Edhe dyqanet dhe kafenetë elegante përreth pellgjeve patriarkale, lagjes art nouveau të elitës së Moskës, i kanë mbuluar dritaret me shirita të zinj dhe portokalli, si dhe me postera bardh e zi të ushtarëve të Ushtrisë së Kuqe që hyjnë në Berlin. Banderola të kuqe zbukurojnë urat, sheshet dhe rrugët. Për të festuar tetëdhjetëvjetorin e triumfit sovjetik mbi nazizmin, nuk ka asnjë cep të Moskës që nuk është lyer me fjalën Pobeda, “Fitore”, në një ndërthurje të heshtur mes ritualit vjetor të nostalgjisë për të kaluarën e lavdishme dhe retorikës së së tashmes për “denazifikimin” e Ukrainës së sotme – një lidhje simbolike mes Luftës së Madhe Patriotike kundër Rajhut të Tretë dhe Operacionit Special Ushtarak kundër Kievit.
Telefonat celularë ngrihen për të filmuar tanket dhe sistemet antiraketë që kalojnë mbi asfalt gjatë provës për paradën ushtarake që do të mbahet më 9 maj. Turistët kinezë, të grumbulluar pranë barrierave të mbrojtura nga oficerë kërcënues, të armatosur dhe të kamufluar të Rosgvardija-s, bërtasin e ulërijnë kur kalon një njësi e Ushtrisë Çlirimtare Popullore. Të premten, më shumë se dhjetë njësi ushtarake nga vende “mike” do të marrin pjesë në paradën përkujtimore në Sheshin e Kuq. Dhe në tribuna, pranë Vladimir Putinit dhe pak veteranëve të dekoruar që kanë mbijetuar, do të jenë rreth njëzet udhëheqës të huaj. Kjo është arsyeja pse autoritetet ruse nuk mund të durojnë provokimin e Volodymyr Zelensky-t: “Ne nuk do të garantojmë sigurinë e tyre.”
Presidenti rus ka propozuar një armëpushim nga 8 deri më 10 maj, me rastin e përkujtimit të përfundimit të Luftës së Dytë Botërore, që përkujtohet edhe në Evropë. Një veprim që, sipas Zelensky-t, nuk ishte vetëm i padobishëm, por edhe oportunist – një “inskenim teatral” që synonte “krijimin e një atmosfere të këndshme… që mysafirët e Putinit të ndihen rehat dhe të sigurt.” “Është e pamundur të arrihet një marrëveshje për çdo gjë brenda tre, pesë apo shtatë ditësh. Le të jemi të sinqertë. Nuk duket si diçka serioze. Askush nuk do ta ndihmojë Putinin në lojën e tij,” thotë presidenti ukrainas, duke hedhur poshtë çdo “përgjegjësi për atë që do të ndodhë”, sepse Moska mund të organizojë provokime dhe pastaj të fajësojë Kievin. “Ne këshillojmë që të mos vizitohet Federata Ruse për arsye sigurie,” paralajmëron ai. “Nëse e bën, është vendimi yt personal.”
Pavarësisht sanksioneve dhe urdhër-arrestit ndërkombëtar kundër Putinit, këtë vit në Sheshin e Kuq do të jenë: Xi Jinping i Kinës – i ftuar nderi, Fico i Sllovakisë – përfaqësuesi i vetëm i BE-së, Vuçiç i Serbisë, Dodik nga Republika Srpska, Lula i Brazilit, Maduro i Venezuelës, Diaz-Canel i Kubës, To Lam i Vietnamit, Mahmoud Abbas i Palestinës dhe Traoré nga Burkina Faso, si dhe satrapët besnikë të zonës post-sovjetike – nga Lukashenko i Bjellorusisë te Gunba, udhëheqësi i ri i Abkhazisë separatistike, të cilën e njohin pak vende, mes tyre Rusia. Edhe pse Uashingtoni dhe Moska nuk e kanë konfirmuar praninë e Sekretarit të Shtetit të SHBA-së, Marco Rubio, siç raportohet nga Defense TV Zvezda, lista është e mjaftueshme që Moska të përgjigjet me një breshëri zjarri ndaj fjalëve të Zelensky-t.
Ish-presidenti dhe ish-kryeministri Dmitry Medvedev, tani numri dy në Këshillin e Sigurimit, si zakonisht nuk i kursen fjalët: “Në rast të një provokimi të vërtetë në Ditën e Fitores, askush nuk mund të garantojë se Kievi do t’ia dalë deri më 10 maj.” Zëdhënësja e Ministrisë së Jashtme, Maria Zakharova, kritikoi ashpër atë që e quajti një “kërcënim të drejtpërdrejtë ndaj udhëheqësve botërorë… dhe ndaj sigurisë fizike të veteranëve që do të marrin pjesë në parada dhe festime të kësaj dite të shenjtë.” Zëdhënësi i Kremlinit thirri menjëherë një konferencë për shtyp: “Iniciativa ruse për një armëpushim synonte të testonte gatishmërinë e Kievit për të gjetur zgjidhje për një paqe të qëndrueshme afatgjatë. Ne presim deklarata të qarta, por përfundimtare dhe, mbi të gjitha, veprime që synojnë uljen e tensioneve gjatë festave,” shprehet ai. Tonet janë më të qeta, por nuk mungojnë kritikat. Refuzimi i armëpushimit nga Ukraina, sipas tij, “tregon qartë se baza ideologjike e regjimit aktual të Kievit është neonazizmi.”
Përplasja në distancë jehon edhe mes qytetarëve të Moskës, të mbledhur për provën përgjatë Bulvarnoe koltsò, unazës së bulevardeve që rrethon qendrën e kryeqytetit. Sergei, njëzet e një vjeçar — “pa mbiemër” — dhe e dashura e tij ndalojnë për të parë një poster që tregon një ushtar sovjetik dhe një vajzë ruse e ditëve të sotme, të dy duke mbajtur nga një pëllumb. “Rrënjët në të kaluarën, krahët në të ardhmen”, thotë slogani. “Por,” komenton Sergei me hidhërim, “ne nuk flasim kurrë për paqen.” /La Repubblica/
