Presidenti Donald Trump ka mbajtur fjalimin e tij të parë drejtuar Kongresit amerikan, në mandatin e dytë. Trump e nisi fjalimin e tij duke deklaruar se “Ëndrra Amerikane është e pandalshme”. Në fjalimin më të gjatë presidencial Trump e përshkroi vizionin e tij për mandatin e dytë, ndërsa republikanët e duartrokisnin.
Trump gjithashtu u sulmua nga demokratët dhe ai i përjashtoi nga salla me radhë gjatë fjalimit. Presidenti republikan ka lëvizur për të ulur fuqinë punëtore federale dhe për të goditur imigracionin, ndërkohë që ka vendosur tarifa ndaj partnerëve më të mëdhenj tregtarë të Amerikës dhe ka tronditur aleancën transatlantike për luftën në Ukrainë.
Këtu janë shtatë pikat kryesore që Trump foli gjatë fjalimi tij:
Falenderimet për Elon Musk
Trump përmendi emrin e këshilltarit të tij miliarder Elon Musk, i cili ishte në sallë, në fillim të fjalimit të tij 100-minutësh. Task-forca e Departamentit të Efiçencës Qeveritare të manjatit të teknologjisë ka shkarkuar dhjetëra mijëra punonjës federalë, ka shkurtuar miliarda dollarë në ndihmën e huaj dhe po shkurton programet në të gjithë qeverinë amerikane. Shefi i SpaceX dhe Tesla, i veshur me një kostum të errët me një kravatë blu, qëndroi në këmbë teksa po brohoritej nga turma.
“Faleminderit, Elon. Ai po punon shumë. Ai nuk kishte nevojë për këtë,” tha Trump.
Trump vazhdoi duke renditur disa shembuj të shpenzimeve të kota që ai tha se ishin eliminuar nga iniciativa e Musk për uljen e kostove, duke shkaktuar të qeshura nga republikanët.
“Tetë milionë dollarë për të promovuar LGBTQI+ në kombin afrikan të Lesotos, për të cilin askush nuk ka dëgjuar ndonjëherë”, tha Trump. Ndërsa ligjvënësit demokratë mbanin në duar tabela që shkruanin “Musk vjedh” dhe “gënjeshtar”.
Doge pretendon se ka kursyer tashmë 105 miliardë dollarë, por kjo shifër nuk mund të verifikohet në mënyrë të pavarur. Faturat janë publikuar për 18.6 miliardë dollarë kursime, por gabime kontabël janë raportuar nga mediat amerikane që kanë analizuar shifrat.
Demokratët tallen me presidentin
Brenda pesë minutave të para të fjalimit, demokrati Al Green nga Teksasi u përjashua nga salla, pasi refuzoi tu bindej kërkesave të Kryetarit të Dhomës së Përfaqësuesve që të ndalonte sulmet ndaj presidentit dhe të zinte vendin e tij. Ndërsa Trump foli, demokratë të tjerë mbanin tabela duke thënë “Kjo është një gënjeshtër”.
Me republikanët në kontrollin e Shtëpisë së Bardhë, Dhomën e Përfaqësuesve dhe Senatin, demokratët kanë qenë kryesisht pa liderë teksa punojnë për të mprehur mesazhin e tyre dhe për të kundërshtuar valën e aktivitetit nga administrata Trump. Shumë gra demokrate mbërritën në dhomën e Dhomës së Përfaqësuesve të veshura me pantallona rozë në shenjë proteste. Dhjetra demokrate, dolën nga dhoma gjatë fjalimit.
“Nuk kam absolutisht asgjë që mund të them për t’i bërë ata të lumtur,” tha Trump.
Një letër e rëndësishme nga Zelensky
Trump tha se kishte marrë një “letër të rëndësishme” nga udhëheqësi i Ukrainës më herët gjatë ditës, e cila dukej se përputhej me atë që Volodymyr Zelensky postoi publikisht në mediat sociale. Presidenti i Ukrainës kishte thënë se tani ishte gati të punonte nën udhëheqjen e fortë të Trump për t’i dhënë fund luftës dhe të vinte në tryezën e bisedimeve sa më shpejt që të ishte e mundur për të afruar paqen e qëndrueshme.
“Unë e vlerësoj që ai dërgoi këtë letër,” u tha Trump ligjvënësve.
Zelensky shtriu dorën një ditë pasi Trump ndërpreu të gjithë ndihmën ushtarake për aleatin e rrethuar të SHBA. Kjo pasoi një takim të ashpër të Zyrës Ovale javën e kaluar kur të dy udhëheqësit debatuan para kamerave televizive, përpara se të anulonin planet për të nënshkruar një marrëveshje mineralesh që do t’i lejonte SHBA-së të përfitonte nga një partneritet ekonomik që përfshin burimet e Ukrainës. Trump thuhet se shpresonte të njoftonte gjatë fjalimit të tij në Kongres se marrëveshja më në fund ishte nënshkruar. Por kjo nuk u realizua.
