Nga Baton Haxhiu/
Nuk isha në Vlorë si udhëtar, as si zyrtar. Isha atje si një dëshmitar i heshtur i një momenti kur Belinda Balluku, si zëvendëskryeministre, po shpjegonte hapjen e Aeroportit të Vlorës, që për shumë nga ata që përjetuan Vlorën ishte më shumë se një hapje aeroporti.
Ishte përjetim i një shije dhe krenarie të ndaluar prej vitesh.
Pashë pistën më të gjatë në Ballkan dhe nuk munda të mos men doj për mungesën e dorës së pushtetit, që ka vendosur shijen e shëmtuar nëpër qytetet tona në Kosovë.
Dëgjova emrat që u falënderuan për këtë vepër, një ndër të cilët ishte edhe ai i Behgjet Pacollit. Një emër që në Kosovë nuk gjen vend në asnjë narrativë zyrtare për ndryshimin e qyteteve tona, por që në Shqipëri është bërë pjesë e hartës së së ardhmes.
Dhe mendova me vete, si ka mundësi që njeriu që bën vepra të mëdha nëpër botë dhe ndihmoi Kosovën në ditën e saj më të keqe, sot i jep fytyrë Shqipërisë në ditën e saj më të bukur? Ishte ai që hapi Aeroportin e Vlorës.
Në Shqipëri, aeroportet nuk janë më vetëm terminale fluturimi. Janë hyrje në një shije tjetër të jetës. Janë pikë takimi mes asaj që nuk u bë dot në Kosovë dhe asaj që po ngrihet në Shqipëri.
Ceremonia e sotme në Vlorë nuk ishte thjesht një hapje e një piste, ishte një dëshmi e heshtur e asaj se ku shkon kapitali kur ai refuzohet, përbuzet apo paragjykohet.
Behgjet Pacolli dhe Valon Ademi investuan 160 milionë dollarë për të ndërtuar pistën më të gjatë në Ballkan, jo për të konkurruar, por për të treguar se edhe në jug të Adriatikut mund të zbresë një ëndërr që Kosova nuk pranoi ta mbajë lart.
Vlora nuk është thjesht një qytet bregdetar për shqiptarët e Kosovës. Ajo është emocioni i një kujtese historike, mirënjohjeje dhe përkatësie.
Vajzat janë quajtur Vlorë, Flamure, Pavarësi, sepse Kosova, pa qenë asnjëherë aty, ka jetuar me mitin e saj. Tani, ajo ka zbritur realisht aty. Por jo me pushime. Me punë, me investim, me ndërtim.
Behgjet Pacolli është bërë më shumë se investitor. Është bërë mesazh. Ai është një kujtim i asaj që Kosova kishte dhe nuk pranoi. Një njeri që solli hotelin e vetëm të denjë për diplomatët që shpallnin pavarësinë e Kosovës, “Swiss Diamond”, dhe që u përjashtua nga logjika e pushteteve të vogla sepse ishte shumë i madh për të kuptuar meskinëritë e tyre.
Sot, ai nuk flet, por ndërton. E ndërtoi Nursultanin, ndihmoi në ngritjen e kryeqyteteve, dhe tani e ktheu Vlorën në një hyrje të re për të gjithë shqiptarët.
Kosova e refuzoi. Shqipëria e pranoi. Dhe kjo është drama e madhe e një shteti që po sheh si nga duart i ikin jo vetëm investimet, por edhe njerëzit që mund t’i ndryshonin shijen.
Sepse qytetet e Kosovës kanë humbur shijen. Janë udhëhequr me urgjencë, jo me projekt. Me tender, jo me vizion. Me beton, jo me frymë.
Në Vlorë, sot, nuk u ndërtua vetëm një aeroport. U ndërthur një vepër me një shije të re, që nuk e njeh lodhjen e kulturës politike kosovare. U ngjitën në tribunë një punëtor i madh, Belinda Balluku si përkushtuese e projektit dhe një kryeministër që e do bukurinë dhe ndryshimin. Behgjet Pacollin dhe Edi Rama nuk i lidh partia, por ideja. Ideja se shija është pushtet. Dhe Shqipëria sot po jeton me këtë ide. Dhe, padyshim, Vlora po e përforcon.
Në Kosovë, ndërkohë, janë mbyllur dyert për biznesmenët që guxojnë të mendojnë ndryshe. Ata nuk janë më të nevojshëm për pushtetin që nuk kupton se shija është politikë. Se arkitektura është diplomaci. Se bukuria është pjesë e dinjitetit të përditshëm.
Ministra dhe kryetarë komunash që nuk kuptojnë se çfarë është një projekt urban. Arkitektë që i dorëzohen korrupsionit profesional. Kryeministra që e shohin zhvillimin si statistikë, jo si transformim. Dhe një shoqëri që rri gjithnjë e më gjatë në kulte fetare, sepse i mungon kulmi i përbashkët i jetës së përbashkët. I mungon shija për të jetuar dhe estetika.
Behgjet Pacolli e solli Vlorën si reflektim. Jo për ta përplasur në fytyrë, por për të treguar se ku mund të shkohej po të mos ndaloheshe në emër të inatit politik.
Bashkë me të, janë edhe shumë të tjerë: Afrim Pacolli, menaxher i jashtëzakonshëm dhe projektues i heshtur në kryeqytete të largëta; Ekrem Lluka, Shkëlqim Devolli, Valon Ademi, Blerim Devolli, Fatmir Zymberi, Bujar Musa, Bledian Ramadani(Gitor), janë të gjithë pjesë e një gjenerate që po investon në Shqipëri më shumë se 1 miliard euro në katër vitet e ardhshme. Sepse Kosova nuk pati shijen t’i ftojë, as dinjitetin t’i mbajë.
Në këtë panoramë, Shqipëria ka ditur të bëjë diçka të rëndësishme: të mos e paragjykojë suksesin. Të mos e kthejë suksesin në faj.
Edi Rama është një nga të paktët liderë që e ka kuptuar se pa shije nuk ka zhvillim. Sepse shemtia prodhon nervozë. Nervozia sjell banalitete politike. Nga banaliteti lind nacionalizmi që nuk ka as mbulesë, as arsyetim. Dhe kur ikën shija e jetës, atëherë njerëzit ikin te ritet, te radikalizmi, ose në ikje pa kthim.
Vlora po bëhet stacion kthimi. Behgjet Pacolli e ka sjellë Kosovën aty, pa ceremoni, por me pistë. Me vizion, por pa pluhur propagandistik. Me të vetmen dëshirë, që shqiptarët të jetojnë më bukur. Ai nuk ka folur kurrë shumë, por ka ndërtuar shumë.
Edi Rama dhe Behgjet Pacolli treguan sot se shëmtia nuk lind vetëm ndërtesa të këqija. Ajo lind mosbesim, mbyllje dhe mërzitje kolektive. Sepse aty ku mungon shija, nuk ka zhvillim. Vetëm rrëmujë dhe ikje. Dhe një ditë, kur udhëtarët duhet të presin bë Vlorë, do të zbulojnë se pista më e gjatë e tyre është ajo që mosbesuesit e refuzuan.
Dhe kur të zbresësh në aeroportin e Vlorës, mos harroni se ai është bërë nga njeriu që Kosova e refuzoi. Dhe që përmes tij, sot, e çoi Kosovën në Vlorë./Albanian Post
