Atë ditë ishte vetëm një grua në podiumin e dëshmitarit, por nga ajo dolën gjashtë persona të përgatitur për të dëshmuar për abuzimin ekstrem që ajo kishte pësuar.
“Unë hyra në gjykatë, u ula, bëra betimin dhe më pas disa orë më vonë u futa në trupin tim dhe dola jashtë tij”, tha Jeni Haynes për BBC.
Jeni u përdhunua dhe u torturua vazhdimisht nga babai i saj, Richard Haynes, në atë që policia australiane thotë se është një nga rastet më të këqija të abuzimit të fëmijëve.
Për të përballuar tmerrin, mendja e saj përdori një taktikë të jashtëzakonshme – duke krijuar identitete të reja që ajo të shkëputej nga dhimbja. Abuzimi ishte kaq ekstrem dhe kaq i vazhdueshëm, saqë ajo thotë se në fund të fundit krijoi 2500 personalitete për të mbijetuar.
Dhe në gjyqin historik në mars, Jeni u përball me të atin për të paraqitur prova kundër tij përmes personaliteteve të saj, duke përfshirë një vajzë katërvjeçare të quajtur Symphony.
Besohet se është rasti i parë në Australi, dhe ndoshta në botë, ku një viktimë me çrregullim të personalitetit të shumëfishtë (MPD) të diagnostikuar – ose Çrregullim të Identitetit Disociativ (DID) – ka dëshmuar në personalitetet e tyre të tjera.
“Ne nuk ishim të frikësuar. Kishim pritur kaq gjatë për t’i treguar të gjithëve saktësisht se çfarë na bëri dhe tani ai nuk mund të na mbyllte gojën”, tha ajo.
Më 6 shtator 2019, Richard Haynes, tani 74 vjeç, u dënua me 45 vjet burg nga një gjykatë e Sidneit.
“Unë nuk isha e sigurt në kokën time”
Familja Haynes u shpërngul nga Bexleyheath në Londër për në Australi në vitin 1974. Jeni ishte katër vjeç, por babai i saj kishte filluar tashmë abuzimin e tij dhe në Sydney kjo u përshkallëzua pothuajse të përditshme.
“Abuzimi i babait tim ishte i llogaritur dhe i planifikuar. Ishte i qëllimshëm dhe ai e shijoi çdo minutë,” i tha Jeni gjykatës në një deklaratë për ndikimin e viktimës në maj. Ajo hoqi dorë nga e drejta e anonimitetit, si viktimë e abuzimit, në mënyrë që babai i saj të mund të identifikohej.
“Ai më dëgjoi duke i lutur të ndalonte, më dëgjoi të qaja, pa dhimbjen dhe tmerrin që po më shkaktonte, pa gjakun dhe dëmin fizik që shkaktoi. Dhe të nesërmen zgjodhi t’i bënte të gjitha përsëri.”
Haynes gjithashtu e kërcënoi atë se do t’i vriste nënën, vëllanë dhe motrën e saj nëse ajo fliste për abuzimin.
“Jeta ime e brendshme u pushtua nga babai. Unë nuk mund të ndihesha e sigurt as në kokën time”, tha Jeni. “Unë nuk mund të shqyrtoja më se çfarë po më ndodhte dhe të nxirrja përfundimet e mia.”
Babai i saj kufizoi aktivitetet e saj sociale në shkollë për të minimizuar mbikëqyrjen e të rriturve. Jeni mësoi të qëndronte e heshtur dhe në hije, sepse nëse do të “shihej” – si për shembull kur trajneri i saj i notit iu afrua babait për të inkurajuar talentin e saj, ajo do të ndëshkohej.
Jeni gjithashtu iu mohua kujdesi mjekësor për plagët e saj nga rrahjet dhe abuzimet seksuale, të cilat janë zhvilluar në kushte të rënda gjatë gjithë jetës.
Tani në moshën 49-vjeçare, Jeni ka dëmtime të pariparueshme në shikim, nofull, zorrë, anus dhe koksik. Këto kanë kërkuar operacione të gjera duke përfshirë një operacion kolostomie në 2011.
Abuzimi do të vazhdonte derisa Jeni ishte 11 vjeç, kur familja u kthye në MB. Prindërit e saj u divorcuan pak më vonë, në 1984. Ajo beson se askush, madje as nëna e saj, nuk ishte në dijeni të asaj që po kalonte.
“Ai në fakt po abuzonte me Simfoninë”
Ekspertët bashkëkohorë australianë i referohen gjendjes së Jenit si Çrregullim i Identitetit Disociativ dhe thonë se është i lidhur ngushtë me përvojat e abuzimit ekstrem ndaj një fëmije në atë që supozohet të jetë një mjedis i sigurt.
“DID është me të vërtetë një strategji mbijetese,” tha për BBC Dr. Pam Stavropoulos, një ekspert i traumave të fëmijërisë.
“Shërben si një strategji shumë e sofistikuar përballimi që konsiderohet gjerësisht si ekstreme. Por duhet të mbani mend, është përgjigja ndaj abuzimit ekstrem dhe traumës që ka pësuar fëmija.”
Sa më e hershme të jetë trauma dhe sa më ekstrem të jetë abuzimi, aq më shumë ka gjasa që një fëmijë të mbështetet në shkëputjen për ta përballuar, duke çuar në këto “vetë-gjendje të shumëfishta”.
Personaliteti i parë që Jeni thotë se zhvilloi ishte Symphony, vajza katërvjeçare që, siç thotë ajo, ekziston në realitetin e saj kohor.
