Shkencëtarët amerikanë kanë ngritur alarmin pasi dhjetëra lumenj dhe përrenj në Alaskë kanë marrë një ngjyrë portokalli të ndezur në 5-10 vitet e fundit.
Ngjyra e lumenjve ka ndryshuar për shkak të shkrirjes së permafrostit, një shtresë e përhershme e ngrirë e sipërfaqes së Tokës që mbulon zona të mëdha të Arktikut.
Kjo shkrirje ka lëshuar nivele të larta të metaleve toksike në rrugët ujore, shpjegojnë studiuesit nga Shërbimi i Parkut Kombëtar, Universiteti i Kalifornisë, Davis dhe Shërbimi Gjeologjik i SHBA. Ekspertët paralajmërojnë se ndotja e lumenjve, e cila është e dukshme nga hapësira, mund të kthehet në një ‘makth ekologjik’ dhe ka të ngjarë të përkeqësohet edhe më shumë në vitet e ardhshme.
Siç raporton CNN, në studimin, e botuar më 20 maj në revistën ‘Communication Earth & Environment’, studiuesit identifikuan të paktën 75 lumenj dhe përrenj portokalli në një zonë me madhësinë e Teksasit në Bregun Brooks të Alaskës. Shumica e rrugëve ujore portokalli (që dikur kanë qenë me ngjyrë blu) u identifikuan fillimisht nga sondazhet me helikopterë në zonë.
‘Teksa patrullonim, ne filluam të shohim gjithnjë e më shumë lumenj dhe përrenj portokalli,’ tha autori kryesor i studimit veçanërisht shqetësues, John O’Donnell:
‘Ka disa vende që pothuajse duken si lëng portokalli qumështor,’ shtoi ai.
Pas analizimit kimik të lumenjve , shkencëtarët zbuluan nivele të larta të zinkut, nikelit, bakrit si dhe hekurit, i cili është kryesisht përgjegjës për ngjyrën portokalli të rrugëve ujore.
Shkencëtarët arritën gjithashtu në përfundimin se rrugët ujore të ndotura ishin acide, por në një shkallë të çuditshme. Disa nga rrjedhat më të vogla kishin një pH të ulët deri në 2.3, që është pothuajse aq i ulët sa lëngu i limonit ose uthulla, sipas Shërbimit Gjeologjik të SHBA. CNN, duke cituar gjetjet e studimit, raporton se përqendrimi i lartë i metaleve dhe aciditeti i ujit mund të çojë gjithashtu në shkrirjen e permafrostit.
