Nga Katja Hoyer
Shoku u kthye shpejt në zemërim në Gjermani kur një azilkërkues sirian u arrestua për sulmin brutal me thikë në qytetin e Solingen fundjavën e kaluar. Tre persona u vranë dhe tetë të tjerë u plagosën nga një burrë që nuk kishte të drejtë të qëndronte në Gjermani.
Politikanët nga qeveria e koalicionit reaguan me një mori deklaratash, duke kërkuar çdo gjë nga ligjet më të ashpra me thikë deri tek dëbimet më të shpejta të emigrantëve të paligjshëm . Por shumë votues duan të shohin më shumë se ndryshime në sistemin e imigracionit përpara se të fillojnë të ndihen sërish të sigurt në rrugët e Gjermanisë.
Duke njohur gjendjen e tensionuar në të gjithë vendin, lideri i opozitës Friedrich Merz i ka bërë thirrje kancelarit Olaf Scholz për një përgjigje që përbën më shumë se “rituale të zbrazëta” pikëllimi. “Mjaft… jo më tabu,” gjëmonte kristiandemokrati në një konferencë shtypi të martën pasdite. Merz nuk kërkoi asgjë më pak se një kthesë të politikës gjermane të imigracionit. Dhe ai e ka sfiduar Scholz që të punojë me të për ta realizuar atë.
Kjo ofertë për të punuar me opozitën për çështjen shumë të ndjeshme të emigracionit e ka manovruar Scholz-in në një pozicion të vështirë. Nëse nuk e merr Merzin, i janë lidhur duart. Në muajt e fundit, koalicioni i tij i brishtë, tre-partiak ka rënë në prag të kolapsit. Me partinë e Gjelbër pro-emigracionit si pjesë integrale e shumicës së tij, Scholz nuk ka gjasa të ndërmarrë ndonjë masë për të kufizuar numrin e njerëzve që vijnë në vend.
Ministrja e tij e Jashtme e Gjelbër, Annalena Baerbock sigurisht që nuk tregon asnjë shenjë të ndryshimit të qëndrimit të saj ndaj emigracionit pas Solingen. Duke bërë fushatë për partinë e saj në shtetin gjerman lindor të Saksonisë, ku do të ketë zgjedhje rajonale të dielën, ajo tha: Edhe nëse shumë flasin me urrejtje për këtë: ne mund ta bëjmë këtë.
Fjalët do të ishin të njohura për dëgjuesit e saj. Ata aludojnë në sloganin e famshëm të Angela Merkel ‘Ne mund ta bëjmë këtë’ me të cilin ajo u përpoq të mblidhte mbështetje për politikën e saj kufitare në vitin 2015 kur lejoi mbi një milion azilkërkues të hyjnë në vend. Baerbock shkoi edhe më tej të mërkurën, duke i thënë audiencës së saj, ‘Ne mund ta bëjmë këtë përsëri dhe përsëri. Mesazhi për Scholz është i qartë: nëse ai dëshiron të ashpërsojë politikën e imigracionit, ai do të duhet ta bëjë këtë pa të Gjelbërit.
Një opsion për kancelarin është të ulet në duart e tij dhe të shpresojë se kjo do të kalojë, një strategji e rrezikshme që mund të zhysë vlerësimet e tij tashmë të tmerrshme të miratimit më thellë në tokë. Social Demokratët e tij kanë rrëshqitur prej kohësh pas AfD-së së ekstremit të djathtë në sondazhe dhe po shkojnë drejt rezultatit të tyre më të keq zgjedhor në historinë moderne. Përndryshe, ai mund të punojë me opozitën, Kristian Demokratët (CDU) të Merz-it, me të cilët do të kishte shumicën e vendeve në parlament. Por kjo do të thotë të pranosh udhëheqjen e tyre në një çështje që është thellësisht e rëndësishme për votuesit.
Merz ka qenë i kujdesshëm për ta përfytyruar lëvizjen e tij të guximshme si të motivuar nga zemërimi dhe shqetësimi i vërtetë dhe jo nga konsideratat partiake-politike. Në konferencën për shtyp ai theksoi se nuk është thjesht lider i opozitës, por edhe “qytetar i shtetit”. Gazetarët gjermanë numëruan se ai u tha atyre gjashtë herë se nuk kishte ‘asnjë taktikë’ të përfshirë në kërkesat e tij, vetëm shqetësim për gjendjen e kombit.
Por nuk mund të largohet nga fakti se Merz po përdor mizorinë e Solingenit për qëllimet e tij politike. Ishte partia e tij, në atë kohë nën Angela Merkel, e cila kishte hapur kufijtë e Gjermanisë për një numër rekord të azilkërkuesve dhe emigrantëve të paligjshëm. Që nga kriza e shumëpërfolur e vitit 2015, kanë mbërritur shumë më tepër refugjatë, shumica nga Siria dhe Afganistani. Në fund të vitit të kaluar, mbi tre milionë azilkërkues u regjistruan në Gjermani, ekuivalente me gati 4 për qind të popullsisë së vendit.
Në vend që të marrë përsipër trashëgiminë e koleges së tij të partisë Angela Merkel, Merz ka kritikuar politikën e saj dhe është distancuar prej saj, duke e zhvendosur kështu CDU-në, përsëri në bazën konservatore mbi të cilën u themelua pas Luftës së Dytë Botërore.
