Duke përdorur kamera stereo me rezolucion të lartë, orbiteri Mars Express i NASA-s kapi imazhe të rajonit Noctis Labyrinthus të Marsit ku dyshohet se mund të jetë një vullkan masiv, me formë të çuditshme, më të lartë se mali Everest në sipërfaqen e Marsit.
Vullkani thuhet se ka qenë i fshehur për dekada të tëra në pamje të qartë. Më 13 mars, autori kryesor i kërkimit dhe kryetari i Institutit Mars Dr Pascal Lee njoftoi vullkanin e ri të vërejtur në Mars në Konferencën e 55-të të Shkencës Hënore dhe Planetare në Woodlands, Teksas, i cili dërgoi valë në të gjithë komunitetin e shkencave planetare. Vullkani i identifikuar nga Lee dhe Sourabh Shubham, i cili është një doktorant i gjeologjisë në Universitetin e Maryland, ndodhet në rajonin Noctis Labyrinthus të Marsit. Ky është terren afër ekuatorit dhe ka një rrjet kanionesh. “Për vite të tëra, shkencëtarët kanë dështuar të shohin vullkanin në “Labirintin e Natës” pavarësisht vëzhgimeve të shumta satelitore pasi ai nuk ngrihet mbi peizazhin që e rrethon”, tha Lee.
“Ai është gjithashtu i gërryer thellë, i ngrënë dhe i shembur nga erozioni deri në atë pikë sa nëse nuk jeni vërtet duke kërkuar për një vullkan, do ta keni shumë të vështirë ta dalloni atë shumë shpejt,” tha ai për CNN. Nëse zbulimi i vullkanit është i saktë, zbulimi i ri mund të ketë implikime të mëdha për të kuptuarit e gjeologjisë marsiane. Shkencëtari shpreson se vullkani i fshehur mund të ndihmojë në gjetjen e jetës, në Mars
Lee tha se ai shpreson se zbulimi i vullkanit do të ndihmojë misionet e ardhshme eksploruese në kërkimin e shenjave të akullit të ujit ose jetës. Përpjekjet e ekipit hulumtues fillimisht çuan në një studim i cili u prezantua në mars 2023 dhe deklaroi se rajoni Noctis Labyrinthus është i mbushur me akullnaja masive të cilat janë të mbuluara me depozita kripe.
Pas kësaj, Lee dhe Shubham hetuan të dhënat e mbledhura nga Mars Reconnaissance Orbiter i NASA-s dhe u përpoqën të gjenin nëse uji mund të ishte ende i ngrirë nën kripë. Zbulimi i akullit është i rëndësishëm pasi mund të përdoret për të mbështetur eksplorimin njerëzor në Mars dhe gjithashtu për ta shndërruar atë në karburant raketash. Lee, ndërsa studionte peizazhin, tha se ishte goditur nga “kjo rrjedhë e vogël llave pranë akullnajës”.
“Lava ende nuk ishte oksiduar plotësisht, një proces që do ta kthente atë në të njëjtën ngjyrë portokalli me baltë si sipërfaqja përreth”, tha Lee, siç raportohet nga CNN. Kjo la të kuptohej se llava ka të ngjarë të jetë e freskët, gjë që ishte aludimi i parë se një vullkan i pazbuluar po fshihet aty pranë. “Ne filluam të shikojmë me kujdes peizazhin. Dhe me siguri, kur shqyrtuam pikat e larta të këtij rajoni, vumë re se ato formuan një hark, “tha Lee.
