Parashikimet nuk janë aspak optimiste.
Më e mira që Ukraina mund të shpresojë këtë, thonë shumë zyrtarë dhe analistë perëndimorë, është thjesht të mbajë linjën.
Vetëm një vit më parë, Ukraina ishte plot besim.
Ajo kishte sfiduar pritshmëritë, duke penguar përpjekjen e Rusisë për të marrë nën kontroll vendin.
Vendet perëndimore, të nxitura nga suksesi i Ukrainës, premtuan ndihmë.
Por fluksi i armëve shumë të nevojshme nga aleatët në vend ishte i paparashikueshëm dhe i ngadalshëm.
Prodhimi vendas i armëve të Ukrainës ishte i zhytur në burokraci, kanë thënë zyrtarë të lartë ushtarakë.
Dhe struktura komanduese e ushtrisë nuk po ndryshonte aq shpejt sa për të menaxhuar një forcë që ishte zgjeruar nga 200 mijë trupa në gati një milion brenda disa muajsh.
Këto dobësi dhe disa gabime strategjike në fushën e betejës, penguan kundërsulmin e telegrafuar gjerësisht të Ukrainës, e cila rezultoi në vetëm përfitime kufitare territoriale.
Në të njëjtën kohë, Rusia po forconte linjat e saj mbrojtëse, po e kthente ekonominë e saj në prodhim lufte, po rekrutonte qindra mijëra luftëtarë dhe po rregullonte strategjinë e saj për ofensivën e ripërtërirë këtë dimër.
Tani, ndërsa lufta hyn në vitin e tretë, udhëheqësit në Kiev po përpiqen për të gjetur një rrugë të re përpara mes sulmeve të egra ruse, duke u përballur me një seri të panjohurash të frikshme.
Më urgjente prej tyre është jashtë kontrollit të Ukrainës: A do të arrijë Kongresi i Shteteve të Bashkuara të japë me miliarda të tjera ndihmë ushtarake dhe ekonomike?
Pa këtë, zyrtarët perëndimorë dhe analistët ushtarakë kanë thënë, përpjekja e luftës e Ukrainës do të ishte në rrezik të madh.
Por çështje të tjera janë në kompetencën e Ukrainës për të adresuar.
A mund të grumbullojnë liderët e saj civilë vullnetin për të zbatuar një plan mobilizimi potencialisht jopopullor për të rimbushur forcat?
A mundet komanda ushtarake dhe qeveria civile të ndreqin përçarjet që i kanë ndarë dhe që çuan në shkarkimin e fundit të gjeneralit të lartë të Ukrainës?
“Sigurisht, pasiguria ndikon gjithmonë në të gjitha proceset”, tha në një intervistë Oleksiy Danilov, sekretari i Këshillit të Sigurisë Kombëtare dhe Mbrojtjes së Ukrainës.
Edhe pse ai kërkon më shumë mbështetje perëndimore, Presidenti Volodymyr Zelensky ka filluar të ndërmarrë hapa për të përmirësuar disa nga problemet sistemike nën kontrollin e tij.
Për shembull, Kievi ka shtuar disa seli komanduese për të mbikëqyrur brigadat në mënyrë më efikase.
Dhe ndërsa gjenerali i ri i lartë, gjenerali Oleksandr Syrsky, është produkt i sistemit ushtarak sovjetik, Zelensky ka instaluar një brez të ri gjeneralësh nën drejtimin e tij, për të cilët ai shpreson se do të sjellin më shumë risi në fushën e betejës.
Ministri i Mbrojtjes, Rustem Umerov, është zotuar të përshpejtojë zhvillimin e prodhimit të municioneve në Ukrainë.
Ai ka prezantuar gjithashtu një proces të ri prokurimi për të zëvendësuar një sistem post-sovjetik që ishte më i ngadalshëm dhe më i ndjeshëm ndaj korrupsionit.
Një nismë tjetër është Projekti Future Force, i cili mbledh së bashku ekspertë nga departamente të ndryshme të qeverisë, me ndihmën e partnerëve të NATO-s.
Misioni është të organizojë më mirë ushtrinë ukrainase për nevojat e luftimit të një lufte në shkallë të gjerë, duke kërkuar të përmirësojë gjëra të tilla si komunikimi dhe koordinimi midis degëve.
Pavarësisht këtyre ndryshimeve të pritshme, analistët ushtarakë dhe zyrtarët perëndimorë kanë shprehur vlerësime të kthjellta për shanset e Ukrainës kundër një ushtrie ruse me numër superiore trupash dhe rezerva municionesh, dhe një gatishmëri të qartë për të sakrifikuar mijëra ushtarë për të arritur përfitime qoftë edhe të vogla.
