Udhëheqësit e vendeve perëndimore u rreshtuan krah presidentit amerikan Joe Biden në samitin e NATO-s, mes shqetësimeve në rritje për moshën dhe aftësinë e presidentit amerikan për të shërbyer edhe në një mandat tjetër.
Thirrjet që Biden të largohet nga gara presidenciale që do të mbahet në nëntor po rriten dhe përpjekjet e tij për të pakësuar frikën rreth rizgjedhjes së tij si president, në samit u dëmtuan më shumë nga dy gafa serioze.
Gafa e parë e Biden, ishte kur ai prezantoi udhëheqësin ukrainas Volodymyr Zelensky si “President Putin”. Më vonë në një konferencë shtypi, paraqitja e parë publike e presidentit amerikan që nga debati, ai iu referua “Zëvendëspresidentit Trump” në vend që të thoshte Kamala Harris.
Presidenti amerikan ka qenë nën presion për të dhënë dorëheqjen që nga një performancë katastrofike dy javë më parë në një debat me rivalin e tij republikan në zgjedhjet e ardhshme, Donald Trump.
Por gjatë gjithë samitit, udhëheqës të NATO-s e kanë mbrojtur atë dhe aftësinë e tij për të udhëhequr. Emmanuel Macron, duke folur pas darkës së Shtëpisë së Bardhë të së enjtes, tha se kishte pasur një diskutim të gjatë me Biden gjatë vaktit dhe bëri thirrje për të kuptuar të metat e tij.
“E kam parë si gjithmonë një president që është në krye, i qartë për çështjet që i njeh mirë. Të gjithë bëjmë rrëshqitje ndonjëherë, më ka ndodhur edhe më parë, ndoshta do të më ndodhë mua nesër. Unë do t’ju kërkoja të tregoni të njëjtën butësi që duhet treguar midis njerëzve të kujdesshëm.”, tha Macron.
Për gafat reagoi edhe kancelari gjerman Olaf Scholz. “Ndodhin rrëshqitje të fjalimit dhe nëse i monitoroni gjithmonë të gjithë, do të gjeni mjaft prej tyre”, tha ai.
Kryeministri britanik përsëriti gjatë gjithë kohës gjatë samitit se presidenti amerikan kishte arritur mjaftueshëm për të qenë krenar dhe se ishte i kujdesshëm ndaj detajeve. Të premten ai tha: “Kemi kaluar dy ditë të këtij këshilli dhe kemi arritur në një rezultat shumë të mirë… Dhe unë mendoj se atij (Biden) duhet t’i jepet merita për këtë.”
Kryeministri kanadez Justin Trudeau tha se ishte një privilegj dhe kënaqësi të punonte me presidentin Biden.
“Thellësia e përvojës së Bidenit, mendësia e tij, qëndrueshmëria e tij për çështjet dhe sfidat më të mëdha të kohës sonë është një meritë për punën që ne të gjithë po bëjmë së bashku,” tha ai.
Presidenti polak Andrzej Duda, i parë si i afërt me ish-presidentin Trump, tha: “Kam biseduar me Presidentin Biden dhe nuk ka dyshim se gjithçka është në rregull”.
Ndërkohë, presidenti finlandez Alexander Stubb kombinoi mbrojtjen e tij ndaj Biden me frikën për atmosferën në zgjedhjet amerikane.
“Unë nuk kam absolutisht asnjë shqetësim për kapacitetin e presidentit aktual të Shteteve të Bashkuara për të udhëhequr vendin e tij dhe për të udhëhequr luftën tonë për Ukrainën dhe për të udhëhequr NATO-n. E vetmja gjë për të cilën jam i shqetësuar është se klima politike në Shtetet e Bashkuara tani është shumë toksike, është shumë e polarizuar dhe kjo nuk lë hapësirë të mjaftueshme për një debat të civilizuar dhe konstruktiv.”, tha ai.
Megjithatë, jo të gjithë liderët e NATO-s ishin të përgatitur të peshonin në emër të Biden. Kryeministri hungarez Viktor Orban thuhet se nuk bëri thuajse asnjë koment për mediat në Uashington. Në vend të kësaj, ai u largua menjëherë pas përfundimit të samitit për në Mar-a-Lago, rezidenca e Trump në Florida, ku të dy folën për luftën në Ukrainë.
“Ne diskutuam mënyrat për të bërë paqe,” tha Orban në mediat sociale. “Lajmi i mirë i ditës: ai do ta zgjidhë!”
Teksa liderët e vendeve aleate nuk kanë dashur të kritikojnë presidentin amerikan, Moska zyrtare ka treguar vetëpërmbajtje.
Zëdhënësi i Kremlinit, Dmitry Peskov tha se gafat ishin dukshëm “rrëshqitje e gjuhës” dhe se “nuk është çështje që na takon, është çështje e brendshme e SHBA”.
E kundërta ndodhi me mediat ruse.
“Vasalët e Amerikës pretenduan se nuk vunë re asgjë”, komentoi Rossiya TV, duke iu referuar gafës së Biden kur ngatërroi Zelenskin me Putin. NTV tha se Biden nuk kishte qenë kurrë më pranë katastrofës dhe se “rrëshqitja e fundit e gjuhës është e denjë për Oscar”.
“Çfarë është më e rrezikshme, një majmun me granatë, apo një shtrëngim duash në një buton bërthamor”. Kështu shkruante e përditshmja ruse Moskovsky Komsomolets në artikullin e saj ku e krahasonte Biden me liderët në moshë të ish-Bashkimit Sovjetik./BBC