Lufta tregtare do të shkaktojë pak shqetësim
Pas një dite të dytë të trazirave të tregut, Trump zvogëloi pasojat e mundshme ekonomike nga një luftë tregtare që ai ndezi këtë javë, duke përfshirë tarifat 25% në Meksikë dhe Kanada, dhe një shtesë prej 10% në importet kineze. Por në kontrast me ovacionet që përshëndetën objektivat e tjera të politikës së tij, shumë republikanë qëndruan ulur, një shenjë se si taksat e importit të Trump-it e kanë ndarë partinë e tij.
“Tarifat kanë të bëjnë ta bëjnë Amerikën përsëri të pasur dhe ta bëjnë Amerikën përsëri të madhe. Dhe po ndodh. Dhe do të ndodhë mjaft shpejt. Do të ketë një shqetësim të vogël, por ne jemi në rregull me këtë. Nuk do të jetë shumë,” tha ai.
Trump shtoi se tarifat reciproke të përshtatura për partnerët tregtarë të SHBA-së do të “fillojnë” më 2 prill. Më herët gjatë ditës, Sekretari amerikan i Tregtisë, Howard Lutnick i tha Fox Business se Trump mund të shpallte një marrëveshje tregtare me Meksikën dhe Kanadanë të mërkurën.
Biden fajësohet për çmimet e vezëve
Rritja e kostos së vezëve ka qenë lajmi kryesor në javët e fundit dhe Trump i cili ishte zotuar para votuesve se do ta mposhtte inflacionin pas kthimit të tij në detyrë.
“Siç e dini, ne trashëguam, nga administrata e kaluar, një katastrofë ekonomike dhe një makth inflacioni. Joe Biden veçanërisht la që çmimi i vezëve të dalë jashtë kontrollit dhe ne po punojmë shumë për ta ulur atë,” tha Trump.
Çmimet e vezëve u rritën nën Biden pasi administrata e tij udhëzoi që miliona zogj vezësjellës të asgjësoheshin vitin e kaluar në mes të një shpërthimi të gripit të shpendëve, megjithëse çmimet kanë vazhduar të rriten në presidencën e re të Trump. Inflacioni u ngrit pak në 3% muajin e kaluar, por shumë më poshtë nga kulmi i tij prej 9.1% në 2022. Vetëm një në tre amerikanë miraton trajtimin e kostos së jetesës nga Trump, sipas një sondazhi të Reuters/Ipsos të martën.
Ëndrra e një fëmije bëhet realitet
Në një nga momentet më virale të natës, Trump i ofroi një surprizë një fëmije të diagnostikuar me kancer në tru, për të cilin presidenti tha se aspironte të bëhej polic. Djali, 13-vjeçari DJ Daniel, u mbajt nga babai i tij ndërsa republikanët dhe të pranishmit në galerinë e Shtëpisë brohorisnin “DJ”. Trump njoftoi se DJ do të betohet nga drejtori i ri i Shërbimit Sekret si anëtar i forcës.
DJ i habitur, mori një simbol të Shërbimit Sekret nga drejtori i agjencisë Sean Curran, një nga agjentët që nxitoi në skenë për të mbrojtur Trumpin gjatë tentativës për ta vrarë në Butler, Pensilvani, në korrik.
Streha e kafshëve të egra
Gjatë fjalimit, Trump njoftoi se kishte riemërtuar një strehë të kafshëve të egra në Teksas sipas një vajze nga Houston, e cila dyshohet se u vra nga emigrantë pa dokumente. Jocelyn Nungaray, 12, u gjet e vdekur në qershor 2024 pasi u raportua e zhdukur. Alexis Nungaray, nëna e saj, ishte mysafire e Zonjës së Parë Melania Trump gjatë fjalimit të presidentit.
Gjatë fjalimit të tij inaugurues në janar, Trump premtoi se administrata e tij do të fillonte deportimin e “miliona e miliona” emigrantëve me precedentë kriminalë. Numri i emigrantëve që kalojnë ilegalisht kufirin jugor ra muajin e kaluar në nivelin më të ulët në të paktën 25 vjet. Por presidenti republikan thuhet se ka qenë i irrituar nga ritmi i largimeve, të cilat deri më tani nuk kanë arritur të tejkalojnë numrat e dëbuar gjatë vitit të fundit të Bidenit në detyrë./BBC
