Anija kozmike ruse pa pilot Luna-25 është përplasur në Hënë pasi doli jashtë kontrollit, thonë zyrtarët. Ky ishte misioni i parë i Rusisë në Hënë në pothuajse 50 vjet.
Anija do të ishte e para që do të zbarkonte ndonjëherë në polin jugor të Hënës, por dështoi pasi hasi probleme ndërsa u zhvendos në orbitën e saj para uljes.
Anija do të eksploronte një pjesë të Hënës që shkencëtarët mendojnë se mund të mbante ujë të ngrirë dhe elementë të çmuar.
Roscosmos, korporata shtetërore ruse e hapësirës, tha të dielën në mëngjes se kishte humbur kontaktin me Luna-25 pak pas orës 14:57 (11:57 GMT) të shtunën.
Gjetjet paraprake treguan se zbarkimi 800 kg kishte pushuar së ekzistuari si rezultat i një përplasjeje me sipërfaqen e Hënës, thuhet në një deklaratë.
Një komision i posaçëm do të shqyrtojë pse dështoi misioni.
Humbja e Luna-25 është një goditje për Roscosmos. Programi civil hapësinor i Rusisë ka qenë në rënie prej disa vitesh, pasi fondet shtetërore po drejtohen gjithnjë e më shumë drejt ushtrisë.
Rusia po garonte në polin jugor të Hënës kundër Indisë, anija kozmike Chandrayaan-3 e së cilës është planifikuar të zbarkojë atje në ditët në vijim dhe të dërgojë një rover për të eksploruar shkëmbinjtë dhe krateret, duke mbledhur të dhëna dhe imazhe për t’i dërguar përsëri në Tokë.
Një zëdhënës i agjencisë hapësinore indiane Isro e përshkroi rrëzimin e Luna-25 si “të pafat”.
“Çdo mision hapësinor është shumë i rrezikshëm dhe shumë teknik. Është për të ardhur keq që Luna-25 është rrëzuar,” thanë ata për BBC. Roscosmos kishte pranuar se misioni Luna-25 ishte i rrezikshëm dhe mund të dështonte. Anija u nis nga Kozmodromi Vostochny në rajonin e largët lindor Amur të Rusisë më 11 gusht dhe më pas hyri me sukses në orbitën e Hënës të mërkurën e kësaj jave.
Anija pritej të bënte histori duke bërë një ulje të butë të hënën ose të martën, vetëm disa ditë përpara goditjes indiane.
Asnjë vend nuk ka zbritur ndonjëherë në polin jugor të Hënës më parë, edhe pse SHBA dhe Kina kanë zbritur butësisht në sipërfaqen e Hënës.
Luna-25 ishte misioni i parë i Rusisë në Hënë që nga viti 1976, kur ishte pjesë e Bashkimit Sovjetik. Ai mision, Luna-24, u ul me sukses./L.F-dritare.net