Ndërsa Ukraina përballet me këto disbalanca, ajo gjithashtu përballet me perspektivën dikur të paimagjinueshme për të zhvilluar një luftë të gjatë pa mbështetjen ushtarake amerikane.
Zelensky gjithashtu duhet të riparojë marrëdhëniet midis qeverisë civile dhe ushtrisë.
Zyrtarët ushtarakë ishin të shqetësuar vitin e kaluar se qeveria donte një udhërrëfyes për fitoren pa u thënë atyre sasinë e njerëzve, municioneve dhe rezervave që do të kishin për të ekzekutuar ndonjë plan, sipas gjeneralit Viktor Nazarov, një këshilltar i ish-gjeneralit komandues në Ukrainë, Valeriy Zaluzhny.
Gjenerali Zaluzhny bëri shumë nga të njëjtat kritika ndaj qeverisë përpara shkarkimit të tij.
Në një ese për “CNN”, për shembull, ai pretendoi se çështjet rregullatore dhe të prodhimit kishin penguar industrinë e mbrojtjes, duke çuar në “blloqe prodhimi – në municione, për shembull – të cilat thellojnë më tej varësinë e Ukrainës nga aleatët e saj për furnizime”.
Të dy burrat u pushuan nga puna në ndryshimin ushtarak të Zelenskyt në fillim të këtij muaji.
Por Zelensky e quajti gjeneralin Zaluzhny një “Hero të Ukrainës” dhe ndau një përqafim publik në një përpjekje për të demonstruar unitet.
Dhe gjenerali Nazarov tha se mosmarrëveshjet nuk duhet të errësojnë faktin se qeveria ushtarake dhe civile dëshironin të njëjtën gjë: fitoren.
Pa këtë, tha ai, nuk ka ushtri dhe nuk ka qeveri.
Pavarësisht tensioneve publike midis administratës civile dhe komandës ushtarake, Zelensky mund të ketë hapësirë për të manovruar ndërsa përpiqet të rregullojë marrëdhëniet.
Megjithëse vlerësimi i tij në sondazhet e opinionit ka rënë pak, ai ende gëzon mbështetje të gjerë publike.
Pothuajse 70 për qind e ukrainasve besojnë se ai duhet të qëndrojë në detyrë për sa kohë që vendi është nën ligjin ushtarak dhe se zgjedhjet duhet të shtyhen derisa të hiqet, sipas një sondazhi të publikuar këtë javë nga Instituti Ndërkombëtar i Sociologjisë në Kiev.
Zelensky dhe udhëheqja ushtarake janë në hap të bllokuar duke pohuar se nuk janë të interesuar për ndonjë armëpushim që do të arrihet me kushte të favorshme për Presidentin Vladimir Putin të Rusisë.
Udhëheqësi ukrainas ka thënë herë pas here se Rusia ka nevojë të heqë dorë nga çdo territor që ka kapur.
Ai gjithashtu ka theksuar se çdo pauzë në luftime nuk do të çonte në përfundimin e luftës. Thjesht do t’i jepte Rusisë kohë për t’u riarmatosur.
Pozicioni i Kievit nuk ka të bëjë vetëm me territorin, por edhe me sigurinë, tha Zelensky për “Fox News” të enjten.
Bota, tha ai, duhet ta dijë tashmë se Putinit thjesht nuk mund t’i besohet.
Për momentin, gjenerali Syrsky ka pranuar se iniciativa është zhvendosur tek rusët dhe Ukraina duhet të fokusohet në mbrojtjen strategjike.
Ai ka folur gjithashtu për nevojën për të rritur prodhimin vendas të armëve, si dhe zhvillimin dhe shfrytëzimin e teknologjive të reja.
E thënë thjesht, ai ka nevojë për më shumë ushtarë.
Kjo sfidë është në kontrollin e Kievit, por qeveria ende nuk ka zbuluar një plan për t’u marrë me të.
Përtej politikës së mprehtë të çështjes, Zelensky duhet t’i demonstrojë publikut nevojën e madhe për trupa pa dëmtuar moralin, duke shkaktuar trazira sociale ose duke dëmtuar ekonominë tashmë të goditur.
Të shtunën, në përvjetorin e dytë të pushtimit të plotë të Rusisë, Zelensky vizitoi aeroportin e mbyllur në Hostomel jashtë Kievit, ku ushtarët ukrainas luftuan kundër parashutistëve rusë në një betejë të hershme kyçe që ndihmoi në shpëtimin e kryeqytetit.
“Çdo person normal dëshiron që lufta të përfundojë”, tha Zelensky në një video incizim.
“Por askush nga ne nuk do të lejojë që vendi ynë të përfundojë”./ Marrë nga “New York Times”, përktheu Albanian Post.
