrshme të rrezikshme dhe për ta bërë atë një nivel të pranueshëm rreziku”.