Sot, ne praktikisht jemi bashkuar me internetin. Ditë pas dite, ndërlidhja jonë po rritet, megjithatë, pavarësisht se jemi kaq të thellë në botën dixhitale, ne shpesh kemi pak njohuri në lidhje me mënyrat ‘labirinth’ dhe deri fatkeqe, prej të cilave mund të dëmtohemi për shkak të rrjeteve apo asaj që quhet “dark internet” (interneti i errët).
Prandaj, një haker profesionist (nuk ka pranuar publikimin e emrit), ka vendosur të ndajë sekretet e tij për të inkurajuar një shfletim më të sigurt në internet, duke na paralajmëruar për gabimet më të mëdha, që mesatarisht, njerëzit priren të bëjnë dhe komentojnë.
Prandaj, nëse ndiqni këto 9 këshilla dhe hapa kyçe, me siguri do t’i kurseni vetes disa zhgënjime gjatë ‘vrapimit’ tuaj në botën e pafundme dhe të panjohur të internetit (deep internet).
Mbani emocionet tuaja larg:
Edhe pse mund të mos duket kështu, shumë mashtrime në internet kryhen duke mos menduar në mënyrë racionale dhe duke marrë vendime të bazuara në emocione. Mesazhet ose e-mailet e WhatsApp që deklarojnë se janë në telashe dhe kërkojnë ndihmën tonë, janë shumë të zakonshme, kështu që duhet të kontrolloni dy herë vërtetësinë e këtij lloj shembulli (njoftimi), për të shmangur manipulimin.
Jo të gjitha e-mailet janë autentike:
Mos klikoni në lidhjet në e-mail. Nëse dëshironi të rishikoni një faqe interneti që ka mbërritur në e-mailin tuaj, mundësisht ta gjeni përmes motorit të kërkimit në internet, jo përmes lidhjeve të panjohura.
Mos jini shumë të sinqertë:
Kur u përgjigjeni pyetjeve si “Ku keni lindur?” ose “Në cilën shkollë keni ndjekur?”, ju po jepni akses në informacione jetike për veten tuaj, dhe në të vërtetë nuk është e nevojshme. E vetmja gjë e rëndësishme është të dini përgjigjet, të cilat jo domosdoshmërisht duhet të jenë të vërteta dhe në këtë mënyrë mund të parandaloni personat keqdashës, tek të cilët nuk u drejtoheshin informacionet tuaja, të gjejnë të dhënat tuaja personale.
Kini kujdes me aplikacionet falas:
Kontrolloni lejet që u jepni aplikacioneve që shkarkoni, pasi hakerat mund të vendosin spyware në pajisjen tuaj, pa e kuptuar ju. Për shembull, një lojë video nuk ka nevojë të ketë akses në listën tuaj të kontakteve ose informacionin e rrjetit për të funksionuar, kështu që mund të jetë një mashtrim.
Mos e fshini historikun tuaj të shfletimit:
Nëse përdorni një kompjuter në të cilin kanë akses individë të tjerë, si p.sh. pajisjen e një shoku ose zyre, sigurohuni që ta fshini gjurmën tuaj në mënyrë që askush të mos mund të dijë se çfarë po bënit dhe të ketë akses në informacionin personal që keni.
Nuk ka antivirus:
Është thelbësore që të keni një lloj softueri që është përgjegjës për kontrollin periodik të statusit të pajisjes tuaj, pasi redukton shumë shanset për t’u prekur nga ndonjë sulm dixhital. Rekomandohen programe të tilla si Norton Security, McAfee Total Protection dhe Kaspersky Total Secure.
Mos përdorni gjithmonë të njëjtin fjalëkalim:
Nëse zbulojnë fjalëkalimin për një llogari, ata zbulojnë fjalëkalimin për të gjitha llogaritë tuaja. Mundohuni të përdorni variacione të shumta për të shmangur këtë.
Mbani mend përgjigjet e rreme për pyetjet e sigurisë:
Nëse ndiqni rekomandimin dhe filloni të përdorni informacion të rremë për të krijuar profile në rrjete të ndryshme, duhet të bëni një përpjekje shtesë për t’i ruajtur këto përgjigje të rreme në një hapësirë ku vetëm ju keni akses. Meqenëse informacioni nuk është real, është më e lehtë ta harrosh atë.
Kini kujdes me rrjetet publike Wi-Fi:
Mos bëni veprime bankare ose ndonjë lloj operacioni të rëndësishëm financiar dhe dokumentar nëse jeni duke përdorur Wi-Fi publik, pasi njerëzit mund të spiunojnë, ose rrjeti mund të jetë plot me malware të dëmshëm.