Shumë vëzhgues kritikë kanë vënë në dukje se plani i Merzit për të kthyer në kokë politikën aktuale të emigracionit mund të jetë jorealist. Një nga kërkesat e tij të menjëhershme ishte të mos pranonte më azilkërkues nga Siria dhe Afganistani, gjë që do të kërkonte një ndryshim të parimeve themelore ligjore si ligjet kundër diskriminimit. Ministri i Drejtësisë Marco Buschmann nga Partia Liberal Demokratike (FDP) argumentoi se pengesat ligjore do të ishin të tilla që “nuk mund të themi thjesht se askush nuk lejohet të vijë më tek ne”.
Merz nuk ka gjasa të shqetësohet nga vështirësitë ligjore që paraqesin kërkesat e tij. Ai i tha shtypit gjerman se ishte një lëvizje tipike e qeverisë për të renditur të gjitha gjërat që nuk mund të bënin dhe dukeshin thellësisht të ndarë gjatë rrugës. Ofrimi i Scholz-it një rrugëdalje nga kaosi i koalicionit të tij jopopullor me kërkesa të guximshme për të reduktuar emigracionin synohet si një mesazh për votuesit për rrugën që Merz do të merrte nëse do të ishte kancelar.
Me zgjedhjet federale të planifikuara për vitin e ardhshëm, Merz dëshiron të kandidojë për postin e kancelarit dhe ai është duke vendosur tezgën e tij. Kjo ka të ngjarë të funksionojë. Partia e tij tashmë po kryesonte në sondazhe me një diferencë përpara Solingenit dhe sondazhi i parë i bërë pas sulmit tregoi një rritje prej një pikë përqindjeje për partinë e tij, e cila tani ka 31.5 për qind të votave. SPD e Scholz humbi gjysmë pikë dhe tani është në 15 për qind. Interesante, Alternativa e ekstremit të djathtë për Deutschland (AfD) humbi gjithashtu gjysmë pikë, duke treguar se lëvizja e Merz ka potencialin për të tërhequr votuesit nga skajet politike drejt qendrës së djathtë.
Një sondazh në internet tregoi gjithashtu se gati 80 për qind e njerëzve nuk i besojnë më koalicionit të Scholz për tu marrë me ekstremizmin, me një ekspert sondazhi që komentoi se njerëzit u besojnë partive konservatore se janë më kompetente për sigurinë dhe luftën kundër terrorizmit.
Strategjia e Merz-it mund të funksionojë mirë edhe nëse realizueshmëria e masave individuale që ai ka sugjeruar nuk funksionon. Scholz tashmë i është përgjigjur kërkesave duke rënë dakord për krijimin e një task force të përbërë nga përfaqësues të opozitës dhe 16 shteteve të Gjermanisë. Shumë gjermanë duket se janë të lumtur të pranojnë se një ndryshim domethënës në politikë do të marrë kohë. Një sondazh i bërë pas Solingen-it tregoi se shumica do të kishte më mirë një përgjigje të menduar mirë sesa një përgjigje të shpejtë. Kështu që Merz nuk ka nevojë të japë asgjë specifike tani.
Kjo i jep kohë liderit të opozitës për tu paraqitur si dikush që është i prirur të veprojë në kufizimin e migracionit të paligjshëm dhe të numrit të azilkërkuesve pa u anuar aq shumë në të djathtë sa AfD. Në një sondazh vitin e kaluar, gati dy të tretat e njerëzve thanë se Gjermania duhet të marrë më pak refugjatë. Rritja përkatëse e popullaritetit të AfD-së nuk duhet të kishte ardhur si befasi.
Merz mund të jetë në gjendje të sinjalizojë një ndryshim të përgjithshëm në spektrin politik, nëse ai mund t’i tërheqë në mënyrë të besueshme kristiandemokratët në konservatorizmin politik që humbi nën Merkelin, pa u kthyer në populizëm bosh. Kjo do të mbushte një vakum politik të djathtë të qendrës që ka potencialin të tërheqë votuesit nga e djathta ekstreme dhe jovotuesit e pakënaqur.
Nëse ai mund ta bëjë këtë është një çështje tjetër. Merz kishte një qëndrim disi të ngathët në politikën e Gjermanisë për refugjatët më parë, kur ai pretendoi se njerëzit me kërkesa për azil të refuzuar mund të qëndronin në Gjermani për të kryer trajtim dentar, ndërsa gjermanët nuk mund të merrnin takime me dentistët e tyre. Shumë votues e panë këtë si rrëmujën e zbrazët që ishte dhe nuk u kthyen te partia që siguroi tre kancelarët më jetëgjatë të Gjermanisë pas luftës: Konrad Adenauer, Helmut Kohl dhe Angela Merkel.
Merz gjithashtu ka një problem popullariteti. Në një sondazh të fundit, vetëm 8 për qind e njerëzve mendonin se ai ishte kandidati më i mirë për postin e kancelarit. Kolegu i tij Marcus Söder nga partia motër bavareze e CDU-së, Bashkimi Kristian Social (CSU) kryesoi atë sondazh. Mbetet për tu parë nëse nisma e Merz për politikën e imigracionit mund të ketë një efekt afatgjatë në imazhin e tij dhe të partive konservatore të vendit.
Nëse Gjermania do të ndryshojë vërtet politikën e saj të imigracionit në të ardhmen e parashikueshme është ende e dyshimtë pasi koalicionit qeverisës i mungon vullneti dhe uniteti për të zbatuar masat dhe opozita nuk mund të veprojë vetë. Por teksa të gjitha partitë e krijuara i frikësohen ngritjes së AfD-së, ky është momenti kur ata kanë një shans për të privuar të djathtën ekstreme nga oksigjeni politik. /The Spectator