Ishin Krishtlindjet e vitit 2011, një vit pasi Roman Abramovich kishte marrë në dorëzim superjahtin e tij të ri, Eclipse. Por dukej se oligarku nuk do ta përdorte atë gjatë periudhës festive, të dhënat tregojnë se ishte marrë me qira nga një kompani me bazë në Ishujt e Virgjër Britanikë.

E megjithatë, fotografitë nga Dita e Krishtlindjeve të atij viti tregojnë Abramovich në rrezet e diellit të Karaibeve, duke qëndruar në platformën e notit në pjesën e pasme të jahtit, me logon e madhe me shkronjën E të Eclipse pas tij.

Të dhënat e statutit si ky ishin pjesë e një skeme dhjetëvjeçare për të mashtruar autoritetet tatimore, të zbuluara tani në një hetim nga BBC dhe Byroja e Gazetarisë Investigative. Skema e prezantoi në mënyrë të rreme flotën e jahteve të oligarkut rus si një operacion komercial, për të shmangur miliona euro TVSH për blerjen dhe kostot e funksionimit të tyre.

“Ka pasur evazion fiskal. Kjo është kriminale”, tha avokati italian dhe profesori i taksave Tommaso Di Tanno për BBC.

Në një deklaratë, avokatët e Abramovich, i cili tani thuhet se e ndan kohën e tij midis Stambollit, Tel Avivit dhe resortit rus të Soçit, thanë se ai kishte marrë gjithmonë këshilla të pavarura profesionale tatimore dhe ligjore dhe veproi në përputhje me to.

Miliarderi, i cili u sanksionua nga Mbretëria e Bashkuar në mars 2022 për lidhjen e tij me regjimin e Vladimir Putinit, bleu pesë jahte luksoze gjatë viteve 2000 që ishin përfshirë në skemën e taksave. Midis tyre ishte 115 metra Pelorus, të cilin ai thuhet se ia dha hua futbollistit të Chelsea, John Terry për muajin e tij të mjaltit në vitin 2007 dhe Eclipse, i cili me 162.5 metra ishte dikur jahti më i madh privat në botë dhe me vlerë rreth 700 milionë dollarë.

Skema për t’iu shmangur taksave mbi jahtet, zbulohet në mbi 400,000 skedarë dhe 72,000 emaile të zbuluara nga një ofrues shërbimi korporativ qipriot, MeritServus. Ato tregojnë se si MeritServus administronte bizneset e oligarkut nëpërmjet një rrjeti global kompanish në pronësi të një sërë trustesh, përfituesi i të cilave ishte Abramovich.

BBC dhe partnerët e saj mediatik, përfshirë Guardian, kanë raportuar për dosjet e zbuluara që nga viti 2023 si pjesë e hetimit Konfidencial të Qipros të Konsorciumit Ndërkombëtar të Gazetarëve Hulumtues. Ne zbuluam më parë lidhjet financiare të Abramovich me një nga bashkëpunëtorët më të afërt të Putinit, i akuzuar për mbajtjen e pasurisë së presidentit.

Dosjet zbulojnë se si këshilltarët e Abramovich e ndihmuan atë të shmangte pagesën e faturave të mëdha tatimore për kostot e funksionimit të jahteve në ujërat e BE-së, duke përdorur kompani për t’i punësuar ato tek ai ose kompani të tjera që ai kontrollonte.

Dokumentet tregojnë sesi pesë jahtet iu dhanë me qira një kompanie në Qipro të quajtur Blue Ocean Yacht Management, e cila i dha me qira në një pjesë të vogël të kompanive në Ishujt e Virgjër Britanikë që dukeshin të pavarura – por që të gjitha në fakt kontrolloheshin nga Abramovich.