“Ajo vuajti çdo minutë të abuzimit të babait dhe kur ai abuzoi me mua, vajzën e tij Jeni, ai në fakt po abuzonte me Symphony”, tha Jeni për BBC.
Me kalimin e viteve, Symphony krijoi vetë personalitete të tjera për të duruar abuzimin. Secili prej qindra e qindra personaliteteve kishte një rol të veçantë në mbajtjen mend të një elementi të abuzimit, qoftë ky një sulm veçanërisht i tmerrshëm, apo një pamje dhe aromë
“Ndryshimet e mia kanë qenë mbrojtja ime kundër babait tim.”
Gjatë intervistës Jeni paralajmëron se kur njëri nga personalitetet shfaqet.
“Përshëndetje, unë jam Symphony. Do të vij t’ju tregoj të gjitha për këtë nëse nuk keni problem”, thotë ajo.
Zëri i Simfonisë është më i lartë, toni i saj më i ndritshëm, më vajzëror dhe pa frymë.
“Ajo që bëra ishte që mora gjithçka që mendoja se ishte e çmuar për mua, gjithçka të rëndësishme dhe të bukur dhe ia fsheha babit, në mënyrë që kur ai të abuzonte me mua, të mos abuzonte me një qenie njerëzore që mendonte”, tha Symphony.
Personalitet e Jenit:
Mussles – një adoleshent i stiluar si Billy Idol. Ai është i gjatë dhe vesh rroba që nxjerrin në pah krahët e tij të fortë. Ai është i qetë dhe mbrojtës.
Volcan është shumë i gjatë dhe i fortë, dhe i veshur nga maja deri te këmbët me lëkurë të zezë. Ai ka flokë bjonde të zbardhura.
Ricky është vetëm tetë vjeç, por vesh një kostum të vjetër gri. Flokët e tij janë të shkurtër dhe të kuq të ndezur.
Juda është i shkurtër me flokë të kuq. Ai vesh pantallona të thjeshta gri të shkollës dhe një bluzë të gjelbër të ndezur.
Linda/Maggot është e gjatë dhe e hollë, e veshur me një fund të viteve 1950. Flokët e saj janë në një topuz elegant dhe ka vetulla të holla.
Rick mban syze të mëdha – të njëjtat lloj që mbante Richard Haynes.
Në mars, Jeni u lejua të dëshmonte në gjykatë si Symphony dhe pesë personalitete të tjera, secili prej të cilëve do të kishte ndarë aspekte të ndryshme të abuzimit. Gjyqi u dëgjua vetëm nga një gjyqtar, sepse avokatët e konsideruan çështjen shumë traumatizuese për një juri.
Haynes fillimisht u përball me 367 akuza, mes tyre akuza të shumta për përdhunim, sulm të pahijshëm. Jeni, në personalitetin e saj, do të kishte qenë në gjendje të siguronte prova të hollësishme për çdo vepër në gjykatë. Identitetet e veçanta e kanë ndihmuar atë të ruajë kujtimet që përndryshe mund të ishin humbur nga trauma.
Prokurorët kishin rreshtuar gjithashtu një sërë psikologësh dhe ekspertësh të DID, për të dhënë dëshmi për gjendjen dhe besueshmërinë e asaj që do të thoshte Jeni.
“Kujtimet e mia si një person me MPD janë po aq të pacenuara sot sa ishin ditën kur u formuan,” tha ajo për BBC, përpara se të kalonte shkurtimisht në shumës. “Kujtimet tona janë ngrirë në kohë – nëse kam nevojë për to, thjesht shkoj dhe i marr”.
Symphony kishte për qëllim të rijetonte “në detaje torturuese” të dhënat e krimeve gjatë shtatë viteve në Australi. Muscles, një burrë i fortë 18-vjeçar, do të kishte dhënë dëshmi për abuzim fizik, ndërsa Linda, një e re elegante, do të kishte dëshmuar për ndikimin në shkollimin dhe marrëdhëniet e Jenit.
Simfonia “shpresonte të përdorte dëshminë për t’u rritur gjithashtu”, thotë Jeni.
Rreth dy orë e gjysmë pas dhënies së dëshmisë së Symphony në ditën e dytë të gjyqit, babai i saj e ndryshoi deklarimin e tij. Dhjetëra të tjera u numëruan në dënimin e tij.
‘MPD më shpëtoi shpirtin‘
“Është një rast historik sepse, me sa jemi në dijeni, është hera e parë në të cilën dëshmia e pjesëve të ndryshme të personit me DID është marrë me vlerë në sistemin gjyqësor dhe ka çuar në një dënim”, thotë Dr. Cathy Kezelman, presidentja e Fondacionit Blue Knot, një organizatë australiane që ndihmon të mbijetuarit e traumave të fëmijërisë.
Jeni raportoi për herë të parë abuzimin në vitin 2009. U deshën 10 vjet që hetimi i policisë të kulmonte me dënimin dhe burgosjen e Richard Hayne.
Ai u ekstradua nga Darlington në Anglinë verilindore në vitin 2017, ku kishte vuajtur një dënim me shtatë vjet për një krim tjetër.
Që kur mësoi për abuzimin, nëna e Jenit – e cila u divorcua nga Haynes në 1984 – është bërë mbështetësja e saj më e fortë në ndjekjen e drejtësisë.
Por për dekada, Jeni kishte luftuar për të marrë ndihmë për traumën e saj. Ajo thotë se këshilltarët dhe terapistët e larguan atë sepse historia e saj ngjalli mosbesim, ose ishte aq traumatike sa nuk mund ta përballonin atë.
